Πέμπτη 16 Αυγούστου 2012

Τίμα το ψωμί σου (Μέρος έκτο) : Αφρική-Μαλάουι

του
Marx Factor

Γνωστό επι αποικιοκρατίας σαν Νυασαλάνδη το μικρο Μαλάουι με εκταση το ενα τεταρτο της ελλάδας ειναι μια στενόμακρη χώρα που κατα μηκος του ανατολικού της συνόρου καλυπτεται απο την Λιμνη Νυάσα που στην τοπικη διάλεκτο της μια απο τις δυο φυλές που έχει την φυλή των Νγκόνι σημαινει απλά «Λιμνη». Η αλλη φυλη ειναι οι Ματαμπέλι που ειναι παρακλάδι των Ζουλού και απαντώνται και στην γειτονικη Ζιμπάμπουε. Οι Νγκόνι ειναι ηπιοι γεωργοι και ψαράδες οι Ματαμπέλι ειναι αψίκοροι και κτηνοτρόφοι. Σαν χωρα 4 φορες...
πιο μικρή απο την Ελλάδα ειναι πολυ πυκνοκατοικημένη με πληθυσμο 14 εκατομμύρια. Αλλα ειναι πληθυσμός πολυ νέος και πολυ φτωχος. Η μέση ηλικια ειναι τα 24 χρόνια και το ανώτερο προσδόκιμο ασχετα αν εισαι αντρας η γυναίκα ειναι τα 43 με 44 χρόνια. Η αιτία? Το AIDS

Χάρη στη βοήθεια καθολικων παπάδων και μουσουλμάνων ιμάμηδων καθως οι μαυροι ειναι και τα δυο, ο ιος μπορει να θερίζει ανετα τους Μαλαουιανούς καθώς ο Θεος μεσω των εκπροσώπων του έχει προβλημα με τα προφυλακτικα αλλα κανένα πρόβλημα με το χρυσο και το ασημι με τα οποία ειναι γεμάτες οι εκκλησίες και τα τζαμιά του. Θα ελεγε κανεις οτι ειναι Οικολογος εναντιον των πλαστικών η Χεβυμεταλάς αλλά ας τ’αφήσουμε εδώ γιατι το πραγματικο θέαμα ,εξω απο το κείμενο, νεων ανθρώπων με εμφανη τα προχωρημένα σημάδια του ιου στο δρομο στα χωράφια στα εργοστάσια στην αγορά δεν περιγράφεται με κανένα κείμενο και δεν εχει και νοημα να περιγραφεί, εχει νόημα να σταματήσει αυτη η παγκόσμια ανοησία των θρησκειών.

Το Μαλάουι βγάζει την καλύτερη ποιοτητα καπνών Μπέρλευ στον κόσμο. Ενω τα Βιρτζινια ειναι ξανθα καπνα που μετέχουν κατα 50% περιπου στο χαρμάνι και δινουν την νικοτίνη τα σακχαρα και το γέμισμα του τσιγάρου, το Μπερλευ ειναι καφεκοκκινο η σοκολατι λεπτοφυλλο με νικοτίνη αλλα χωρίς σακχαρα και εξαιρετικο πορώδες που το κάνει απαραίτητο στο χαρμάνι γιατι προσροφά υγρασία που κρατά τον χαρμάνι φρέσκο καθως και τις τεχνητες αρωματικες ουσιες που ψεκάζονται στο χαρμάνι για να ομαλοποιησουν τις εποχιακες διακυμάνσεις της γεύσης των φυσικών καπνών. Τα Μπέρλευ μετέχουν κατα 30% περιπου στο χαρμάνι και εμφανισιακα μοιάζουν πολυ με τα καπνά πουρων χωρις να ειναι, απλα επειδη αποξηραινονται στη σκια σε περιοχες μεγάλης σχετικης υγρασιας αποκτουν το ιδιο καφέ χρώμα.
Το 90% του πληθυσμου ειναι αγρότες κτηνοτροφοι και ψαράδες και μονο το 10% αστοι. Το αγροτικο προιον καλυπτει το 43% της εγχωριας οικονομιας και ο καπνος ειναι κυρίαρχο προιον καθως σε συνολικο ΑΕΠ μικροτερο των 8 δις οι εξαγωγες καπνου δινουν 380 εκατομμυρια δολλαρια το χρονο στην εγχωρια οικονομια. Ενω ομως ειναι η καλυτερη ποιοτητα στον κόσμο ειναι τοσο φτηνα οσο ειναι τα κοτσάνια σε μια ανεπτυγμένη χώρα. Γιατι εδώ δεν ακολουθείται το παράδειγμα της Ζιμπάμπουε οπου τα εσοδα του λευκου γαιοκτημονα απο την πωληση καπνου ηταν ιδια με του αμερικάνου? Γιατι το Μπερλευ δεν συμφέρει να καλλιεργειται εκτατικα οπως το Βιρτζινια καθως απαιτει μονιμη και μεγάλη κατασκευη για την αποξηρανση του. Αντιθετα συμφέρει να υπενοικιαζεται η εκταση σε εκατοντάδες μικροπαραγωγους μαυρους τους λεγόμενους tenants κατι σαν δουλοπάροικοι η σεμπροι που λεν μερικες επαρχιες της ελλάδας που φυτευουν και συλλεγουν μια μικρη ποσοτητα που μπορουν να αποξηράνουν στη φτωχική τους καλυβα. Αυτοι οι πολλοι μικροι οταν παν να πουλήσουν στα δημοπρατήρια το πουλαν πολυ φτηνα καθως η χωρα εχει απο τα μικρότερα κατα κεφαλη εισοδήματα, μολις 410 δολλαρια το χρονο. Επισης το τοπικο νομισμα το Κουάτσα ειναι πληθωριστικο γυρω στα 220 με 230 στο δολλαριο και 280 στο ευρώ. Βέβαια αυτα ειναι σημερα. Οταν ειχα πρωτοπάει το 92 ηταν 11 Κουάτσα στο δολλάριο που σημαινει οτι με την υιοθετηση των νεοφιλελευθερων πολιτικών μετα τον θάνατο του δοκτωρα Μπάντα επειτα απο 32 χρόνια στην εξουσία, το «δημοκρατικό» Μαλάουι υποτιμα το νομισμα του τα τελευταια 20 χρονια κατα 100% τον χρόνο. Ετσι καθε χρονο υποδιπλασιάζεται το εισοδημα των ντοπιων ενω υπερδιπλασιάζονται τα κερδη των εξαγωγικων βιομηχανιών της χώρας που ως δια μαγείας και παρά τον αντιαποικιακο αγώνα ειναι ολες στα χέρια των πρωην αποικιοκρατων.

Οταν την ειχα πρωτοεπισκεφτεί για να φτιάξω καπνα Κατερίνης το ποσοστο που ζουσε κάτω απο το οριο φτώχειας ηταν 23% ενα απο τα μικρότερα της Αφρικης. Ο δικτατορας ασκουσε προστατευτισμό και ελεγχο των εισαγωγών μη επιτρέποντας κάποια δυτικα προιόντα που τα θεωρούσε περιττη πολυτέλεια για τον λαό του οπως πχ τις αλυσίδες Μακντόναλτς. Αυτό εδινε μια καλη δουλια σε τοπικες επιχειρήσεις που εκαναν ανάλογα φαστ φουντ αλλα με προσιτο κόστος και τιμες για τους κατοικους. Αυτο δεν αρεσε στον ΟΗΕ, δηλαδη στις ΗΠΑ, και απαίτησαν εκλογες. Επειδη δεν εκανε εκαναν εμπάργκο. Μεσα σε δυο χρόνια απο τα τρια της δουλιάς μου εκει το ποσοστό φτώχειας ανέβηκε στο 35% χωρις να πεινάσει καθολου ο δικτατορας και τώρα μετα 20 χρονια που εχουν εμπεδώσει την δυτικη δημοκρατια την ελευθερια της αγοράς και το πληρες ανοιγμα σε αυτήν βρισκεις Κοκα Κολα και Χαμπουργκερ αλλα το ποσοστο φτωχειας ειναι 53% απο τα ψηλοτερα της Αφρικης! Αλλα έχουν Μακντοναλτς.

Αυτο ειναι ειρωνικο για μια χώρα που οταν πρωτοπηγα μου εδωσαν λεφτα αμάξι ενα χαρτη εναν ντοπιο οδηγο και μου ζητησαν να ψάξω με την ησυχια μου για ενα μηνα ολη τη χώρα μεχρι να βρω το κατάλληλο μερος για Κατερίνη και την πρώτη κιολας μερα διαπίστωσα ποια ηταν η ντοπια λιχουδιά...το αγαπημενο μεζεδάκι των Μαλαουιανών. Οπως εχουμε εμεις το σουβλάκι σε καλαμάκι ε αυτοι ειχαν τρια ποντικάκια σε καλαμάκι προτηγανισμένα!. Την φωτογραφια την εχω ακόμα σε συμβατικη τοτε εκτυπωση με μια μηχανη Κανον, μολις το ειδα οδηγώντας σταμάτησα το τζιπ και ζητησα απο τον μαυρο συνοδηγο μου να με τραβηξει φωτογραφια οπως διαπραγματευομουνα με ενα μαυράκι τη τιμη του σουβλακίου. Αυτα δεν ειναι ποντικια υπονομων ή σπιτιων, ειναι αρουραιοι, αλλα τα μικρα δεν πιάνουν τους μεγάλους αρουραίους τις «γερο κλανιες» γιατι δεν ειναι νοστιμοι και δεν εχουν τρυφερο κρέας. Πιάνουν τα αγοράκια, μικρα αρουράκια και αφου τα σουβλισουν οπως εμεις το αρνι τα ψηνουν σε δυνατη αυτοσχέδια φωτιά με σκοπο να καψουν το τριχωμα και να δημιουργήσουν μια σκληρή κρουστα απο απότομα καμμένο δέρμα που θα επιτρέψει στο προτηγανισμένο αρουρι να συντηρηθεί λιγες ωρες πριν πας στο σπιτι και αφου καθαρίσεις τα εντοσθια κοψεις κεφάλι και ουρα, γιατι τα πουλαγαν ακέραια, να το αρτισεις και να το ξανασουβλισεις για να το ψησεις σε σιγανη φωτιά.

Το Κουάτσα υποδιαιρείται σε 100 ταμπάλα και το ενα σουβλάκι με τα τρια ποντικάκια εκανε 10 ταμπάλα παζαρευοντας το αγορασα 15 και αφου ο Ρομπερτ ο Μαλαουιανός μου συντροφος με εβγαλε φωτογραφία του το προσφερα σαν δωρο για τα παιδιά του που θα ταβλεπε το βράδυ που θα μέναμε στην πρώτη στάση μας μετά την πρωτεύουσα Λιλονγκουε, στο γραφικο και επιβλητικο οροπέδιο της Ζομπα.
Αυτή η τοπικη οικοτεχνικη δραστηριότητα των μικρών αγοριών μου ειχε φανει ιδιαιτερα συγκινητικη καθως ταβλεπες στην ακρη του δρομου να κουναν περηφανα τα «κυνηγια» τους και καπου πιο μεσα αντιλαμβανοσουν τις αδερφουλες τους που ειχαν αναλάβει τις φωτιές για να προχωρά η παραγωγή απροσκοπτη. Μολις πουλάγαν 3-4 σουβλάκια τρεχαν με αυτο τον χαρακτηριστικο τροπο των ξυπολητων ευκινητων αφρικανοπουλων τιναζοντας ελαφρα λοξα προς τα πισω τα πόδια και συνδυάζοντας πηδους χαράς και τρέξιμο, προς τις αχυρένιες καλυβες οπου παντα παράδιδαν τα χρηματα στις μητέρες γιαγιάδες η θείες γιατι ετσι και τάδιναν σε οποιοδηποτε ενηλικο αρσενικο του σπιτιου θα τα ξοδευε σε ξυδια και πουτάνες.

(Συνεχίζεται)

Δεν υπάρχουν σχόλια: