Το «κίνημα της πατάτας»: Αρκεί για να ρίξουμε τις τιμές;

της
Κατερίνας Γιαννούλια

Το πρόσφατο «κίνημα της πατάτας» είναι η φυσιολογική ανάγκη των φτωχών ανθρώπων να αντιπαρέλθουν το παράλογο του υπάρχοντος συστήματος: οι μισθοί και οι συντάξεις να συρρικνώνονται, η ανεργία να πληθαίνει, να...
καταργούνται οι ασφαλιστικές εισφορές και να ελαχιστοποιείται η φορολογία των επιχειρηματιών, αλλά οι τιμές των προϊόντων να αυξάνονται.

Η απευθείας διάθεση αγροτικών προϊόντων είναι προφανώς συμφέρουσα και για τους παραγωγούς και για τους καταναλωτές. Μειώνοντας αισθητά τις τιμές, αφού απεμπλακούμε απ’ τους μεσάζοντες, αντιλαμβανόμαστε ότι άνθρωποι που δεν παρέχουν καμιά ουσιαστική εργασία, χρυσοπληρώνονται ασκόπως. Το «κίνημα της πατάτας» αποτελεί μια απόδειξη ότι άλλος κάνει τη δουλειά κι άλλος παίρνει τα λεφτά.

Όσοι τρέχουν να αγοράσουν τις φτηνές πατάτες δεν «αποπροσανατολίστηκαν», όπως αναφέρει το ΚΚΕ, ούτε υπέκυψαν στη «νέα ανήθικη εκστρατεία προπαγάνδας για την εξαπάτηση του λαού». Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που παλεύουν για να καταργήσουν το χαράτσι της ΔΕΗ, που διαμαρτύρονται συλλογικά στις πλατείες, που ανταποκρίνονται στις γενικές απεργίες και διαδηλώνουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες ενάντια στην προκλητική πολιτική των μνημονιακών κυβερνήσεων.

Το ότι η εξασφάλιση κάποιων φτηνών αγροτικών προϊόντων δεν αρκεί για να βελτιωθεί αυτή η κόλαση που ζούμε είναι απολύτως βέβαιο. Τα αγαθά, από τα αγροτικά προϊόντα μέχρι την παιδεία, την υγεία, το νερό, το ρεύμα, δεν είναι αντικειμενικά ακριβά. Ακριβαίνουν γιατί στο σύστημα του καπιταλισμού αντιμετωπίζονται ως εμπορεύματα από τα οποία πρέπει απαραιτήτως κάποιοι λίγοι να βγάζουν αμύθητα κέρδη. Κι επειδή έχουμε ανάγκη από το σύνολο των αγαθών, είναι προφανές ότι χρειάζεται να παρέμβουμε σε ολόκληρη την αλυσίδα της παραγωγής.

Εξάλλου, τα αγροτικά προϊόντα δεν επιβαρύνονται μόνο στο τελικό στάδιο, δηλαδή, στη λιανική. Η τιμή τους έχει ανέβει πολύ πριν. Από τους σπόρους, που η νεοφιλελεύθερη αγορά έχει υποχρεώσει τους αγρότες να τους προμηθεύονται από κολοσσούς όπως η Monsanto, Bayer κ.λπ., από τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα που οι συγκεκριμένοι σπόροι έχουν ανάγκη για να αποδώσουν και που… τυχαία οι ίδιες αγροβιομηχανίες παράγουν, από τους ιδιώτες γεωπόνους που οι προηγούμενες κυβερνήσεις εξανάγκασαν τους αγρότες να συμβουλεύονται, αφού αφαίρεσαν αυτό το αντικείμενο δουλειάς από τους γεωπόνους του δημοσίου. Η πιστοποίηση, οι έλεγχοι, όλα πληρώνονται επιπροσθέτως σε ιδιώτες, πριν τα αγροτικά προϊόντα φτάσουν στους μεσάζοντες-χονδρέμπορους.
Η «αυτοδιαχείριση», δηλαδή, στο τελικό στάδιο πώλησης των προϊόντων αναφέρεται σε ένα εξαιρετικά μικρό κομμάτι της τελικής τιμής. Ωστόσο, ούτε αυτό δεν μπορεί να επηρεαστεί καθοριστικά και μόνιμα.

Αν ήταν τόσο εύκολο να πετύχεις δίκαιο σύστημα παραγωγής και διάθεσης προϊόντων, τότε θα είχαν πετύχει οι συνεταιρισμοί και οι λαϊκές αγορές. Διότι αυτό το στόχο είχαν και έχουν ακόμη αυτοί οι θεσμοί: να παρακάμπτουν τους μεσάζοντες και να έρχονται σε απευθείας επαφή παραγωγοί και καταναλωτές.

Όταν όμως παντού γύρω σου κυριαρχεί το μοντέλο του κέρδους και απουσιάζουν ηχηρά οι θεσμοί συλλογικού ελέγχου σε όλα τα στάδια παραγωγής, τότε αναγκάζεσαι να λειτουργήσεις με «ιδιωτικο-οικονομικά» κριτήρια, αλλιώς κλείνεις.

Εάν το «κίνημα της πατάτας» δείχνει ότι μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας και να καταργήσουμε τους μεσάζοντες, τότε μπορούμε να συνεννοηθούμε και πρέπει να το κάνουμε σε όλες τις διαδικασίες. Και να τις αλλάξουμε προς όφελός μας.

πηγή: ΔΕΑ