ΣΤΟΝ "ΑΕΡΑ" ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΚΟΥΝΟΥΠΙΩΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Να τιναχτεί στον αέρα, πριν καλά, καλά να αρχίσει, απειλείται το πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών εξαιτίας της άρνησης πολλών δήμων να εξοφλήσουν τα χρέη τους για την καταπολέμηση που έγινε κατά τα προηγούμενα χρόνια. Όλα αυτά ενώ οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές προειδοποιούν πως και φέτος θα υπάρξουν εκατοντάδες κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου, εξαιτίας του οποίου πέρυσι έχασαν τη ζωή τους 37 άτομα στην Κεντρική Μακεδονία.
Τα ανεξόφλητα χρέη των φορέων της αυτοδιοίκησης προς..τις εταιρείες που εκτέλεσαν το πρόγραμμα αλλά και προς προμηθευτές ανέρχονται περίπου στα 2,5 εκατ. ευρώ, όταν το κόστος του φετινού προγράμματος στους επτά νομούς της περιφέρειας υπολογίζεται γύρω στα 4 εκατομμύρια ευρώ. Όπως εξηγεί ένας εκ των προμηθευτών, “καθυστερήσεις στις πληρωμές είχαμε και τα προηγούμενα χρόνια, μόνον που τότε τα ποσά ήταν μικρότερα, αλλά και οι τράπεζες χορηγούσαν δάνεια και μέσω αυτών κάναμε κι εμείς τις αναγκαίες προμήθειες. Τώρα αυτά έχουν κοπεί, και εάν οι δήμοι δεν εξοφλήσουν το μεγαλύτερο έστω μέρος του χρέους, δεν βλέπω πώς θα μπορέσει να ξεκινήσει η καταπολέμηση”, τονίζει.

Οι κακοπληρωτές. Τα περίπου 2,5 εκατ. των ανεξόφλητων χρεών μοιράζονται σχεδόν εξ ημισείας ορισμένοι δήμοι της Κεντρικής Μακεδονίας και κυρίως της Θεσσαλονίκης, καθώς και η πρώην νομαρχία Σερρών. Ειδικότερα από τα περίπου 1,3 εκατ. ευρώ τα οποία χρωστούν οι δήμοι τα περίπου 800.000 αφορούν δήμους του νομού Θεσσαλονίκης. Πρωταγωνιστής στα χρέη αναδεικνύεται εκτός κάθε συναγωνισμού ο δήμος Χαλκηδόνας, ο οποίος οφείλει άνω του μισού εκατομμυρίου, αφού ορισμένοι εκ των πρώην δήμων (Κουφάλια, Άγιος Αθανάσιος, Χαλκηδόνα) δεν πλήρωσαν ποτέ ούτε ένα ευρώ εδώ και μία δεκαετία. Ανεξόφλητα χρέη άνω των 250.000 ευρώ έχει ο δήμος Δέλτα κυρίως εξαιτίας του πρώην δήμου Εχεδώρου αλλά και της Χαλάστρας και του Αξιού. Στους κακοπληρωτές περιλαμβάνονται και οι πρώην δήμοι Πανοράματος και Επανομής, οι οποίοι κατά την τελευταία πενταετία δεν κατέβαλαν ούτε ένα ευρώ, με συνέπεια το χρέος τους να αγγίζει τα 150.000 ευρώ.
Ιδιάζουσα περίπτωση αποτελεί η πρώην νομαρχία Σερρών, που εδώ και χρόνια εφαρμόζει δικό της πρόγραμμα μέσω του νομαρχιακού κέντρου καταπολέμησης κουνουπιών επιβάλλοντας ανταποδοτικό τέλος το οποίο εισέπραττε μέσω διαφόρων συναλλαγών των πολιτών με τη νομαρχία. Παρ’ όλα αυτά το άνοιγμα που παρέλαβε η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ανέρχεται σε περίπου 1,2 εκατ. ευρώ και αφορά κυρίως οφειλές προς προμηθευτές.

Το κράτος πληρώνει. Σε αντίθεση με τους δήμους το κράτος πληρώνει κανονικά τη συμμετοχή του. Η χρηματοδότηση του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών ήταν τριμερής, με την περιφέρεια και τις νομαρχίες να έχουν εξοφλήσει σχεδόν στο ακέραιο τις υποχρεώσεις τους. Όμως και για τη φετινή χρονιά η αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης ανακοίνωσε ήδη τη χορήγηση 1,9 εκατ. ευρώ και άλλο 1 εκατ. θα βάλει η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Απομένει το περίπου 1,1 εκατ. που αντιστοιχεί στο μερίδιο των δήμων και η καταβολή του οποίου θεωρείται εξαιρετικά επισφαλής.

Οι κίνδυνοι. Υπηρεσιακός παράγοντας που εμπλέκεται στην καταπολέμηση των κουνουπιών εκτιμά ότι “περίπτωση ματαίωσης των προγραμμάτων δεν υπάρχει, υπάρχει όμως σοβαρός κίνδυνος να καθυστερήσει η εφαρμογή τους, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια ελέγχου της κατάστασης κατά την κρίσιμη θερινή περίοδο”. Σημειώνει ενδεικτικά ότι “πέρυσι τρέχαμε κατόπιν εορτής, τον Αύγουστο, πίσω από τον ιό του Δυτικού Νείλου, ενώ έπρεπε όλα αυτά να έχουν γίνει από το Μάιο”.
Πέρα από τα ανεξόφλητα χρέη σημαντικές καθυστερήσεις θα προκύψουν και από τον τρόπο διαχείρισης των προγραμμάτων. Ειδικότερα, αντί να υπάρξει ενιαία διαχείριση ενός και μόνο προγράμματος από την περιφέρεια, το έργο “σπάει” σε επτά επιμέρους προγράμματα, ένα ανά νομό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μόλις 15 ημέρες πριν από την έναρξη εφαρμογής των προγραμμάτων, να έχει ανακηρυχθεί ανάδοχος μόνον για το νομό Θεσσαλονίκης. Σε άλλους τρεις νομούς (Πιερία, Σέρρες, Πέλλα) οι διαγωνισμοί είναι σε εξέλιξη, ενώ σε Χαλκιδική, Κιλκίς και Ημαθία δεν έχουν καν προκηρυχθεί.


Ασπίδα στον ιό του Δυτ. Νείλου

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων υγειονομικών υπηρεσιών τα κρούσματα εγκεφαλίτιδας στην Κεντρική Μακεδονία που οφείλονται στον ιό του Δυτικού Νείλου αναμένονται και φέτος αυξημένα. Πέρυσι εκτιμάται ότι μολύνθηκαν περίπου 20.000 άτομα, νοσηλεύτηκαν 261 (τα 10 ήταν εκτός Κεντρικής Μακεδονίας), εκ των οποίων 191 εμφάνισαν εγκεφαλίτιδα και εξ αυτών 37 κατέληξαν. Τα περισσότερα κρούσματα εντοπίστηκαν σε ηπειρωτικές περιοχές της Ημαθίας και της Πέλλας.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται συνήθως από το τσίμπημα των κοινών κουνουπιών (Culex pipiens), τα οποία συναντώνται κυρίως μέσα στο αστικό περιβάλλον των οικισμών και πολλαπλασιάζονται υπό ιδανικές υδρομετεωρολογικές συνθήκες, δηλαδή υψηλές νυχτερινές θερμοκρασίες και συχνές και έντονες βροχοπτώσεις. Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, αλλά τα συνηθέστερα είναι ο υψηλός πυρετός, η επιπεφυκίτιδα, η κεφαλαλγία και η μυαλγία.
Όπως έχει αναφερθεί στις διάφορες συσκέψεις που έχουν γίνει έως τώρα, τα κρούσματα φέτος αναμένονται περίπου στα ίδια με τα περσινά επίπεδα. Υπάρχει ωστόσο μεγαλύτερη ετοιμότητα ως προς τον εντοπισμό των μολυσμένων κουνουπιών αλλά και την υγειονομική αντιμετώπιση των κρουσμάτων. Ειδικότερα έχει στηθεί ένα ευρύ επιδημιολογικό δίκτυο για τον έγκαιρο εντοπισμό του ιού. Περιλαμβάνει περίπου 60 εστίες συλλογής κουνουπιών, 150 περιστερώνες για αιμοληψίες σε πτηνά και 60 δειγματοληπτικές εστίες με κοτόπουλα. Όπως επισημαίνει ο Σπύρος Μπουρελάτος, εκπρόσωπος της εταιρείας “Οικοανάπτυξη Α.Ε.”, η οποία έχει αναλάβει την καταπολέμηση στο νομό Θεσσαλονίκης, “μέχρι στιγμής δεν έχει εντοπιστεί κανένα μολυσμένο κουνούπι ή πτηνό”. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι είχε υπάρξει σημαντική καθυστέρηση στον εντοπισμό του ιού, ο οποίος, αν και εμφανίστηκε τον Ιούνιο, η γνωστοποίηση του πρώτου κρούσματος έγινε στις 7 Αυγούστου. Όλα τα στοιχεία της επιδημιολογικής παρακολούθησης θα αποστέλλονται στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), το οποίο θα έχει και την ευθύνη του συντονισμού των υγειονομικών υπηρεσιών.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ