Πέμπτη 18 Αυγούστου 2011

ΑΘΕΜΙΤΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΟΛΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΔΟΚΑΛΛΙΕΡΓΙΑ

Σε απελπιστική κατάσταση βρίσκονται οι μυδοκαλλιεργητές της Ημαθίας και της Πιερίας, περιοχών στις οποίες παράγεται το 95% της ελληνικού προϊόντος, αφού σύμφωνα με όσα αναφέρουν στον ΑγροΤύπο, ο αθέμιτος ανταγωνισμός που έχουν να αντιμετωπίσουν από τις παράνομες μονάδες τους έχουν «γονατίσει».
Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις παραγωγών οι οποίοι λόγω οικονομικών προβλημάτων αδυνατούν να πληρώσουν το απαραίτητο...μίσθωμα και τώρα «απειλούνται» να αποβληθούν από της μονάδες τους.

Για την κατάσταση στον χώρο ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Μυδοκαλλιεργητών και Οστρακοκαλλιεργητών (ΣΕΜΥΟ), κ. Αναστάσιο Δραγάνη ο οποίος όπως μας ενημέρωσε αυτό το διάστημα βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία ανάκρισης από το Λιμεναρχείο Θεσσαλονίκης για το θέμα των παράνομων – όπως της χαρακτηρίζει –μονάδων.

Αξίζει ακόμα να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον ίδιο, τον ερχόμενο Οκτώβριο αναμένεται στην χώρα μας ειδική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία θα διεξάγει έρευνες για το θέμα. Επίσης ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε και με τα αρμόδια τμήματα της Περιφέρειας και παρουσιάζει την θέση τους για το θέμα που έχει δημιουργηθεί.
Ειδικότερα σε επικοινωνία μας με τον κ. Αναστάσιο Δραγάνη, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Μυδοκαλλιεργητών και Οστρακοκαλλιεργητών (ΣΕΜΥΟ) ρωτήσαμε πως έχει η κατάσταση στην ελληνική παραγωγή μυδιών. «Στον Θερμαϊκό Κόλπο υπάρχουν τρία μεγάλα θαλάσσια πάρκα. Το πρώτο είναι της Πιερίας το οποίο είναι περίπου 1.600 στρέμματα και είναι άρτιο και πληροί όλες τις άδειες και τους περιβαλλοντικούς όρους. Ένα δεύτερο πάρκο είναι στο Κλειδί Ημαθίας το οποίο έχει έκταση γύρω στα 900 στρέμματα επίσης με όλες τις άδειες».

Ασφυκτιούν οι παραγωγοίΚαι προσθέτει: «υπάρχει και μια τρίτη περιοχή με μονάδες το οποίο δεν θα το χαρακτήριζα πάρκο αφού δεν υπάρχουν άδειες. Αυτό δημιουργεί όλα τα προβλήματα στην ελληνική μυδοκαλλιέργεια. Στα δύο νόμιμα πάρκα σε νορμάλ συνθήκες σε ετήσια βάση παράγονται περίπου 12.500 τόνους στην Πιερίας και 6.000 στην Ημαθία. Όσον αφορά την Χαλάστρα με την ασυδοσία που υπάρχει παράγουν όσο παράγουν μαζί και τα δύο δικά μας πάρκα. Όλα αυτά γίνονται φυσικά με την ανοχή της Περιφέρειας».
Σύμφωνα με τον κ. Δραγάνη, οι νόμιμοι παραγωγοί «είναι έτοιμοι να πεθάνουν, αφού οι παράνομες μονάδες έχουν ρίξει τις τιμές μιας και δεν υπάρχουν έγγραφα καταγραφής και όλα τα χρήματα είναι “μαύρα”. Σήμερα, μετά τον 15Αύγουστο, η τιμή για τον σάκο των 11 κιλών είναι περίπου 32 με 38 λεπτά, ενώ πριν 4 χρόνια τις ίδιες ποσότητες της πουλούσαμε 60 λεπτά.

Ενημέρωση σε ΥπΑΑΤ και Ε.Ε.
Σε ερώτηση μας αν αυτή η κατάσταση που μας περιγράφει, είναι γνωστή στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ο πρόεδρος του ΣΕΜΥΟ μας αναφέρει: «Όλα αυτά τα έχουμε κοινοποιήσει στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ. Είχαμε μάλιστα και συνάντηση με την πρώην υφυπουργό ΑΑΤ, κα. Μ. Αποστολάκη αλλά η απάντηση ήταν ότι οι έλεγχοι θα πρέπει να γίνουν από το Λιμεναρχείο. Επίσης στις 30 Ιουνίου είχαμε μια συνάντηση με την κα. Μαρία Δαμανάκη η οποία είναι Επίτροπος Αλιείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και της θέσαμε το θέμα. Τον Οκτώβριο μάλιστα αναμένουμε μια Επιτροπή για ελέγχους. Προς τιμή μάλιστα του Λιμεναρχείου Θεσσαλονίκης θα πρέπει αν σας πω ότι ξεκίνησε μια διαδικασία ανάκρισης και σήμερα το μεσημέρι (17/8) με έχουν καλέσει για κατάθεση».

Αδυναμία πληρωμών
Με τα προβλήματα να συνεχίζονται ο κ. Δραγάνης μας ενημερώνει ακόμα ότι: «Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσω ότι το 80% των μονάδων της Πιερίας είναι επιδοτούμενες, εδώ υπάρχει ο αρτιότερος επαγγελματικός στόλος για μύδια στην Ευρώπη. Τώρα όμως με αυτή την κατάσταση οι παραγωγοί δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στα δάνεια αλλά ούτε και στα μισθώματα. Ευτυχώς που το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης μείωσε σε 50 ευρώ το στρέμμα το μίσθωμα. Σαν να μην έφθαναν όμως όλα τα προηγούμενα προβλήματα έρχεται τώρα και ο Δήμος και η Περιφέρεια και ζητούν να “φύγουν από την θάλασσα” άνθρωποι που λόγω οικονομικών προβλημάτων δεν είχαν να πληρώσουν τα μισθώματα. Η κατάσταση είναι πραγματικά τραγική για τον κλάδο».

Πιερία – Ημαθία
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του κ. Σωκράτη Παναγιωτίδη, μυδοκαλλιεργητή, από την Πιερία. «Στην περιοχή μας (Μακρυγιάλου και των Αλυκών Κίτρους, Πιερίας) υπάρχουν 56 μονάδες μυδοκαλλιέργειας με το σύστημα πλωτής καλλιέργειας “long line”.
Τα νερά εδώ ευνοούν την μυδοκαλλιέργεια αφού βρισκόμαστε κοντά σε εκβολές ποταμών (Λουδίας, Αξιός, Αλιάκμονας) και έτσι πετυχαίνουμε μια πολύ καλή ποιότητα τόσο από άποψης περιεκτικότητας σάρκας όσο και από άποψη μεγέθους.
Στον όμορο νομό Ημαθίας υπάρχουν επίσης κάποιες μονάδες και “long line” και “πασσάλους” (πάσσαλοι σε αβαθή νερά πάνω στους οποίους κρεμάνε ειδικούς σάκους με τα μύδια).
Μονάδες όμως υπάρχουν και στην περιοχή της Χαλάστρας οι οποίες ενώ είχαν άδειες, πλέον δεν τους ανανεώνουν τους περιβαλλοντικούς όρους λόγω της συνθήκης Ramsar. Τα τελευταία χρόνια στην περιοχή αυτή έχει δημιουργηθεί ένα φαινόμενο παράνομων μονάδων. Αυτό δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό σε όλους εμάς που έχουμε άδειες και πληρώνουμε μισθώματα στο κράτος. Όλη αυτή η κατάσταση έχει δημιουργηθεί με την ανοχή της Περιφέρειας.
Εμείς έχουμε ενημερώσει της Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα Αλιείας, κα. Μαρία Δαμανάκη αλλά οι διαδικασίες προχωρούν πολύ αργά. Όμως πλέον εμείς οι νόμιμοι παραγωγοί αντιμετωπίζουμε θέμα επιβίωσης».

Χαμηλές τιμές
Σε ερώτησή μας για τις τιμές των παραγωγών ο κ. Παναγιωτίδης μας ενημερώνει: «Όταν τα μύδια είναι επεξεργασμένα οι τιμές τους κυμαίνονται από 40 έως 50 λεπτά το κιλό για τον παραγωγό. Όταν κοστίζει 50 λεπτά το μισό λίτρο νερό και το 1 κιλό μύδια το οποίο θεωρείτε ένα από τα καλύτερα και καθαρά κρέατα τότε καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος. Μια ικανοποιητική τιμή για εμάς τους παραγωγούς είναι τουλάχιστον 60 λεπτά/κιλό».

Η πολιτεία
Σύμφωνα με τον παραγωγό από την Πιερία η πολιτεία δεν είναι αρωγός στα προβλήματα του κλάδου. «Η παραγωγή στην περιοχή μας δικαιολογεί την ύπαρξη τριών εργοστασίων και δεν υπάρχει κανένα. Γι’ αυτό αναγκαζόμαστε να εξάγουμε το μύδι ως πρώτη ύλη χωρίς καμιά προστιθέμενη αξία γι’ αυτό δεν υπάρχει βιωσιμότητα. Σε όλες τις χώρες τους εξωτερικού το μάρκετινγκ λέει ότι θα πρέπει πρώτα να ικανοποιείς τις ανάγκες της χώρας σου και μετά να εξάγεις. Εδώ τα πράγματα γίνονται αντίθετα αφού δεν μπορείς να ικανοποιήσεις την εγχώρια αγορά η οποία ζητάει επεξεργασμένο και τυποποιημένο προϊόν. Η Ελλάδα εξάγει 40.000 τόνους ενώ εισάγει προϊόν από Ολλανδία και Ισπανία», μας δηλώνει χαρακτηριστικά ο, κ. Σωκράτης Παναγιωτίδης.

Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Ο ΑγροΤύπος ως όφειλε επικοινώνησε και με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για το θέμα. Σύμφωνα με συνδυασμένες πληροφορίες από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας πληροφορηθήκαμε ότι οι «παράνομες» μονάδες στην Χαλάστρα βρίσκονται σε διαδικασία αδειοδότησης η οποία κρατάει από. 1999.


«Η απόφαση για την Ramsar προβλέπει μονάδες μετά τα 6 μέτρα βάθος. Άρα κατήργησε όλη την παλιά διαδικασία των πασαλοτών μονάδων που υπήρχαν στην παράκτια ζώνης», μας αναφέρουν πηγές από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές «το 2003 έγινε τροποποίηση αυτής της ΚΥΑ για την προστασία της παράκτιας ζώνης της Ramsar. Τότε όμως είχε έρθει ο νόμος προστασίας του περιβάλλοντος ο οποίος έλεγε ότι σε περιοχές όπου έχουμε οργανωμένη υδατοκαλλιέργεια θα πρέπει να γίνουν Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ).
Έγιναν οι μελέτες του 2003 - 2004, και ενώ ήταν έτοιμη να τελειώσει αυτή η διαδικασία για την δημιουργία της ΠΟΑΥ, ήρθε η εκκρεμότητα του χωροταξικού σχεδιασμού.
Επί υπουργίας Μπατζελή είχε βγει απόφαση να ανανεωθούν οι άδειες και χωρίς τον περιβαντολογικό έως ότου να τελειώσει το χωροταξικό των υδατοκαλλιεργειών».
Αυτό που υποστηρίζουν άνθρωποι που γνωρίζουν το θέμα από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μολις βγει η ΚΥΑ του χωροταξικού θα μπορέσουν να εκκριθούν οι ΠΟΑΥ που θα είναι δύο στην περιοχή του Θερμαϊκού.
Μια στην Πιερία, και μια Ημαθία και Θεσσαλονίκη μαζί. Η μελέτη προβλέπει την νομιμοποίηση όλων αυτών των μονάδων εφόσον θα πάρουν τις σχετικές τους αδειοδοτήσεις.

Ελληνικό μύδι
Όσον αφορά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ελληνικού προϊόντος, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελλήνων Μυδοκαλλιεργητών και Οστρακοκαλλιεργητών συγκαταλέγονται τα εξής: α) η παραγωγή των μυδιών γίνεται μέσα σε ένα χρόνο, β) η ιδιαίτερη υφή το κάνει πολύ νόστιμο. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι περίπτωση της ιταλικής αγορά η οποία ζητάει επώνυμα το ελληνικό μύδι. Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 400 άδειες οι οποίες αντιστοιχούν σε 300 παραγωγούς. Συνολικά τα στρέμματα των μονάδων αγγίζουν τα 10.000, ενώ η παραγωγή κυμαίνεται στους 45.000 τόνους», αναφέρει ο κ. Δραγάνης.
Τι χρειάζεται όμως για να δημιουργηθεί μια νέα μονάδα στην χώρα μας και κατά πόσο είναι αυτό εφικτό; «Για να δημιουργηθεί μια σωστή μονάδα θα πρέπει να είναι κοντά σε εκβολές ποταμών, να υπάρχουν ρεύματα στην θάλασσα αφού τα ρεύματα τρέφουν τα μύδια, να υπάρχει πλαγκτόν, να υπάρχει επίσης μια συγκεκριμένη μέση ετήσια θερμοκρασία των νερών, μέση αλατότητα κ.α. Πλέον όμως δεν μπορεί να γίνεις μυδοκαλλιεργητής αφού θα πρέπει να σου εγκρίνει μια θαλάσσια έκταση η Περιφέρεια σε χωροθετιμένη περιοχή και να σου την μισθώσει με δεκαετή συμβόλαια που ανανεώνονται. Τότε μόνο και εφόσον λάβεις όλες άδειες μπορεί κάποιος να ασχοληθεί αλλά δεν δίνονται πλέον άδειες»,υπογραμμίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Σωκράτης Παναγιωτίδης.
Και καταλήγει: «Η μυδοκαλλιέργεια στην Ελλάδα ήταν ο μοναδικός κλάδος ο οποίος είχε τόσο ραγδαία ανάπτυξη, με εξαγωγές στο 95% της παραγωγής. Χαρακτηριστικά θα σας αναφέρω ότι αν για παράδειγμα βρεθεί κάποιος στην Φλωρεντία ο κατάλογος ενός εστιατορίου διαθέτει σίγουρα μύδια Μακρυγιάλου ενώ εδώ το προϊόν θεωρείται ευτελές».

Χρήστος Διαμαντόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια: