 |
| του Σίμου Ανδρονίδη* |
«Αυτός αυτός ο κόσμος ο ίδιος
κόσμος είναι Της άμπωτης και του οργασμού των τύψεων και της νέφωσης Ο ευρέτης
των ζωδιακών ο τολμητίας των θόλων Στην άκρη της εκλειπτικής κι όσο που φτάνει
η Χτίσις Αυτός ο ίδιος κόσμος αυτός ο κόσμος είναι Βούκινο βούκινο και μάταιο
νέφος μακρινό»! (Οδυσσέας Ελύτης, ‘Άξιον Εστί’).
Στις βουλευτικές εκλογές
της 25ης Ιανουαρίου, το κόμμα του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής
Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ), κατέλαβε την πρώτη θέση, λαμβάνοντας το 36,34% των ψήφων. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί
το επιστέγασμα της στρατηγικής "στροφής" που επεχείρησε το κόμμα, ήδη από την
προεκλογική περίοδο του Μαΐου 2012. Ο ΣΥΡΙΖΑ, έθεσε επί....
τάπητος το ζήτημα της
συγκρότησης μίας κυβέρνησης της Αριστεράς, η οποία θα περιλαμβάνει από το ΚΚΕ
και τις δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς (ΑΝΤΑΡΣΥΑ), μέχρι δυνάμεις
της αριστερής Σοσιαλδημοκρατίας. Σε αυτό το πλαίσιο, άρχισε να ζυμώνεται και να
αποκρυσταλλώνεται η ιδέα μίας αντιμνημονιακής ‘κυβερνώσας’ αριστεράς, που θα
αντέστρεφε τις τρέχουσες και ενεργές «ροές» της βαθιάς οικονομικής κρίσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ νοηματοδότησε εκ
νέου το ήδη ‘φορτισμένο’ πλαίσιο μίας αριστερής κανονιστικής-κυβερνητικής
συγκρότησης. Σε αυτή την περίπτωση, το κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστερά
λειτούργησε ως ο εμβρυουλκός όχι της απλής και διαχειρίσιμης κυβερνητικής
αλλαγής, αλλά της συμβολικής όσο και πραγματικής κυβερνητικής αλλαγής, με όσες
θετικές συνδηλώσεις φέρει το νόημα της λέξης ‘αλλαγή’. Λίγες ημέρες μετά τις βουλευτικές εκλογές της
25ης του Ιανουαρίου, ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί ως ο βασικός παίκτης-κλειδί
του κομματικού συστήματος, συμβάλλοντας, με αυτόν τον τρόπο, στην ριζική
μετατόπιση του άξονα της προγραμματικής-ιδεολογικής διαπάλης.
Ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ
είναι υποχρεωμένος να δράσει εντός του περιβάλλοντος της βαθιάς και οξυμμένης
οικονομικής-κεφαλαιοκρατικής κρίσης, μίας κρίσης που έχει αποδομήσει τις
βασικές συντεταγμένες δόμησης κομματικών ταυτοτήτων και αναφορών. Η συγκρότηση
σχέσεων και δεσμών εκπροσώπησης με ένα σημαντικό τμήμα του μπλοκ των λαϊκών-κυριαρχούμενων
τάξεων, επιβάλλει στον κυβερνητικό ΣΥΡΙΖΑ την ριζική μεταβολή των
τρεχουσών «ροών» της οικονομικής κρίσης. Και ακριβώς η εκπροσώπηση και η
συνάρθρωση συγκεκριμένων κοινωνικών-ταξικών συμφερόντων, και μάλιστα σε
κυβερνητικό πλέον επίπεδο, οφείλει να είναι η πρώτη και θεμελιώδης
προτεραιότητα του κόμματος. Για ένα κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς που ασκεί
την κυβερνητική εξουσία, η διαδικασία πρόσληψης της πολλαπλότητας του κοινωνικού γίγνεσθαι, (και
των κοινωνικών-ταξικών συμφερόντων) συμφύεται οργανικά με την δόμηση της φορτισμένης
«υλικότητας» των εργατικών-κοινωνικών
συμφερόντων. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο μετασχηματίζεται το άμεσο κυβερνητικό
υπόδειγμα.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποτελεί
«μία από τα ίδια». Αντιθέτως, οφείλει να αποτελεί μία λαϊκή-δημοκρατική θέσμιση
που θα μεταβάλλει με την δράση της το πεδίο του κοινωνικού. Η κυβερνητική πράξη
του ΣΥΡΙΖΑ δεν μετασχηματίζει το «εθνικό» συμφέρον αλλά «υλικοποιεί» και
αποκρυσταλλώνει το ταξικό συμφέρον. Με τα λόγια του Κωνσταντίνου Τσουκαλά: «Μ’
αυτή την έννοια ακριβώς, αυτό το Συμβάν (σ.σ: η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ)
συμβαίνει θέλω να επιμείνω για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη. Όλα
αυτά τα οποία ακούμε από την Ευρώπη, από τον κόσμο και από τις φωνές που
πολλαπλασιάζονται δίπλα μας με κάνουν να πιστεύω ότι ξαφνικά μετατοπίζεται
αποφασιστικά το πεδίο του γίγνεσθαι. Αυτό είναι ήδη για μένα μια κολοσσιαίας
σημασίας μεταβολή του τρόπου πρόσληψης του πολιτικού και του κοινωνικού».[1]
Αυτό το κοινωνικό,
πολιτικό και εκλογικό «συμβάν» μετατοπίζει την ίδια την συγκροτησιακή διαδικασία
του πολιτικού παιγνίου. Το «συμβάν» του Κωνσταντίνου Τσουκαλά δύναται να
προσλάβει άμεσα «ρηξιακά» χαρακτηριστικά. Ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής
Αριστεράς αναλαμβάνει ένα βαρύ πολιτικό φορτίο. Και αυτό το φορτίο οφείλει να περιλαμβάνει την «ρήξη» και την αλλαγή σε όλα
τα επίπεδα. Η Μνημονιακή διαχείριση της οικονομικής κρίσης επιδείνωσε τους
όρους ζωής του μπλοκ των λαϊκών-υποτελών τάξεων. Με άλλα λόγια διατυπωμένο, ήρε
τις προϋποθέσεις κοινωνικής τους συγκρότησης και αναπαραγωγής. Ο συμβολισμός και
η σημειολογία της αριστερής αντιμετώπισης των ενεργών «ροών» της κρίσης
ταυτίζονται με την επιδίωξη της εκ νέου απρόσκοπτης κοινωνικής αναπαραγωγής των
υποτελών τάξεων.
Η κρίση δεν νοείται και
δεν ορίζεται ως απλά οικονομική. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πως έχει
μετασχηματιστεί σε βαθιά «υποκειμενική»κρίση, κρίση που εγχαράζει στα «γυμνά»
σώματα το πλαίσιο της «αποϋποκειμενοποίησης»
του ανθρώπινου στοιχείου και της ανθρώπινης δράσης. Διατυπωμένο με
κοινωνιολογικούς όρους, η κρίση (και η διαχείριση της) «αποφορτίζει» το πλαίσιο
δράσης και λειτουργίας των λαϊκών-κυριαρχούμενων τάξεων, προσδιορίζοντας έτσι
το «νέο» πλαίσιο κυριαρχίας του άρχοντος αστικού συγκροτήματος εξουσίας. Η
«αποϋποκειμενοποίηση» του ανθρώπινου στοιχείου και του ανθρώπινου σώματος προσδιορίζει
το πεδίο ανάδυσης και αποκρυστάλλωσης ενός μηχανιστικού ανθρώπινου «τύπου», ο
οποίος, δρώντας ατομικά, λειτουργεί ως άμεσος δέκτης κανονιστικών πολιτικών
προτύπων «από τα πάνω». Σε εποχές βαθιάς οικονομικής κρίσης, οι άνθρωποι
λειτουργούν με το ένστικτο της απλής λογικής, κάτι που ισοδυναμεί με την άρση
των πολλαπλών συλλογικών σημαινόντων και με την προώθηση ατομικών και απλοϊκών
αφηγήσεων. Η αδυναμία της πολλαπλής πρόσληψης της κοινωνικής ολότητας οδηγεί
και στην ενίσχυση του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής.
Η «αποϋποκειμενοποίηση»
του υποκειμένου, (ατομικού & συλλογικού) αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ
προϋπόθεση για την διεύρυνση της ταξικής κυβερνολογικής, ήτοι για την εκ νέου
χάραξη της αστικής κυριαρχίας επί των υποτελών τάξεων και των σωμάτων. Αυτή η
κυριαρχία ορίζεται και προσδιορίζεται με δύο τρόπους: 1. Ορίζεται ως κοινωνική
κυριαρχία, κυριαρχία του αστικού συγκροτήματος εξουσίας επί των υποτελών λαϊκών
τάξεων, και, 2, νοείται ως κυριαρχία του «ρωμαλέου» και «υπερφυσικού» σώματος επί
του «μαζεμένου» και «ροζιασμένου» σώματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, εκκινώντας από
την ανασυγκρότηση της «υλικότητας» των λαϊκών τάξεων, οφείλει να προβεί σε μία
εκ νέου ολική πρόσληψη του πολλαπλού και του «διαφορετικού» κόσμου που μας
περιβάλλει. Η κυβερνητική του εξέλιξη και μετεξέλιξη δεν δύνανται να νοούνται
με τους όρους μίας κυκλικής «περιοδικότητας», αλλά με τους όρους της πολιτικής, αριστερής και ριζοσπαστικής διάρκειας. Απαιτούνται
ρήξεις και εγκάρσιες τομές παντού.
[1] Βλ. σχετικά, Τσουκαλάς Κωνσταντίνος, ‘Βρισκόμαστε σε μια
ιστορική καμπή’, Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη, Η Αυγή της Κυριακής, 01/02/2015, σελ. 50.
*πολιτικός επιστήμονας, υποψήφιος διδάκτωρ ΑΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου