Το 19ο, το ΚΚΕ, οι Συμμαχίες και ο Φλωράκης - ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ

Έτσι προχωρεί η ζωή, έτσι γράφεται η ιστορία

Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει για το ζήτημα των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών ενός κομμουνιστικού κόμματος με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Η κυρίαρχη άποψη εδώ και χρόνια απορρίπτει μια τέτοια περίπτωση. Μάλιστα, με τις θέσεις της ΚΕ για το 19^ο Συνέδριο του ΚΚΕ αποκλείεται κάθε μορφής πολιτική συνεργασία ακόμα και με κομμουνιστές που δεν βρίσκονται στις γραμμές του ΚΚΕ.

Στη θέση αρ. 67 σημειώνεται καθαρά πως «Στις ...
συνθήκες του μονοπωλιακού καπιταλισμού εμφανίζονται με δι­άφορες μορφές (άμεση απόσχιση από ΚΚ ή με ρίζα σε παλιότερες αποσχίσεις ή δημιουργία νέων ομάδων -κομμάτων κομμουνιστικής ανα­φοράς) οπορτουνιστικά πολιτικά κόμματα και ομάδες που διαφοροποιού­νται από το ΚΚΕ με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, πρώτ’ απ’ όλα στο κύριο πολιτικό ζήτημα, της μεταρρύθμισης ή επανάστασης. Το ΚΚΕ δεν μπορεί να κάνει καμία πολιτική συνεργασία με αυτές τις πολιτικές δυνάμεις ούτε σε περίοδο συγκέντρωσης δυνάμεων ούτε σε συνθήκες επαναστατικής κατά­στασης. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τους ελιγμούς που πραγματοποιούν οι οπορτουνιστικές πολιτικές δυνάμεις σε συνθήκες ανόδου του κινήματος, υιοθετώντας συνθήματα που φαίνονται φιλολαϊκά, όμως βρίσκονται σε α­ντίθεση με την πάλη για την εργατική εξουσία. Η πολιτική πρότασή τους για το πρόβλημα της εξουσίας είναι ενταγμένη στα πλαίσια της διαχείρισης του καπιταλιστικού συστήματος, δηλαδή, με τη μια ή την άλλη μορφή, υι­οθετούν στάδιο μεταξύ της αστικής και εργατικής εξουσίας. Βέβαια, λαϊκές μάζες που συσπειρώνει ο οπορτουνισμός μπορεί να βρεθούν στις γραμμές του μαζικού κινήματος, ακόμα και στις γραμμές του επαναστατικού κινή­ματος σε συνθήκες απότομης όξυνσης της ταξικής πάλης που προσελκύει ευρύτερες λαϊκές μάζες, σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης. Σε κά­θε φάση του αγώνα, το ΚΚΕ πρέπει να διεξάγει οξύτατη ιδεολογική διαπά­λη, καθώς ο οπορτουνισμός αποτελεί δύναμη συνθηκολόγησης με το αστι­κό πολιτικό σύστημα και την αστική τάξη, αποτελεί δύναμη υπόσκαψης της επαναστατικοποίησης της συνείδησης».

Στο σημείο αυτό, νομίζουμε πως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να ακουστεί ξανά μια φωνή «από τα παλιά», μια άλλη άποψη για το ρόλο και την αξιοπιστία των συμμάχων αλλά και την αναγκαιότητα συστράτευσης μαζί τους πάνω σε ένα στόχο, παρά την απουσία «ταξικής συνέπειας» από τη μεριά τους.

Είναι μια συνέντευξη του επίτιμου προέδρου του ΚΚΕ στον Χρήστο Θεοχαράτο (*). Ο Χαρίλαος Φλωράκης ερωτάται γιατί επέμενε στη σύμπηξη αντιχουντικού μετώπου μαζί και με τις αστικές πολιτικές δυνάμεις και προσωπικότητες «με κακή ποιότητα και χαλαρά δημοκρατικά ανακλαστικά». Και να τι απαντά:

- Πρόεδρε, όλα αυτά και άλλα πολλά, ων ουκ έστιν αριθμός, που γίνονταν στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο από πολιτικούς και αντιστασιακούς, τα γνωρίζατε;

- Γνωρίζαμε όσα έβλεπαν το φως της δημοσιότητας, όσα έφταναν στον αντιστασιακό Τύπο ή όσα φιλοξενούσαν οι εφημερίδες ή έλεγαν τα ραδιόφωνα της Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης. Αγνοούσαμε, άρα, πολλές κινήσεις και δραστηριότητες και επαφές αστών πολιτικών. Ακόμη, όμως, και να τις γνωρίζαμε, πάλι θα επιμέναμε να ζητάμε από όλες τις αντιδικτατορικές οργανώσεις και τους αντιφασίστες πολιτικούς κοινή αντιχουντική πάλη για την αποκατάσταση και διεύρυνση των ελευθεριών του ελληνικού λαού...

- Μα, δε θα ήταν ματαιοπονία να ζητάτε τόσο επίμονα τη συνεργασία πολιτικών προσωπικοτήτων με τόσο κακή ποιότητα και τόσο χαλαρά δημοκρατικά ανακλαστικά;

- Το ζήτημα ούτε έμπαινε, ούτε μπαίνει έτσι. Γνωρίζαμε τις αμφιταλαντεύσεις και τις παλινωδίες και τις ίντριγκες και τις ανακολουθίες του αστικού πολιτικού κόσμου. Και δεν τις γνωρίσαμε, φυσικά, κατά την επταετία των Απριλιανών. Τις γνωρίζαμε από παλιά. Από τη δεκαετία του είκοσι. Όταν εμείς τους καλούσαμε να. αγωνιστούμε από κοινού για τα δικαιώματα των εργατών και εκείνοι μας αντιμετώπιζαν με τα πολυβόλα. Από τη δεκαετία του τριάντα. Όταν τους καλούσαμε να φράξουμε από κοινού τι δρόμο στο φασισμό και εκείνοι άλλα υπόσχονταν και άλλα έκαναν. Τους γνωρίσαμε καλά και επί 4ης Αυγούστου και επί Κατοχής και με τον Εμφύλιο και με τους Δημοκρατικούς Αγώνες. Οι περισσότεροι, τις περισσότερες φορές μάς απογοήτευαν. Κάποιοι, όμως, έκαναν το αποφασιστικό βήμα. Μας πλησίαζαν. Και πάλευαν μαζί μας. Δεν είχαμε, δηλαδή, αυταπάτες, όταν καλούσαμε τους αντιφασίστες αστούς σε κοινή αντιδικτατορική δράση. Είχαμε. όμως, υποχρέωση να επιζητούμε την ενότητα των αντιστασιακών, έστω κι αν υποπτευόμαστε ότι ορισμένοι δεν τη θέλουν.

- Αλλά, ακόμη και αν ήταν κάποιοι καλοπροαίρετοι, θα άντεχαν έως το τέλος;

- Όπως το θέτεις, βάζεις δύο διαφορετικά πράγματα. Είναι άλλο η κοινή δράση σ' ένα ορισμένο πολιτικό θέμα, ακόμη και με ταξικούς αντιπάλους, όσο διαφορετική και αν η οπτική γωνία που βλέπουμε το θέμα αυτό. Και είναι άλλο, αν αυτός που καλείς σε κοινή δράση έχει ή δεν έχει κότσια, έχει ή δεν έχει νεφρά, έχει ή δεν έχει ψυχή να παραμείνει δίπλα σου μέχρι το τέλος. Να φέρω ένα παράδειγμα: Κατά τη διάρκεια της επταετίας κοινή ήταν, μέσα κι έξω από τη χώρα, η πεποίθηση ότι το ΠΑΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου αποτελούν τον κορμό της αντιδικτατορικής πάλης. Έτσι είχε περάσει στο λαό ακόμη και σε πολλά στελέχη δικά μας. Αυτό, φυσικά, δεν το πιστεύαμε όλοι ούτε στο Π.Γ. ούτε στην Κ.Ε. του ΚΚΕ. Προσωπικά και στη 17η Ολομέλεια και στο 9ο Συνέδριο επισήμαινα τον κίνδυνο που κρύβει η τακτική του Α. Παπανδρέου για το κόμμα μας, όταν, χρησιμοποιώντας την ορολογία μας και τα συνθήματα μας καθημερινά, μας βγαίνει από τα αριστερά. Και φαντάζουμε μπροστά του λείψανα ενός άλλου καιρού. Και όμως: Επιδίωξα και είχα επαφές στο εξωτερικό μαζί του. Και τον πίεσα για κοινή δράση. Και μπορεί να μην επισημοποιήθηκε ποτέ αυτή η κοινή δράση, όμως δείχναμε στον ελληνικό λαό ότι πρώτα νοιαζόμαστε για τις ελευθερίες του και ύστερα για τις κομματικές περγαμηνές μας. Άλλωστε, έτσι έκαναν πάντα οι Έλληνες κομμουνιστές: Πρώτο στόχο τους είχαν τα δικαιώματα του λαού. Το ότι οι κομμουνιστές κρατούσαν και επί επταετίας το κύριο βάρος της αντιδικτατορικής πάλης το γνωρίζαμε πολύ καλά και τότε (όπως το γνωρίζουμε και σήμερα) και οι κομμουνιστές και η Γενική Ασφάλεια.

- Τελικά, δε διαψευστήκατε; Δεν απογοητευθήκατε;

- Ούτε κι έτσι μπαίνει το ζήτημα. Και σου υπενθυμίζω γιατί: Από το 1947 το ΚΚΕ είχε τεθεί εκτός νόμου. Και από το 1947, όλα σχεδόν τα καθοδηγητικά του όργανα (Π.Γ., Κ.Ε. κ.λπ. βρίσκονταν στο εξωτερικό και στην παρανομία. Η κατάσταση εκείνη, όχι μόνο μας απόκοβε από το λαό και τα προβλήματα του, αλλά και μας αποξένωνε από ολόκληρο τον πολιτικό κόσμο της χώρας. Είμαστε οι κυνηγημένοι, οι κρυπτόμενοι, οι παράνομοι, στιγματισμένοι. Μέχρι που ήρθε η χούντα. Και άρχισε τις διώξεις εναντίον όλων σχεδόν. Και που υποχρεώθηκαν χιλιάδες Έλληνες να περάσουν τα σύνορα και να δραστηριοποιούνται παρανόμως στο εξωτερικό. Ξαφνικά, δηλαδή, έγιναν συνεξόριστοί μας και Κεντρώοι και Δεξιοί και βασιλόφρονες και σοσιαλδημοκράτες και χριστιανοί. Οι οποίοι παλεύουν, λιγότερο ή περισσότερο, για την αποκατάσταση των λαϊκών ελευθεριών. Όποιες, άρα, και αν ήταν οι ταξικές διαφορές μας, είχαμε ιστορικό χρέος να δράσουμε από κοινού, Κι έχουμε ήσυχη τη συνείδηση μας ότι πράξαμε στο ακέραιο το πατριωτικό, το δημοκρατικό και το αγωνιστικό καθήκον μας. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Σημαίνουν ότι σε πολλά διαψευστήκαμε, σε άλλα όχι. Ότι άλλα μας απογοήτευσαν και άλλα όχι. Αλλά, έτσι προχωρεί η ζωή, έτσι γράφεται η ιστορία. Με βήματα μπροστά και βήματα πίσω, με απογοητεύσεις και με ενθουσιασμούς, με επιτυχίες και αποτυχίες. Και όταν ήρθε –όπως ήρθε!- η ώρα της Μεταπολίτευσης και επιστρέψαμε ορισμένοι στην Ελλάδα -μέλη του Π.Γ., της Κ.Ε. κ.λπ- οι Έλληνες πολίτες μάς υποδέχτηκαν με ζέστη και με χαρά, διότι όλοι γνώριζαν ότι, παρά τα βάσανα μας, αγωνιστήκαμε με νύχια και με δόντια μαζί με όλους τους άλλους και μάλιστα μπροστάρηδες, για τις ελευθερίες τους. Όποιος, λοιπόν, επιθυμεί να κρίνει αν σωστά επιζητήσαμε επίμονα την κοινή δράση εναντίον της χούντας, οφεί­λει να συνεκτιμήσει όλα αυτά τα στοιχεία και άλλα πολλά.


(*) Από το βιβλίο του Χρήστου Θεοχαράτου «Χαρίλαος Φλωράκης, ο Λαϊκός Ηγέτης», Τυποεκδοτική Α.Ε, Αθήνα 2003, σελ. 102-104

πηγή: ΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ