Ανέτε Γκρότ, Ευρωπαία Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα: "Η Ελλάδα είναι η νέα Βαϊμάρη"

Συνέντευξη στην Αναστασία Γιάμαλη

 

"Σοκαρισμένη" από την επίσκεψη στο κέντρο κράτησης μεταναστών στην Αμυγδαλέζα δήλωσε η Ευρωπαία Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και βουλευτής του κόμματος της Γερμανικής Αριστεράς, Die Linke, Ανέτε Γκροτ. Η Αν. Γκροτ βρέθηκε στην Ελλάδα για τα εγκαίνια του ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, πήγε όμως και στην Αμυγδαλέζα μαζί με αντιπροσωπεία Γερμανών βουλευτών. Υπενθυμίζεται πως το κέντρο κράτησης στην Αμυγδαλέζα βρίσκεται μέσα στις εγκαταστάσεις της σχολής της αστυνομίας όπου παλιότερα είχαν φιλοξενηθεί σε λυόμενα αστυνομικοί που είχαν έλθει για τις ανάγκες των...
Ολυμπιακών Αγώνων. Το κέντρο στήθηκε ουσιαστικά με απόφαση, αστραπή στις αρχές Απριλίου, με εντολή του τότε υπουργού Μ. Χρυσοχοΐδη, λίγες ημέρες πριν προκηρυχθούν οι εκλογές. Ήταν τότε που η ατζέντα είχε μετακινηθεί προς τα δεξιά, με τη Νέα Δημοκρατία να σιγοντάρει με το σύνθημα "να επανακαταλάβουμε τις πόλεις μας".



* Πείτε μου για την εμπειρία σας στην Αμυγδαλέζα, τι είδατε;

Πρόκειται για χώρο "επιθετικά" περιφραγμένο, δεν πρόκειται για φυσιολογικά περιφραγμένο χώρο έχει παντού αστυνομικούς, συγκεκριμένα 62 σε κάθε βάρδια. Μετά, υπάρχουν οι κρατούμενοι, οι οποίοι προέρχονται αποκλειστικά από το Μπαγκλαντές, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Εκεί βρίσκονται στοιβαγμένοι περίπου 1.000 άνθρωποι. Μίλησα με πολλούς που κρατούνται εκεί και μου είπαν πως το μεγαλύτερο πρόβλημά τους είναι η έλλειψη επικοινωνίας, τους έχουν κατασχέσει τα κινητά τους τηλέφωνα και είναι αποκλεισμένοι από τον έξω κόσμο, δεν μπορούν να μιλήσουν ούτε με τους δικούς τους, ούτε με κάποιο δικηγόρο, ενώ δεν γνωρίζουν και πόσο καιρό θα μείνουν εκεί.

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι στερούνται βασικά είδη προσωπικής υγιεινής, δεν έχουν καν σαπούνι. Πολλοί από αυτούς έχουν αναπτύξει δερματικές ασθένειες. Είναι εντυπωσιακό, αλλά κάποιοι δεν είχαν καν ρούχα, κυκλοφορούσαν με ένα t-shirt και με τα εσώρουχα, κάποιος άλλος ήταν ξυπόλυτος. Τώρα που ο καιρός χειροτερεύει, πώς θα βγάλουν τον χειμώνα, χωρίς ζεστά ρούχα και κουβέρτες; Moυ είπαν και κάτι το οποίο με άφησε άφωνη, το 50% αυτών των ανθρώπων θέλουν να γυρίσουν στις χώρες τους διότι δεν αντέχουν αυτήν την κατάσταση.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις μαρτυρίες η πρεσβεία του Μπαγκλαντές εξέδωσε ταξιδιωτικά έγγραφα -σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει συνήθως, όταν οι αρχές λένε πως δεν έχουν έγγραφα- αλλά δεν μπορεί κανείς να πληρώσει το εισιτήριό τους. Κανονικά, αυτό είναι υποχρέωση της Διεθνούς Υπηρεσίας Μετανάστευσης, όταν όμως ήμουν πριν λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη, μου είπαν πως η ΔΟΜ δεν έχει χρήματα. Πρέπει να μπει στο μικροσκόπιο αυτή η υπόθεση.

Η Σεσίλια Μάλμστρομ, επίτροπος εσωτερικών υποθέσεων, ήταν εδώ στο φυλάκιο, περιμένω λοιπόν να δω την αναφορά της. Προσωπικά, ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης, θα κάνω τα αδύνατα δυνατά να στείλουμε αντιπροσωπεία στην Ελλάδα τον Νοέμβριο για να ελέγξουν αν αυτά τα κέντρα φιλοξενίας είναι τελικά κέντρα κράτησης. Για να προετοιμαστούμε, χρειαζόμαστε πληροφορίες τόσο από την αναφορά της Μάλμστρομ όσο και από την αποστολή του European Refugee Fund όπου δίνει πολλά χρήματα γι' αυτόν τον σκοπό στην ελληνική κυβέρνηση, τα οποία όμως δεν χρησιμοποιούνται εκεί.


* Οι συνθήκες κράτησης θεωρείτε πως είναι νόμιμες με βάση τα στάνταρ της Ε.Ε.;

Σίγουρα όχι. Όμως το ίδιο ισχύει και για κάποια γερμανικά κέντρα φιλοξενίας - κυρίως αυτά όπου φιλοξενούνται ανήλικοι πριν απελαθούν. Από το Συμβούλιο της Ευρώπης έχουν επικρίνει πολλάκις την ελληνική κυβέρνηση για τις πρακτικές της, που είναι γνωστές όχι μόνο σε εμάς, αλλά και σε οργανισμούς που ασχολούνται με ζητήματα μετανάστευσης. Αυτό που με σόκαρε περισσότερο είναι αυτό που μου κατήγγειλαν, πως σπρώχνουν κόσμο στο ποτάμι του Έβρου, αυτό είναι φόνος. Υπάρχουν καταγγελίες για κόσμο που πνίγεται στα ρεύματα του Έβρου, πρόκειται για έγκλημα του κοινού ποινικού δικαίου, πρόκειται για φόνο. Όλα αυτά θα τα ελέγξουμε ενδελεχώς.




* Χιλιάδες άνθρωποι αποκλείονται στην Ελλάδα, ενώ θέλουν να πάνε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ποια είναι η λύση. Μήπως οι συμφωνίες τύπου Δουβλίνο II μετατρέπουν την Ελλάδα σε φυλακή;

Αναμφίβολα. Πάντα λέω πως αν η Γερμανία βρισκόταν γεωγραφικά εκεί που είναι η Ελλάδα, το Δουβλίνο θα είχε καταργηθεί πολλά χρόνια πριν. Είναι σαφές πως η Ελλάδα δέχεται κύματα μεταναστών λόγω της θέσης της. Δέχεστε τους περισσότερους που περνούν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσης ή από τα τουρκικά σύνορα. Συνεπώς, πρόκειται για εξαιρετικά άδικη κατανομή μεταναστών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν είναι τυχαίο, που ο αριθμός αιτήσεων ασύλου στη Γερμανία έχει μειωθεί σημαντικά. Οι μετανάστες βρίσκονται ή εδώ ή στην Ιταλία.

Η μόνη λύση για το μεταναστευτικό μπορεί να δοθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το συζητάμε συνεχώς στο Συμβούλιο της Ευρώπης, ζητώ και προσωπικά συγγνώμη για την κυβέρνηση της χώρας μου, που υπεραμύνεται και θέλει να κρατήσει το Δουβλίνο II. Η γερμανική κυβέρνηση υποστηρίζει πως δεν θέλει άλλους μετανάστες διότι έχει ήδη αρκετούς. Δεν πρόκειται για σκουπίδια. Όταν η χώρα μας είναι απο τις πλουσιότερες του κόσμου, πρέπει να είναι προετοιμασμένη να φιλοξενήσει και κάμποσες χιλιάδες προσφύγων.


* Η κυβέρνηση πριν τις εκλογές υιοθέτησε την ατζέντα της ακροδεξιάς Χρυσής Αυγής, μιλούσε για εισβολείς και για την ανάγκη "να επανακαταλάβουμε τις πόλεις μας". Υπάρχει ανάλογη ρητορική στη Γερμανία;

Σαφέστατα, έχουμε αρκετούς νεοναζί και στη Γερμανία, βέβαια δεν τους έχουμε δώσει έδρες στο Κοινοβούλιο. Τους έχουμε δώσει όμως έδρες σε τοπικό επίπεδο, πράγμα που με ανησυχεί ιδιαίτερα όπως με ανησυχεί και η άνοδος της Ακροδεξιάς, όπου και να σημειώνεται, είτε είναι στην Ελλάδα είτε στη Γερμανία είτε στην Ουγγαρία που κυβερνάται από μια υπερδεξιά κυβέρνηση. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ατζέντα έχει επίσης μετατοπιστεί.

Αν θέλουμε να διατηρήσουμε τις ελευθερίες μας και τις δημοκρατικές και ανθρωπιστικές αρχές μας, τότε θα πρέπει να αποβάλουμε την Ουγγαρία από την Ε.Ε. Η ελληνική κυβέρνηση έχει υπογράψει συνθήκες, καλά θα κάνει να τις εφαρμόσει, όπως αυτήν της Γενεύης. Σε περιόδους που η φτώχεια αυξάνεται, ο κόσμος ψάχνει απεγνωσμένα για αποδιοπομπαίο τράγο, συνέβη και στην αρχές του '30, ο κόσμος χρειαζόταν να κατηγορήσει κάποιον για τη δυστυχία του. Ζούμε σε επικίνδυνους καιρούς, στη συνάντησή μας με τον Αλέξη Τσίπρα τόνισα την αναγκαιότητα να παλέψουμε με κάθε μέσο τον φασισμό. Τώρα επιτίθενται στην πιο ευάλωτη μερίδα του πληθυσμού, στους μετανάστες, αύριο θα επιτίθενται στους διαφορετικούς, μετά στους αριστερούς, τους κομμουνιστές κ.ο.κ. Πρέπει να μορφώσουμε τον κόσμο, δεν πρέπει να τους αφήσουμε να παγιδευτούν στην εθνικιστική ρητορική πως "μας κλέβουν τις δουλειές και το φαγητό".


* Είναι η Ελλάδα η νέα Βαϊμάρη;

Φοβάμαι πως ναι. Ανησυχώ και φοβάμαι. Κάποιος μου είπε Ότι ζούμε σε προ-πολεμική περίοδο. Με τη φτώχεια να αυξάνεται, με τον χειμώνα να έρχεται και τον κόσμο να μην έχει λεφτά για πετρέλαιο, τα πράγματα μόνο χειρότερα θα γίνουν. Ήμουν στη Θεσσαλονίκη πριν λίγες μέρες και επισκέφθηκα ένα αγρόκτημα, εκεί η κυρία μου είπε πως δεν έχει μείνει δέντρο στην περιοχή γιατί ο κόσμος τα κόβει για να ζεσταθεί. Δεν τα ξέρουμε αυτά στη Γερμανία. Κάτι πρέπει να γίνει και να γίνει άμεσα.

εφημερίδα ΑΥΓΗ