Marx Factor
εμοιαζε μια καμηλοπάρδαλη μονο το δερμα και τα κοκκαλα, το ιδιο και οι ζεμπρες.
Εφτασα τελικα σε μια οαση βλάστησης την υπεροχη πολη Μπλενταϊρ, πολυ πιο μικρη ομορφη και γραφικη απο την πρωτευουσα. Εκει ηταν το εργοστάσιο της εταιρειας μας τα γραφεια και ο ξενωνας για τους μη ντοπιους υπαλληλους. Στον ξενώνα με υποδέχτηκε ενας μαυρος ο Οσκαρ ντυμενος με ασπρα ρουχα και ασπρα γάντια, αν ειχαν και κουκουλα Κου Κλουξ Κλαν θα του την φοραγαν να μην φαινεται το μαυρο του προσωπο.
Εγω ημουν τοτε ενα τσογλάνι 31 χρονων και αυτος ενας βιοπαλαιστης οικογενειαρχης γυρω στα 47 με 48 αλλα εμοιαζε με 60. Ειπαμε...το προσδοκιμο 43 με 44 ασχημη ζωη για τους μαυρους, ηταν απελευθερωμένοι. Χλιδάτη ζωη για τους λευκους, ειχαν χάσει την πολιτικη εξουσία και ειχαν ενισχυσει ολες τις αλλες εξουσιες.
Η πολη ενωνεται με γεφυρα με την γειτονικη Λιμπε. Η συμβιωση ειχε δημιουργησει και ενα καταμερισμο δραστηριοτητων. Στο Μπλενταιρ ηταν παλιες βιλλες παλια εργοστάσια μικρη αγορά κατοικιες ντοπιων που δουλευαν στα εργοστάσια και πολυ πολυ ησυχια τα βράδυα. Στη Λιμπε ηταν λαικες αγορες ξενοδοχεια κλαμπ των μη εγχωριων κοινοτητων και γραφεια νεων εταιρειων υπηρεσιων τραπεζες κλπ. Η περισσοτερη νυκτερινη διασκεδαση επισης ηταν στην Λιμπε που ηταν πολυβουη μερα νυκτα. Εκει ξαναβρηκα τον Ν.Π τον ελληνορώσο αποβλητο της ελληνικης κοινοτητας επειδη συζουσε με μαυρη. Εκει ηταν το σπιτι του. Βιλλα πανεμορφη αλλα οχι προκλητικη οπως οι περισσοτερες των λευκων. Καλυπτοταν απο πυκνή βλαστηση και μονο μεσα απο την διακοσμηση και τα επιπλα καταλάβαινες πιο πολυ γουστο και λιγοτερο πλουτο. Εκει πρωτοάκουσα μια φράση που μου αρεσε και την εκλεψα απο τοτε. «το να εισαι ελληνας η μαλαουιανος δεν μου λεει κατι, σαν συσταση μαλιστα την βρισκω αξιολυπητη, το τι εισαι απο τις πράξεις σου αντιθετα μου λέει πολλα». Αυτος ηταν αποβλητος, κατι καραγκιοζηδες που γνωρισα γεματοι ρατσισμο μισος και παλια μυαλα που σε μετραγαν μονο με βαση το τι εχεις και τι βγάζεις ηταν επιφανη μελη της κοινοτητας. Δεν τους συγχρωτιστηκα ουτε καν για το τυπικο, και ουτε αυτοι με θέλαν οταν τους δηλωσα «αθεος και αντιεθνικιστης».
Τα δειγματα εδαφους απο το νοτο ηταν ενθαρρυντικα, τα κλιματικα στοιχεια επισης, αλλα κυρίως η κοινωνικη δομη. Εδω ειχε ελευθερες οικογένειες μικρων αγροτων και οχι δουλοπαροικους tenants. Οχι οτι έλλειπαν οι μεγάλες κτησεις γης στο νοτο αλλα ηταν ελαχιστες γιατι ηταν πολυ πιο αγονος και οριακος τοπος σε σχεση με τον βορρα και τα κεντρικα ευφορα οροπέδια.
Ελευθερες οικογένειες με πανω απο 5 παιδια ειναι η ιδανικη κοινωνικη συνθηκη να πετυχει μια ελληνικη η μια τουρκικη ποικιλια καπνου καθως εχει χαμηλες αποδόσεις και αφηνει εισοδημα μονο σαν οικογενειακη καλλιέργεια. Η προτασή μου ηταν πολυ απλη και σαφης. Εχει την μιση αποδοση απο τα Μπερλευ και την θελετε? Πρέπει να την πληρώσετε στον αγροτη την διπλη τιμη αν θελετε να δημιουργηθει παραγωγικη βάση που να δικαιολογει εργοστάσιο ωστε να εκπληρωσει τις εξαγωγες στην Ν.Αφρικη.
Εκει αρχισα να μπαινω και στα «αδυτα» της δουλιας. Λεγοντας αυτο προκάλεσα συσκεψη των διευθυντων εσωτερικου και της μητρικης εταιρειας στις ΗΠΑ για να μελετησουν τι αποφαση θα πάρουν, βεβαια την ευθυνη για την αποφαση την ειχε ο τοπικος διευθυντης ενας αγγλικης καταγωγης πολυ οργανωτικος ανθρωπος που επιμελημένα απεφευγε και δεν ενθάρρυνε κανένα ρατσιστικο σχόλιο στις συσκέψεις. Ενας πολυ προσεκτικος ανθρωπος και δικαιος απέναντι σε αυτους που δουλευαν καλά.
Ολοι οι «τεχνοκράτες» δηλαδη οι ανθρωποι που ξεραν απο καπνα και εμποριο συμφώνησαν με την προταση μου. Ενας διαφώνησε, δεν ηταν απο τη καρδια της δουλιας, δεν ειχε ιδέα απο καπνά, ηταν ενας πρωην πετυχημενος πωλητης για μια εταιρεια που εβγαζε κατι σοκολάτες με γλειτσα σαν τις «Μαρς» καραμελλέ σοκολατάκια και ειχε με καποιον τροπο μαγέψει τον ιδιοκτήτη της εταιρειας στις ΗΠΑ στον οποιο ειχε υποσχεθει οτι θα αναμορφωνε την εταιρεια και θα την εκανε ακομα πιο κερδοφορα. Ηταν ελληνοκυπριος γεννημενος στην Ν.Υορκη.
Βλαστημησα τη τυχη μου γιατι σε μια τοσο δυσκολη συσκεψη και μετα απο σκληρη μοναχικη δουλια ημουν κοντά στο να πετυχω να ξεκινησει σωστά αυτο που ηθελαν να κανουνε, να εχω πεισει δυσκολους ανθρωπους ρατσιστες και μη, για το πως πρέπει να το κανουμε και το μονο εμποδιο ναναι ενας συμπατριώτης μου. Εκει εσωσε τη κατασταση προσωρινα ο διευθυντης του Μαλάουι που τουπε ορθα κοφτα «εισαι επιλογη του ιδιοκτητη αλλα για αυτήν την χωρα αυτην την αποφαση δεν θα την παρεις εσυ, γιατι δεν θα εχεις εσυ καμμια ευθυνη»....το χαρηκα, περασε η αποψη μου, και οχι γιατι ηταν δικη μου αλλα γιατι αν δεν τους διναμε διπλάσια τιμη δεν θαχε κανενας κανένα κινητρο να βαλει την νεα ποικιλια.
Εκει οταν αρχισα να μιλάω για το πως θα φτιάχναμε καποια ποιοτητα οχι ιδια αλλα παρομοια με την ελλάδα με διεκοψαν δυο τυποι, ενας υπευθυνος πωλησεων και ενας οικονομικος διευθυντης απο το εξωτερικο. Μου ειπαν «καιρος να εχεις το προνόμιο να μαθεις μερικες πληροφορίες για το τι κινει αυτή την δουλια που σου ανατέθηκε». Και μου εξηγησαν οτι η Ν. Αφρικη ειχε πολυ ψηλους δασμους για εισαγώμενα προιοντα απο χωρες εκτος της Βρεττανικης Κοινοπολιτείας. Ο δασμος στο καπνο εφτανε το 100%. Με την τιμη εξαγωγης της Ελληνικης Κατερινης που τοτε ηταν γυρω στα 5 δολλάρια αυτο σημαινε 10 δολλάρια για ενα που κανει τσιγάρα στην Ν. Αφρικη.
«Αρα», μου εξηγουν, «δεν θελουμε ποιοτητα αλλα κατι φτηνο και πολυ που να μπει χωρις να αλλάζει το καπνισμα και να θυμιζει μακρινα και αμυδρά την Κατερινη».
Εκει αρχισα να καταλαβαινω αυτο που σταθερα επαναλαμβανοταν σαν διαπιστωση σε ΟΛΑ τα βιομηχανικα προιόντα, ειτε τα τρωμε ειτε τα πινουμε ειτε τα καπνιζουμε ειτε τα οδηγάμε ειτε παιζουμε με αυτά. Κανεις δεν θελει ποιότητα, ολοι θελουν συμπιεση κοστους και ποσοτητες. Αυτο για να δοθει φτηνοτερο προιόν οπως ευαγγελιζονται τα φιλελευθερα φρικια; Οχι βέβαια απλα να εξασφαλιστει μεγαλυτερο και γρηγορότερο κερδος. Ο κόσμος του κεφαλαίου ειτε πρωτογενους παραγωγης ειτε υπηρεσων ειναι ενας χωρος νομιμης πειρατείας και ενοπλης ληστειας στο δρομο της ζωης των ανθρώπων που εργάζονται για τα κερδη του.
Η πληροφορια ενισχυσε την θεση μου και μου εδωσε ενα αντραχτο επιχειρημα. Αφου ειναι ετσι δωστε μου διπλη τιμη απευθειας αγορά απο τον αγροτη για να ωφεληθει απο την διπλη τιμη και να βάλει πιο πολλα και μια ομάδα γεωπονων τεχνικων αγοραστων που θα τα δουλέψουν αυτά τα καπνα και θα φερουν κερδος γρηγορα.
Αφηστε με να αγορασουμε στα δυο δολλάρια απο τον αγροτη –απο το ενα που εβγαζε απο τα Μπερλευ-και πουληστε τρια δολλαρια στην Ν.Αφρική και μεις θα μετακυλισουμε αυτο το κερδος εν μερει σε αγροτη και υπαλληλους για να δημιουργηθει η βαση παραγωγης γρηγορότερα.
Αυτή η προταση πέρασε, και τις επομενες μέρες επρεπε να διαλέξω την ομάδα που θα δουλευε και να ετοιμάσω το υλικο εκπαίδευσης της. Μου προτειναν σαν επικεφαλης εναν ανθρωπο που αποδειχτηκε πολυτιμος. Ενας παμφτωχος αλλα με εξαιρετικα οργανωτικο μυαλο αγγλικης καταγωγής αποικος και μάλιστα πολυτεκνος με 6 παιδιά και μια πολυ συμπαθητικη γυναίκα. Την επομενη επισκεψη που εκανα μετα 3 μηνες για να του φέρω υλικα εκπαιδευσης βιβλια σημειωσεις στα αγγλικα ή στα ελληνικα τις οποίες τις μετέφραζα και τις καναμε παρουσιάσεις ή μικρα φυλλαδια οδηγιών, ειχε ηδη οργανώσει την παραγωγη και την ειχε αποτυπώσει σε χάρτη στρατιωτικο με τέτοια λεπτομέρεια, μεχρι που ειχε τους δρομους και παράδρομους που οδηγούσαν οχι μονο στο καθε χωριο αλλα και στο καθε χωράφι με πινεζες και κλωστες διαφορετικων χρωμάτων που ξεκινουσαν απο το Μπλεντάιρ και κατέληγαν στο χωράφι του καθε αγροτη.
Η Μεγάλη Βρεττανια οταν αποικιζε τις περιοχες που κατακτουσε εκτονωνε τη ταξικη πιεση της μητροπολης. Εστελνε διοικητικους στρατιωτικους εκπαιδευτικους μηχανικους και μια ελαχιστη ομάδα ηδη μεγαλοαστων για να εκμεταλλευτουν την αποικια αλλα μετά εστελνε χιλιάδες ακληρους δουλοπαροικους αγροτες και ανεργους ή αθλια αμοιβομενους εργατες των πολεων που αν τους κραταγε μεσα θα λουζόταν σιγουρα εξεγερσεις.
Στην αποικια οι νεοι κατοικοι αρχικα διαμορφωναν την αστικη τάξη την ταξη εξουσίας γιατι οσο φτωχοι κι αν ηταν στην Μητροπολη εκει επαιρναν –εκλεβαν-τη γη των ντοπιων και εγκαθιστουσαν παραγωγικες βασεις. Αλλα στη πορεία του χρονου υπηρχε και ταξικη πάλη μεσα στην «φτιαχτη» ταξη εξουσιας ακριβως γιατι τα συστατικα της ηταν ταξικα. Ετσι δεν ηταν καθολου απιθανο θεαμα να συναντάς λευκους που ηταν τοσο φτωχοι οσο και καποιοι μαυροι και μαλιστα φτωχοτεροι απο τους ντοπιους που ασκουσαν εξουσια μετά την απελευθερωση της χωρας. Σε αυτή τη κατηγορία ανηκε ο Στηβ και ειχε πεσει με τα μουτρα στην πρωτη αξιοπρεπη δουλια που βρηκε. Συντομα τυπωναμε χρημα στο Μαλαουι. Την πρωτη χρονια ειχαμε 16 τοννους σχεδον ενα κοντέηνερ και δωσαμε ακομα πιο ψηλη τιμη και τη δευτερη χρονια ειχαμε 100 τοννους. Η εξαγωγη απεφερε κερδη τοτε 100 χιλιαδων δολλαριων για ενα προγραμμα που μεχρι τοτε δεν ειχε κοστισει πανω απο 40 χιλιάδες δολλαρια. Την τριτη χρονια τα 100 χιλιαρικα ηταν καθαρο κερδος. Ολοι ηταν ευχαριστημενοι και ηδη μου ειχαν βαλει και αλλες χωρες στο προγραμμα.
Ενα βραδυ λιγο πριν τις 7 γυριζα με το τζιπ κουρασμένος στον ξενωνα οπου βρηκα τον Οσκαρ να με περιμενει. Ημουν κακοκεφος κουρασμένος και υπεφερα απο διαρροιες και πονοκεφαλο, κατι μου ελεγε οτι η επιδημια της δυσεντεριας ειχε ξαναξεκινήσει αλλωστε και τη πρωτη φορά την ειχα πετυχει παλι στη περιοδο των μουσώνων. Ο Οσκαρ για πρωτη φορα εδειξε οτι ηθελε να μου μιλησει για κατι περα απο τα τυπικα. Μου ειπε με στεγνη φωνη «Σε παρακαλω μπουάνα (αφεντικο) ασε με αφου σου φτιαξω το βραδυνο να φυγω νωριτερα κι οχι στις 9 γιατι θελω να θαψω τη μικρη μου κορη που πεθανε απο δυσεντερια» Εφυγε η γη κάτω απο τα ποδια μου!
Ενας πατέρας βιοπαλαιστης ντυμενος στα ασπρα για να μη φαινεται οτι ειναι μαυρος περιμενε ενα τσογλάνι 30 χρονω να του δωσει αδεια για να θαψει το παιδι του! Του ειπα αφου συνηλθα απο το σοκ οτι θα επρεπε να ειχε φυγει απο την ωρα που εμαθε τα νεα και οτι δεν εχω αναγκη απο βραδυνο. Μου ειπε οτι επρεπε να μου ζητήσει την αδεια με ευχαριστησε και εφυγε.
Σιχαθηκα τον εαυτο μου τη δουλια μου τον κοσμο μας , τα κερδη μας το τροπο του επιχειρειν και το πως καναμε τους αλλους να λιωνουν σαν μυρμηγκια και να σβηνουν σαν κερια στο διάβα μας. Ενας μαυρος που τον ειχαν ντυσει ασπρο και επρεπε να παρει αδεια για να θαψει το παιδι του απο ενα λευκο τσογλάνι 30 χρονων που το αποκαλουσε και «αφεντικο».
Κατα τη διάρκεια μιας επισκεψης μου στη μεση ανατολη εμαθα τα ακομα πιο ασχημα νεα. Κατέβηκε ο αγαπημενος ελληνοκυπριος και ανακοινωσε οτι επειδη σε παγκοσμιο επιπεδο η εταιρεια παρουσιασε ζημια επρεπε να πουλησει την μικρη επιχειρηση που ειχε γινει στο Μαλάουι με 100 χιλιαδες δολλαρια στην πρωτη πολυεθνικη τοτε και μεγαλυτερη ανταγωνιστρια μας. Αγανάκτησα, πηρα τηλεφωνο τον διευθυντη και τον ρώτησα πως το επετρεψε να πουληθει με αντιτιμο τα κερδη μονο μιας χρονιας και αφου ειχε προοπτικες να διπλασιαζεται σε μεγεθος καθε χρονο. Μου απάντησε οτι συμφωνει μαζι μου οτι ηταν ανοητη αποφαση αλλα ηταν του ιδιοκτητη. Μου προτεινε να βρεθουμε καπου στη μεση μαζι με τον κυνηγο κεφαλων (οπως αποκαλουσε τον ελληνοκυπριο) να συζητησουμε τη τυχη των εργαζομενων.
Συναντηθηκαμε στην Κενυα για ενα απογευμα. Τον βλεπω τον Κυπριο και του λεω «πες μου οτι αυτη η ανοησια εχει καποιο λογικοφανη λογαριασμο απο πισω, πες μου...δωσε μου το προνομιο να μπω στα αδυτα της δουλιας και να καταλάβω πως σκοτώνεις ενα κερδοφορο «παιδι» στα πρώτα του βηματα, και πες μου μια ωραια ιστορια που να μπορω να αγοράσω γιατι οτιδηποτε αλλο θα με στειλει φυλακη, θα σε χτυπησω»
Με κοιταξε χαμογελώντας και μου ειπε «Εσυ κατ’αρχας προαγεσαι και σου ανατιθεται η παγκοσμια οργάνωση παραγωγης ανατολικων καπνων. Εισαι αστέρι!. Τωρα για να καταλάβεις την κατάσταση, η εταιρεια για πρωτη φορά κατέγραψε ζημιες εξ αιτιας των προαγωρων που ειχαμε κανει για να εφοδιάσουμε την πρωην Σοβιετικη Ενωση και που δεν υλοποιηθηκαν σε πωλησεις.»
Για την ιστορια και επειδη το ανεφερα στην αρχη αυτο το γεγονος, απο την παγκοσμια κουτουράδα του να αγοραστουν 200 χιλιαδες τοννοι για μια χωρα που δεν ειχε λεφτα να αγοράσει οπως η Ρωσια η δικη μας εταιρεια ειχε τη μεριδα του λεοντος. Ειχαμε προαγοράσει 80 χιλιαδες τοννους κι ολες οι αλλες πολυεθνικες τους υπολοιπους 120 χιλιαδες τοννους. Αυτη ηταν μια αποφαση του γενικου οικονομικου διευθυντη, ενος Σκωτσεζου επισης ασχετου απο καπνα και αλεξιπτωτιστη σαν τον Κυπριο ο οποιος κατάφερε σε μια εταιρεια με 34 εκατομμυρια δολλαρια κερδη και αξια μετοχης 22 δολλαρια να κανει 17 εκατομμυρια δολλαρια ζημια και πτωση της μετοχης στα 2 δολλαρια. Αυτος αμοιφθηκε με μηνιαια συνταξη 100 χιλιαδες λιρες, αποζημιωση ενα εκατομμυριο λιρες και δωρο την Μερσεντες της εταιρειας. Ολες οι αλλες δραστηριοτητες της εταιρειας τοτε, ολες οι χωρες και τα σχεδια τους δουλευαν με μικροτερο η μεγαλυτερο κερδος. Ηταν πολυ δυσκολο τοτε και ηθελε ιδιαιτερο ταλέντο να κανεις ζημια. Ηθελε να εισαι μαγεμενος απο τις φιλελευθερες μπουρδες του Φρηντμαν που ελεγε χαμογελαστα για τις μεγάλες ευκαιριες που προσφερε η πτωση του υπαρκτου. Ηθελε να ζεις σε ενα δωματιο κοιτάζωντας νουμερα χωρις να σε νοιάζει η πραγματικη ζωη εξω. Μαλιστα επρεπε να σε φοβιζει η πραγματικη ζωη, και επειδη σε φοβιζε να εισηγεισαι τετοια λυση οτι δηλαδη για να καλυφθει η ζημια απο μια χασουρα που προηλθε απο ανοησια ενος ανθρωπου να πουληθουν κερδοφορες εταιρειες που προηλθαν απο τη συλλογικη δουλια δεκαδων η εκατοντάδων ανθρωπων.
Του ειπα καθαρα «να απαιτησεις απο τον αγοραστη να παρει ολο το προσωπικο» μου απαντησε «πουλαμε κεφαλαια οχι επισφάλειες». Οργισμένος του φωναξα και μας ακουσε ολο το –παλι αποικιακου τυπου κλαμπ εστιατοριο -«Βλακα οι ανθρωποι ειναι το κεφάλαιο σε αυτή την δουλια και εσυ και μυαλα σαν εσενα ειναι οι επισφάλειες αλλα δεν πουλιεσαι γιατι κανένας δεν θαδινε δεκάρα για σένα», ο διευθυντης του Μαλαουι ενας φλεγματικος αγγλοιρλανδικης καταγωγης τυπος γυρισε και του ειπε «αυτο το ειπα ΕΓΩ απλα αναθεσα στον Σ. να στο παιξει στα ελληνικα μπας και το καταλάβεις».
Εκτιμησα πολυ τη στάση του αλλα τοσο η δικη του οσο και η δικη μου αγανάκτηση ηταν ματαιες. Ο εξαιρετικος αγγλος πολυτεκνος και η φοβερη ομαδα των μαλαουιανων που ειχε φτιαξει και απο τη πρωτη μερα εφεραν κερδη εμεναν χωρις δουλια σαν αμοιβη για τα κερδη που εφεραν.
Ο ανθρωπος που πηρε αυτη την αποφαση καταστρεψε και αλλες εταιρειες στη πορεια του με αποκορυφωμα την ελληνικη η οποια μεχρι το 2002 ηταν το «πετραδι» του στέμματος της πολυεθνικης. Μιας πολυεθνικης μεγάλης και της μονης τοτε που ειχε ιδιοκτητη ελληνικης καταγωγης. Αφου θεμελιωνα στο μυαλο μου την ανοησια στα ψηλα επιπεδα εταιρειων που ειχαν περισσοτερη δυναμη απο κράτη αρχισα να χανω αργα, σταδιακα και αμετακλητα την εμπιστοσυνη μου και στα κρατη γιατι με την ιδια ακριβως λογικη μπορουσε να εφαρμοστει η ανοητη ιδεοληψια και επιμονη ενος ανθρωπου που θα βρισκοταν τυχαια σε θεση κρισιμων αποφάσεων. Εκει ειδα οτι δεν υπαρχει ελπιδα οσο θα αφηνουμε η θα αναπαραγουμε αυτους τους τοσο ιεραρχικους θεσμους που «αποφάσεις» δεν θα ανακαλουνται για να μην «χαθει η αξιοπιστια μας».
Ειχα ηδη παρει εντολη να παω στον Λιβανο. Μολις ειχε σταματησει ο εμφυλιος και αμερικανικα διαβατήρια δεν μπορουσαν ακομα να μπουν στην χωρα. Θελαν εναν γνωστη ανατολικων ποικιλιων για να επανακολλησει και να επανακινησει την κατεστραμμενη απο τον εμφυλιο καπνοπαραγωγη με μη αμερικάνικο διαβατηριο.
(Συνεχιζεται)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου