Τρίτη 29 Μαΐου 2012

Λογιστικός έλεγχος του χρέους: υπό ποιούς όρους και με ποιό στόχο



του Λεωνίδα Βατικιώτη

Στην επικαιρότητα επανήλθε το αίτημα συγκρότησης επιτροπής λογιστικού ελέγχου που θα ανοίξει τα βιβλία του δημόσιου χρέους με αφορμή τις πέντε προτάσεις που κατέθεσε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, παραλαμβάνοντας την διερευνητική εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.....

Πρόκειται για ένα αίτημα που μέχρι στιγμής έχει συναντήσει την θερμή ανταπόκριση της ελληνικής κοινωνίας. Ήδη, η Πρωτοβουλία για τη Συγκρότηση Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου που ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2011, με ακριβώς αυτό το στόχο, έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 60.000 υπογραφές σε ψήφισμα με το οποίο ζητά τον σχηματισμό μιας τέτοιας επιτροπής, που θα είναι ανεξάρτητη, διεθνής και θα λογοδοτεί στην κοινωνία. Το αίτημα είχε υποστηριχθεί κι από πολλές διεθνείς προσωπικότητες. Από την ιδρυτική της μάλιστα συνέντευξη η Πρωτοβουλία είχε αποκλείσει το ενδεχόμενο να εκφυλισθεί σε Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής γιατί το αποτέλεσμα θα ήταν το κουκούλωμα των αλλεπάλληλων σκανδάλων τα οποία συνοδεύουν την έκρηξη του ελληνικού δημόσιου χρέους. Επίσης είχε ειπωθεί με σαφήνεια ότι το αίτημα δεν απευθυνόταν στην τότε κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, δεδομένου του καθόλου …έντιμου πρότερου βίου της. Κανείς εκ των ιδρυτών της Πρωτοβουλίας δεν ήθελε να χρησιμοποιηθεί η πρόταση του λογιστικού ελέγχου από την κυβέρνηση και τους πιστωτές ως ένα μέσο νομιμοποίησης των απαιτήσεων των δανειστών.
Ο ριζοσπαστικός χαρακτήρας του αιτήματος φάνηκε πολύ γρήγορα από την απροθυμία του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ να υιοθετήσουν το αίτημα, υπό οποιαδήποτε εκδοχή ή ερμηνεία του. Αντίθετα με ό,τι συνέβη στην αντίπερα πολιτική όχθη όπου οι περισσότεροι πολιτικοί χώροι οι οποίοι τάσσονται κατά του Μνημονίου το υιοθέτησαν, παραλλάσσοντας και προσαρμόζοντάς το στο δικό τους πρόγραμμα. Συνηθισμένα πράγματα… Ωστόσο, για την Πρωτοβουλία Συγκρότησης της Επιτροπής είναι δεδομένο ότι το αίτημα της ΕΛΕ συμβαδίζει και αλληλοσυμπληρώνεται με το αίτημα παύσης πληρωμών και διαγραφής του μεγαλύτερου μέρους ή όλου του δημόσιου χρέους.
Ο ισχυρισμός αυτός (περί παύσης πληρωμών και διαγραφής του χρέους) όσο ακραίος κι αν ακούγεται, θεμελιώθηκε πριν λίγους μήνες σε δημόσια εκδήλωση στην ΕΣΗΕΑ όπου παρουσιάστηκε μέρος της ερευνητικής δουλειάς που ήδη γίνεται εθελοντικά στο πλαίσιο της ΕΛΕ από δευτερογενές φυσικά υλικό και χωρίς πρόσβαση σε επίσημα έγγραφα. Ειδικότερα, η παρουσίαση του κεφαλαίου που αφορά τα χρήματα τα οποία οφείλει να καταβάλει στην Ελλάδα η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ στο πλαίσιο του κατοχικού δανείου και των γερμανικών επανορθώσεων από την εποχή της ναζιστικής κατοχής (με τη βοήθεια στοιχείων που έχει συγκεντρώσει και επεξεργαστεί επιτροπή της οποίας ηγείται ο Μανόλης Γλέζος) έδειξε ότι οποιαδήποτε συζήτηση για τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας οφείλει να ξεκινά από τα ποσά που μας οφείλει η Γερμανία. Κι αυτά είναι σχεδόν δύο φορές όσο το ελληνικό δημόσιο χρέος. Κατ’ επέκταση, οποιαδήποτε ανησυχία μην τυχόν και ο λογιστικός έλεγχος καταλήξει ότι η Ελλάδα τελικά χρωστάει και πρέπει να πληρώσει είναι πέρα για πέρα αβάσιμη!
Ωστόσο, επιχειρήματα για την ανακήρυξη μεγάλου μέρους του δημόσιου χρέους ως παράνομου ή αντισυνταγματικού, που θα επιτρέψει την μη πληρωμή του, γεννάει και η δυσάρεστη και πολλαπλά αρνητική εξέλιξη της πρόσφατης αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους (PSI). Όπως συνέβη με το πρώτο δάνειο των 110 δις. ευρώ έτσι και με το δεύτερο δάνειο των 109 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και των 28 δις. από το ΔΝΤ υπάρχει πλήθος ενδείξεων ότι οι σχετικές δανειακές συμβάσεις είναι στον …αέρα. Η πρώτη κατ’ αρχήν δεν έχει καν ψηφισθεί από την Βουλή γιατί η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου ήξερε πως δεν είχε την απαιτούμενη αυξημένη πλειοψηφία των 180 εδρών. Ήταν η εποχή που η Νέα Δημοκρατία αντιπάλευε το Μνημόνιο, αυξάνοντας την επιρροή της στην ελληνική κοινωνία. Όμως, κατά πόσο μπορεί να είναι δεσμευτική και νόμιμη μια διεθνής συμφωνία που δεν φέρει την έγκριση της εθνικής αντιπροσωπείας; Ερωτηματικά εγείρονται και σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα της παρούσας σύμβασης. Γιατί να μην αμφισβητηθεί σε ελληνικά και διεθνή δικαστήρια η έκδοση ελληνικών ομολόγων υπό το δίκαιο μιας ξένης χώρας, όπως της Αγγλίας και του Λουξεμβούργου, που περισσότερο παραπέμπει σε τριτοκοσμικές αποικίες της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου κι όχι φυσικά σε ευρωπαϊκά κράτη; Υπάρχουν επίσης και τα οικονομικά επίδικα της δανειακής σύμβασης και της ανταλλαγής ομολόγων: από τη σφαγή, ακόμη και στο ύψος του 98%, που έγινε στα αποθεματικά Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου τα οποία ήταν κατατεθειμένα στην Τράπεζα Ελλάδας, χωρίς να έχουν γνώση οι διοικήσεις τους, μέχρι τη νομιμότητα των χρημάτων που θα δανειστεί η χώρα και θα πληρώσουν οι φορολογούμενοι, θυσιάζοντας μισθούς, συντάξεις και δημόσια περιουσία, για να ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες.
Ακόμη, ο λογιστικός έλεγχος μπορεί να δείξει ότι το διεθνές δίκαιο παρέχει την απαραίτητη δικαιολογητική βάση, με την επίκληση για παράδειγμα της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, που επιτρέπει την παύση πληρωμών.
Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία του λογιστικού ελέγχου, ακόμη και της αμφισβήτησης του δημόσιου χρέους και πολύ περισσότερο της παύσης πληρωμών, θα μας φέρει απέναντι σε όλα σχεδόν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξέλιξη που μπορεί να προσθέτει δυσκολίες στο εγχείρημα, είναι όμως αναμενόμενη από την στιγμή που τα κράτη αυτά ανέλαβαν να λειτουργήσουν ως ναυαγοσώστες για τις τράπεζές τους, κρατικοποιώντας στην πράξη τα χρέη που όφειλε το ελληνικό δημόσιο σε ιδιωτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Από την στιγμή που αυτά τα ευρωπαϊκά κράτη λειτούργησαν σαν ασφαλιστικές εταιρείες των τραπεζών τους, ιεραρχώντας τα συμφέροντά των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε βάρος της περιλάλητης κοινοτικής αλληλεγγύης γιατί θα πρέπει η Ελλάδα να κάνει επίδειξη διπλωματικής αβρότητας αναζητώντας «ευρωπαϊκές λύσεις» στο πρόβλημα της κρίσης χρέους; Όταν μάλιστα η μοναδική «ευρωπαϊκή λύση» που έχει μέχρι στιγμής δοθεί είναι υπερδανεισμός και λιτότητα. Από την άλλη, όσο θα αποκαλύπτεται ο ρόλος της κυβέρνησης Μέρκελ τόσο ο ελληνικός λαός θα έρχεται πιο κοντά με τον γερμανικό που θα αντιλαμβάνεται ότι οι φόροι του δεν πάνε για συντάξεις αλλά για την χρηματοδότηση της Ντόιτσε Μπανκ. Η σύγκρουση επομένως με τους πιστωτές δεν σημαίνει και την δημιουργία εχθρικών σχέσεων με τους ευρωπαϊκούς λαούς. Μάλλον το αντίθετο θα συμβεί…
Η σύγκρουση με τους δανειστές άλλωστε δεν αποφεύχθηκε ούτε στην Ισλανδία, ούτε στην Αργεντινή, ούτε στον Ισημερινό, ούτε στη Ρωσία που ακολούθησαν τον δρόμο της παύσης πληρωμών, χωρίς ωστόσο οι κινδυνολογικές προβλέψεις περί διεθνούς απομόνωσης να επιβεβαιωθούν. Δεν αποφεύχθηκε ούτε και στις πολύ πρόσφατες εθνικοποιήσεις που έγιναν στην Αργεντινή και την Βολιβία, όταν η Ισπανία λειτούργησε ως μακρύ χέρι των πολυεθνικών της.
Εν κατακλείδι η διαδικασία του λογιστικού ελέγχου είναι μια διαδικασία προφανώς συγκρουσιακή που θα εξελιχθεί παρά κι ενάντια στη θέληση των δανειστών, με κριτήριο όμως τα συμφέροντα του ελληνικού λαού και βάσει του διεθνούς δικαίου.

πηγη  Επίκαιρα, 10 Μαΐου 2012

Δεν υπάρχουν σχόλια: