Του Θοδωρή Οτζάκογλου*(Όταν το αυτονόητο γίνεται διαφημιστικό σλόγκαν, τότε η κοινωνία έχει πρόβλημα)
Από τον περασμένο Νοέμβριο 700 πανεπιστημιακές σχολές εκπαίδευσης εκπαιδευτικών στις ΗΠΑ με σύνθημά τους “Η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών είναι το κλειδί για την αναζωογόνηση της κοινωνίας και της οικονομίας” προχωρούν στην.....
αναμόρφωση των συγκεκριμένων προγραμμάτων σπουδών ως μια απάντηση στα ρήγματα αν όχι ερείπια στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης από την πολιτική “επιλογής σχολείου”, “μέτρησης των επιδόσεων”, “ανταγωνιστικότητας” και “δικαιωμάτων των ταλαντούχων μαθητών”. Παρόμοια στη Μεγ. Βρετανία πλειάδα πανεπιστημιακών καλεί σε αναστοχασμό και απόρριψη της πολιτικής στην εκπαίδευση της τελευταίας εικοσαετίας, η οποία με ανάλογες επιλογές όχι μόνο δεν επιβεβαίωσε τις προσδοκίες, αλλά δημιούργησε μεγαλύτερο κοινωνικό χάσμα. Είναι δύο μονάχα δείγματα μαχητικού αναπροσανατολισμού της εκπαιδευτικής κοινότητας στις μητροπόλεις της “αγοραίας εκπαίδευσης”.
Αλλά στην καθ΄ ημάς Ανατολή, η υπουργός προσδοκά ότι θα κάνει τη μεγάλη ανατροπή και εκεί που απέτυχαν οι “άλλοι” αυτή θα πετύχει.
Μετά λοιπόν το “νέο” ψηφιακό σχολείο, τα “νέα” αναλυτικά προγράμματα σπουδών, τον “εκπαιδευτικό” Καλλικράτη και την “αποκέντρωση” με τους περιφερειάρχες, “τοπικούς υπουργούς Παιδείας”, ανάρτησε και το σχέδιο νόμου για τις “κυψέλες αριστείας” με τη δημιουργία των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων. Ένα σχέδιο νόμου που δεν διακρίνεται για τη συνάφειά του με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ οι επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις του είναι ενδεικτικές αν όχι προχειρότητας το λιγότερο άγχους για το “εξαγγέλλειν”.
Ο πληθωρισμός σκοπών και στόχων των ΠΠΣ όπως αυτός διατυπώνεται στο κείμενο, προφανώς υπάρχει για να “κρυφτεί” η ρητή διατύπωση στους σκοπούς των ΠΠΣ της “ανάδειξης και προώθησης... των μαθητών με υψηλές μαθησιακές δυνατότητες και ταλέντα”. Δηλαδή δημιουργία σχολικών δομών δύο ταχυτήτων: μια για κάποιους και άλλη για όλους.
Σε τι αλήθεια διαφέρει η πρόθεση της υπουργού από τις ακόλουθες δηλώσεις του μακρινού παρελθόντος:
«... εφόσον εκατοντάδες σχολείων της κλασσικής λεγομένης εκπαιδεύσεως εξακολουθούν να εξαπολύουν κατʼ έτος χιλιάδας νέων ατελέστατα συνήθως μορφωμένων, ανικάνων ουσιαστικώς διά κάθε παραγωγικήν εργασίαν, το μέλλον μας δε δεν ημπορεί παρά να είναι σκοτεινόν και το κράτος εργάζεται προφανώς διά να παρασκευάση τον μέλλοντα στρατόν της κοινωνικής ανατροπής. Είμαι βέβαια θιασώτης της κλασσικής εκπαιδεύσεως αλλά διʼ ελαχίστην αναλογίαν της σπουδαζούσης νεολαίας, διά τους ολίγους εκλεκτούς, οι όποιοι θʼ αποτελέσουν την ηγεσίαν της αύριον…… Διά τους πολλούς, τους φοιτώντας εις τα σχολεία της Μ. Εκπαιδεύσεως, η κλασσική λεγομένη εκπαίδευσις είναι στείρα απολύτως και άγονος». (Από τον προεκλογικό λόγο του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη το 1928) ή τη Μεταξική απόφαση του 1936 “περί δημιουργίας Προτύπων σχολείων”;
Φυσικά προκαλεί μειδίαμα ο ισχυρισμός ότι με κάποιον μαγικό και αυτόματο τρόπο, που φυσικά δεν περιγράφεται, η λειτουργία των ΠΠΣ θα “συμπαρασύρει” προς την υψηλή ποιότητα και την αριστεία το σύνολο του εκπαιδευτικού συστήματος!
Αν και παραμένει ως σκοπός η “εκπαίδευση με πρακτική άσκηση των προπτυχιακών φοιτητών …” όχι μόνο δεν προχωρά στην αυτονόητη πλέον ανάγκη δημιουργίας εξειδικευμένων παραγωγικών σχολών εκπαίδευσης εκπαιδευτικών αλλά “αφαιρεί” κατ΄ουσίαν και από τα “συνδεδεμένα” ΑΕΙ τον έλεγχο και την οργάνωση των αντίστοιχων προγραμμάτων.
Η υπουργός με το σχέδιο νόμου “στήνει” μία υπερ-συγκεντρωτική, σχεδόν αυταρχική, οργανωτική δομή πλήρως ελεγχόμενη από την ίδια και παντελώς αποκομμένη από τον υπόλοιπο διοικητικό ιστό της εκπαίδευσης.
Ταυτόχρονα εκχωρεί αποφασιστικό λόγο επί κάθε ζητήματος που αφορά τη στελέχωση και λειτουργία των ΠΠΣ στους διατελέσαντες στο παρελθόν μαθητές των τέως Προτύπων (Σύλλογοι Αποφοίτων)! Δηλαδή σε μη εμπειρογνώμονες! Τους δε “νέους” εκπαιδευτικούς, “αυξημένων ακαδημαϊκών προσόντων”, που θα τα στελεχώσουν, τους αντιλαμβάνεται ως “μισθοφόρους”, χωρίς δικαίωμα γνώμης (η ισχύουσα ευθύνη του Συλλόγου Διδασκόντων στα του σχολείου απλώς “εξαχνούται”) και θεωρεί πως το δέλεαρ και μόνον της πρόσθετης αμοιβής και αποζημίωσης θα είναι αρκετό για να τους προσελκύσει στην υπηρεσία του νέου θεσμού, έστω και για μια πενταετία. Δεν υφίσταται η διάσταση του “εκπαιδευτικού λειτουργού”, στο νέο σχήμα δεν χωρούν παρόμοιοι “συναισθηματισμοί!
Ακόμη και ενδιαφέρουσες παιδαγωγικά ιδέες όπως οι “όμιλοι” μαθητών, δεν εντάσσονται για μια δοκιμαστική περίοδο στα υπάρχοντα πειραματικά, οι εκπαιδευτικοί των οποίων, περίπου 1500, απλώς θεωρείται ωσάν να μην υπήρξαν ποτέ!
Με άλλα λόγια, το νέο μόρφωμα σχολείων είναι προϊόν μιας παρωχημένης, πλέον, αντίληψης για τον homo economicus και μιας συντηρητικής παιδαγωγικής σκέψης, που θεωρεί το σχολείο μηχανισμό κοινωνικής κινητικότητας και επιλογής!
Ταυτόχρονα αποτελεί ομολογία αδυναμίας να αντιμετωπίσουν τα πραγματικά προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης και της κοινωνίας, επιλέγοντας τη φυγή στο …παρελθόν.
Όμως εκεί θα βρουν συμμάχους μονάχα σκιές και φαντάσματα!
* Ο Θοδωρής Οτζάκογλου είναι εκπαιδευτικός του Βαρβακείου Πειραματικού Γυμνασίου
avgi.gr
Από τον περασμένο Νοέμβριο 700 πανεπιστημιακές σχολές εκπαίδευσης εκπαιδευτικών στις ΗΠΑ με σύνθημά τους “Η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών είναι το κλειδί για την αναζωογόνηση της κοινωνίας και της οικονομίας” προχωρούν στην.....
αναμόρφωση των συγκεκριμένων προγραμμάτων σπουδών ως μια απάντηση στα ρήγματα αν όχι ερείπια στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης από την πολιτική “επιλογής σχολείου”, “μέτρησης των επιδόσεων”, “ανταγωνιστικότητας” και “δικαιωμάτων των ταλαντούχων μαθητών”. Παρόμοια στη Μεγ. Βρετανία πλειάδα πανεπιστημιακών καλεί σε αναστοχασμό και απόρριψη της πολιτικής στην εκπαίδευση της τελευταίας εικοσαετίας, η οποία με ανάλογες επιλογές όχι μόνο δεν επιβεβαίωσε τις προσδοκίες, αλλά δημιούργησε μεγαλύτερο κοινωνικό χάσμα. Είναι δύο μονάχα δείγματα μαχητικού αναπροσανατολισμού της εκπαιδευτικής κοινότητας στις μητροπόλεις της “αγοραίας εκπαίδευσης”.
Αλλά στην καθ΄ ημάς Ανατολή, η υπουργός προσδοκά ότι θα κάνει τη μεγάλη ανατροπή και εκεί που απέτυχαν οι “άλλοι” αυτή θα πετύχει.
Μετά λοιπόν το “νέο” ψηφιακό σχολείο, τα “νέα” αναλυτικά προγράμματα σπουδών, τον “εκπαιδευτικό” Καλλικράτη και την “αποκέντρωση” με τους περιφερειάρχες, “τοπικούς υπουργούς Παιδείας”, ανάρτησε και το σχέδιο νόμου για τις “κυψέλες αριστείας” με τη δημιουργία των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων. Ένα σχέδιο νόμου που δεν διακρίνεται για τη συνάφειά του με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ οι επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις του είναι ενδεικτικές αν όχι προχειρότητας το λιγότερο άγχους για το “εξαγγέλλειν”.
Ο πληθωρισμός σκοπών και στόχων των ΠΠΣ όπως αυτός διατυπώνεται στο κείμενο, προφανώς υπάρχει για να “κρυφτεί” η ρητή διατύπωση στους σκοπούς των ΠΠΣ της “ανάδειξης και προώθησης... των μαθητών με υψηλές μαθησιακές δυνατότητες και ταλέντα”. Δηλαδή δημιουργία σχολικών δομών δύο ταχυτήτων: μια για κάποιους και άλλη για όλους.
Σε τι αλήθεια διαφέρει η πρόθεση της υπουργού από τις ακόλουθες δηλώσεις του μακρινού παρελθόντος:
«... εφόσον εκατοντάδες σχολείων της κλασσικής λεγομένης εκπαιδεύσεως εξακολουθούν να εξαπολύουν κατʼ έτος χιλιάδας νέων ατελέστατα συνήθως μορφωμένων, ανικάνων ουσιαστικώς διά κάθε παραγωγικήν εργασίαν, το μέλλον μας δε δεν ημπορεί παρά να είναι σκοτεινόν και το κράτος εργάζεται προφανώς διά να παρασκευάση τον μέλλοντα στρατόν της κοινωνικής ανατροπής. Είμαι βέβαια θιασώτης της κλασσικής εκπαιδεύσεως αλλά διʼ ελαχίστην αναλογίαν της σπουδαζούσης νεολαίας, διά τους ολίγους εκλεκτούς, οι όποιοι θʼ αποτελέσουν την ηγεσίαν της αύριον…… Διά τους πολλούς, τους φοιτώντας εις τα σχολεία της Μ. Εκπαιδεύσεως, η κλασσική λεγομένη εκπαίδευσις είναι στείρα απολύτως και άγονος». (Από τον προεκλογικό λόγο του Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη το 1928) ή τη Μεταξική απόφαση του 1936 “περί δημιουργίας Προτύπων σχολείων”;
Φυσικά προκαλεί μειδίαμα ο ισχυρισμός ότι με κάποιον μαγικό και αυτόματο τρόπο, που φυσικά δεν περιγράφεται, η λειτουργία των ΠΠΣ θα “συμπαρασύρει” προς την υψηλή ποιότητα και την αριστεία το σύνολο του εκπαιδευτικού συστήματος!
Αν και παραμένει ως σκοπός η “εκπαίδευση με πρακτική άσκηση των προπτυχιακών φοιτητών …” όχι μόνο δεν προχωρά στην αυτονόητη πλέον ανάγκη δημιουργίας εξειδικευμένων παραγωγικών σχολών εκπαίδευσης εκπαιδευτικών αλλά “αφαιρεί” κατ΄ουσίαν και από τα “συνδεδεμένα” ΑΕΙ τον έλεγχο και την οργάνωση των αντίστοιχων προγραμμάτων.
Η υπουργός με το σχέδιο νόμου “στήνει” μία υπερ-συγκεντρωτική, σχεδόν αυταρχική, οργανωτική δομή πλήρως ελεγχόμενη από την ίδια και παντελώς αποκομμένη από τον υπόλοιπο διοικητικό ιστό της εκπαίδευσης.
Ταυτόχρονα εκχωρεί αποφασιστικό λόγο επί κάθε ζητήματος που αφορά τη στελέχωση και λειτουργία των ΠΠΣ στους διατελέσαντες στο παρελθόν μαθητές των τέως Προτύπων (Σύλλογοι Αποφοίτων)! Δηλαδή σε μη εμπειρογνώμονες! Τους δε “νέους” εκπαιδευτικούς, “αυξημένων ακαδημαϊκών προσόντων”, που θα τα στελεχώσουν, τους αντιλαμβάνεται ως “μισθοφόρους”, χωρίς δικαίωμα γνώμης (η ισχύουσα ευθύνη του Συλλόγου Διδασκόντων στα του σχολείου απλώς “εξαχνούται”) και θεωρεί πως το δέλεαρ και μόνον της πρόσθετης αμοιβής και αποζημίωσης θα είναι αρκετό για να τους προσελκύσει στην υπηρεσία του νέου θεσμού, έστω και για μια πενταετία. Δεν υφίσταται η διάσταση του “εκπαιδευτικού λειτουργού”, στο νέο σχήμα δεν χωρούν παρόμοιοι “συναισθηματισμοί!
Ακόμη και ενδιαφέρουσες παιδαγωγικά ιδέες όπως οι “όμιλοι” μαθητών, δεν εντάσσονται για μια δοκιμαστική περίοδο στα υπάρχοντα πειραματικά, οι εκπαιδευτικοί των οποίων, περίπου 1500, απλώς θεωρείται ωσάν να μην υπήρξαν ποτέ!
Με άλλα λόγια, το νέο μόρφωμα σχολείων είναι προϊόν μιας παρωχημένης, πλέον, αντίληψης για τον homo economicus και μιας συντηρητικής παιδαγωγικής σκέψης, που θεωρεί το σχολείο μηχανισμό κοινωνικής κινητικότητας και επιλογής!
Ταυτόχρονα αποτελεί ομολογία αδυναμίας να αντιμετωπίσουν τα πραγματικά προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης και της κοινωνίας, επιλέγοντας τη φυγή στο …παρελθόν.
Όμως εκεί θα βρουν συμμάχους μονάχα σκιές και φαντάσματα!
* Ο Θοδωρής Οτζάκογλου είναι εκπαιδευτικός του Βαρβακείου Πειραματικού Γυμνασίου
avgi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου