ρεπορταζ- Αυτοδιαχεριζόμενο κυλικείο Νομικής- 50 λεπτά ο καφές

Γράφει
η Μαρία Δελαγραμμάτικα

Η Νομική Σχολή Αθηνών απέκτησε ένα ιδιόμορφο κυλικείο. Πρόκειται για ένα αυτοδιαχειριζόμενο κυλικείο, που στήθηκε στο χώρο όπου μέχρι πρόσφατα βρισκόταν ένα ιδιωτικό. Το τελευταίο διάστημα ο ιδιώτης είχε...

ξενοικιάσει το χώρο, το κυλικείο παρέμενε κλειστό και η Νομική έμοιαζε με έρημο τοπίο.

Σήμερα, όμως η σχολή έχει αποκτήσει ξανά ζωή και κίνηση. Στον εξωτερικό τοίχο του κυλικείου, βρίσκονται αφισάκια που διαφημίζουν: «50 λεπτά ο καφές».

50 λεπτά ο καφές; Και όμως τόσο κάνει. Διότι ο σκοπός του κυλικείου, όπως υπογραμμίζουν οι συμμετέχοντες, δεν είναι κερδοσκοπικός, δεν είναι η δημιουργία επιχείρησης στη θέση της επιχείρησης. Ο καφές έχει μια πολύ χαμηλή τιμή, έτσι ώστε όλοι οι φοιτητές να μπορούν να τον απολαύσουν. Εξάλλου, η πώληση καφέδων δε βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Βεβαίως, αυτή είναι η αφορμή για να λειτουργεί το κυλικείο. Αλλά, ο πραγματικός σκοπός είναι η μετατροπή του χώρου αυτού σε έναν κοινωνικό χώρο, σε ένα σημείο συνάντησης, συνδιαλλαγής και έκφρασης.

Ο Γ. ,μέλος της Συνέλευσης του κυλικείου, ισυρίζεται: «Το κυλικείο είναι ένας τόπος κοινωνικοποίησης και κοινωνικοπολιτικής ζύμωσης. Αυτός είναι ο ρόλος του κυλικείου ανεξάρτητα απο το αν λειτουργεί με όρους επιχείρησης ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Βέβαια, το αυτοδιαχειριζόμενο εκφεύγει από τον παραδοσιακό ρόλο του κυλικείου ως επιχείρησης που λειτουργεί με το πρότυπο εργοδότης-εργαζόμενος-φοιτητής πελάτης. Ο φοιτητής δεν είναι απλώς πελάτης».

Η Μ. συμπληρώνει: «Υπάρχει μια πολιτική χροιά στον όρο «αυτοδιαχειριζόμενο». Το αυτοδιαχειριζόμενο κυλικείο είναι ένας χώρος όπου ο φοιτητής θα μπορεί, όποιες και αν είναι οι ανάγκες του να τις εκφράσει».

Τα σχέδια για την αξιοποίηση του κυλικείου είναι πολλά: αγορά φωτοτυπικών μηχανημάτων, προβολές ταινιών, γέμισμα των τοίχων με ζωγραφιές και άλλα διάφορα. Ήδη ετοιμάζεται το πρώτο γκράφιτι στον τοίχο. Ο Γ. που το ζωγραφίζει, λέει πως «η δημιουργία είναι πολύ ωραίο πράγμα. Το σχέδιό μου θα μεταδώσει θετική ενέργεια στα παιδιά της σχολής. Ειδικά αν γεμίσει όλος ο τοίχος με σχέδια, θα γίνει πολύ όμορφος ο χώρος. Όλοι θα θέλουν να αράζουν εδώ».

Η Συνέλευση του κυλικείου, η οποία έχει την αρμοδιότητα για ο,τιδήποτε συμβαίνει στο κυλικείο και θα πραγματοποιείται κάθε βδομάδα, είναι ανοικτή για όλους τους φοιτητές της ΝΟΠΕ. «Ο καθένας καλείται να συμμετέχει στη Συνέλευση του κυλικείου και να καταθέσει γνώμη, δεσμευτική για ο,τιδήποτε γίνεται στο κυλικειο», τονίζουν οι συμμετέχοντες στη Συνέλευση. Σε αυτή παίρνονται αποφάσεις πάνω σε τρεις άξονες.

1. Διανομή των εσόδων από τις πωλήσεις για την ανατροφοδότηση του κυλικείου, αλλά και για την αντικατάσταση των οικιακών μηχανημάτων που αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούνται, με άλλα τα οποία θα ανήκουν στη Συνέλευση.
2. Πιθανόν, συμβολική αποζημίωση στους νέους που λειτουργούν το κυλικείο και οι οποίοι συμβάλλουν στην προσπάθεια με βάρδιες.
3. Στήριξη κινημάτων κοινωνικής αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης, όπως είναι για παράδειγμα το μητροπολιτικό κοινωνικό ιατρείο του Ελληνικού.

Ο χώρος, στον οποίο έχει στηθεί το αυτοδιαχιριζόμενο κυλικείο, ανήκει στο Πανεπιστήμιο και υπόκειται σε εργολαβική ανάθεση σε ιδιώτη μέσα από διαδικασία πλειοδοτικού διαγωνισμού. Αυτή τη στιγμή ο διαγωνισμός βρίσκεται εν εξελίξει, δεν υπάρχει ακόμη ανάδοχος. Το μηνιαίο μίσθιο που ζητάται από το Πανεπιστήμιο λέγεται ότι αγγίζει τις 9.000 ευρώ, αλλά σε κάθε περίπτωση κρίνεται ως υψηλό, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τον ανταγωνισμό που έχει το κυλικείο από ιδιωτικές επιχειρήσεις στη γύρω περιοχή. Γι’ αυτό το λόγο είναι πιθανόν ο διαγωνισμός να αποδειχθεί άγονος.

Την περασμένη εβδομάδα μια αντιπροσωπεία της Συνέλευσης του κυλικείου επισκέφθηκε τον Κοσμήτορα, ο οποίος αντιμετώπισε αρχικά την κατάληψη θετικά, λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά «και εγώ στην ηλικία σας τα ίδια έκανα». Όμως, την επόμενη ημέρα απεστάλη από την Κοσμητεία μια επιστολή προς την Αριστερή Ενότητα Νομικής, με την οποία καταδικαζόταν η προσπάθεια ως παράνομη και καλούνταν οι φοιτητές να εγκαταλείψουν το χώρο. Οι φοιτητές αντέδρασαν στο γεγονός ότι η επιστολή απευθυνόταν σε συγκεκριμένη πολιτική παράταξη «γιατί έτσι υποβιβάσθηκε από τη Διοίκηση η Συνέλευση», όπως παραδέχεται η Μ. ως μέλος της Συνέλευσης.

Η πρωτοβουλία για την κατάληψη του κυλικείου πάρθηκε από μια ολιγομελή ομάδα φοιτητών της Νομικής. Στη συνέχεια και μέσα σε χρονικό διάστημα μικρότερο της μίας μέρας, στην ομάδα προσχώρησαν επιπλέον άτομα από τη Νομική Σχολή, αλλά και από το Οικονομικό και το Πολιτικό. Όμως, δεν έγινε κάποιο γενικό κάλεσμα και έτσι το κυλικείο δε διαθέτει νομιμοποίηση από την πλειοψηφία των φοιτητών. Επομένως, τα μέλη της Συνέλευσης καλούν όλα τα τμήματα της ΝΟΠΕ σε Γενικές Συνελεύσεις, «ωστε να δοθεί ένα minimum νομιμοποίησης», λέει ο Γ.

Στη Συνέλευση όλοι συμμετέχουν ως άτομα, ακόμη και αν ανήκουν παράλληλα και σε κάποια πολιτική παράταξη. Μάλιστα, αρκετοί που στηρίζουν ενεργά την προσπάθεια δεν ανήκουν σε κανέναν πολιτικό χώρο. Όμως, στη Συνέλευση του κυλικείου δε συμμετέχουν φοιτητές που ανήκουν στη ΔΑΠ, το ΜΑΣ και την ΠΑΣΠ. Η κάθε παράταξη απέχει για διαφορετικούς λόγους, οι οποίοι σχετίζονται με τη γενικότερη πολιτική της κατεύθυνση.

Η θέση της ΔΑΠ, του ΜΑΣ και της ΠΑΣΠ απέναντι στο κυλικείο

Ο Πρόεδρος της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, της πρώτης πολιτικής δύναμης στη Νομική Σχολή Αθηνών, υπογραμμίζει: «Εμείς σαν ΔΑΠ δε θα παίρναμε ποτέ την πρωτοβουλία να καταλάβουμε το χώρο και να λειτουργήσουμε το κυλικείο, αλλά δεν έχουμε κάποιο πρόβλημα με αυτό, αφού δεν επηρεάζει αρνητικά το Πανεπιστήμιο. Θεωρούμε, όμως, ότι το κυλικείο είναι κάτι το οποίο πρέπει να διαχειρίζεται η ακαδημαϊκή κοινότητα. Δε θα έπρεπε να ληφθεί μια τέτοια πρωτοβουλία για κατάληψη του κυλικείου από μια συγκεκριμένη πολιτική παράταξη (Αρ.Εν). Πάντως, εμάς μας ενδιαφέρει να λειτουργεί το κυλικείο και μάλιστα με προσιτές στους φοιτητές τιμές. Αφού πάρθηκε, όμως, αυτή η απόφαση από φοιτητές θα προτιμούσαμε να είχε τεθεί πρώτα σε διάλογο στα πλαίσια Γενικής Συνέλευσης, να μη γίνει ξαφνικά η ενέργεια και βρεθεί ο Σύλλογος προ τετελεσμένου. Δε θέλουμε να απομακρυνθούν οι φοιτητές. Αν, όμως δούμε ότι απειλούνται πειθαρχικές διώξεις θα το καταδικάσουμε. Ο Κοσμήτορας τους κάλεσε να απομακρυνθούν, γιατί υπάρχει ανάδοχος».

Το ΜΑΣ θεωρεί πως η κατάληψη και λειτουργία του κυλικείου δε βοηθούν τη γενικότερη κοινονικοπολιτική κατάσταση, διότι είναι μια προσπάθεια απομονωμένη, που δε συνδέεται άμεσα με κάποιες αγωνιστικές κινήσεις. Το αυτοδιαχειριζόμενο κυλικείο εντάσσεται στα πλαίσια των γενικότερων αντιλήψεων των μελών του ΜΑΣ περί αυτοδιαχείρησης και μάλιστα περί κοινωνικού πρωταγωνισμού, χαρακτηριστικό παράδειγμα του οποίου είναι η Αργεντινή, όπου πραγματοποιήθηκαν καταλήψεις εγκαταλελειμένων εργοστασίων και υπάρχει αυτοδιαχείρησή τους από τους ίδιους τους εργάτες. Όπως εξηγεί ο Χ., μέλος της παράταξης ΜΑΣ, «η κατάληψη και αυτοδιαχείρηση ενός χώρου στηρίζεται στη λογική «όταν το κράτος δε λύνει το πρόβλημα, το λύνουμε εμείς». ‘Ομως έτσι το πρόβλημα δε λύνεται επί της ουσίας αλλά διαιωνίζεται». Για το ΜΑΣ η λύση είναι ένα κρατικό κυλικείο, όπου δε θα μεσολαβεί ιδιώτης. Επιπλέον, ο χώρος όπου ο φοιτητής δραστηριοποιείται πολιτικά και κοινωνικά, είναι ο φοιτητικός του Σύλλογος και όχι ο χώρος του κυλικείου, κατά το ΜΑΣ. Εξάλλου, οι σχέσεις πωλητή-πελάτη δε γίνεται να καταργηθούν, η εμπορευματική σχέση από τη στιγμή που γίνεται μια συναλλαγή θα υπάρχει, όπως επισημαίνει το ΜΑΣ.

Ο Γενικός Γραμματέας της ΠΑΣΠ Νομικής περιγράφει τη στάση της παράταξής του απέναντι στο ζητημα: «Η αυτοδιαχείρηση είναι μια πράξη αλληλεγγύης. Εμείς δε μπορούμε να σταθούμε απέναντί της, αλλά ούτε και να την αγκαλιάσουμε. Απόφαση του Συλλόγου δεν έχει παρθεί για το ζήτημα. Επιπλέον, δεν υπάρχει νομική βάση λειτουργίας του κυλικείου, λειτουργεί αυθαίρετα και οποιοσδήποτε μπορεί να δράσει στο όνομα του, κάνοντας ό,τι θέλει. Ακόμη, δεν υπάρχει εννιαία πολιτική βάση σε αυτό το εγχείρημα, άρα ίσως προκύψει έλλειψη συνενόησης. Τέλος, η ίδια πολιτική παράταξη που πρωτοστατεί στο αυτοδιαχειριζόμενο κυλικείο, η Αρ.Εν., ήταν εκείνη που κίνησε τα νήματα για να μπουν πέρυσι οι 300 μετανάστες μέσα στο κτίριο. Το αποτέλεσμα ήταν να καταπατηθεί το άσυλο του Πανεπιστημίου, κάτι που πιθανόν να συμβεί και αν ασκηθούν πειθαρχικές διώξεις στη συγκεκριμένη περίπτωση. Η κατάληψη του κυλικείου είναι ένα παιχνίδι εντυπώσεων από μέρους της Αρ.Εν., μέσω του οποίου βάζει σε κίνδυνο το δημόσιο χαρακτήρα του Πανεπιστημίου. Λύση θα ήταν ένα κυλικείο, κρατικό ή ιδιωτικό, στο οποίο θα δούλευαν φοιτητές του Πανεπιστημίου, με απόφαση της ακαδημαϊκής κοινότητας».

Καθημερινά πωλούνται εκατοντάδες καφέδες από το κυλικείο της Νομικής. Κάποιοι από τους χιλιάδες φοιτητές που κυκλοφορούν στο κτίριο της ΝΟΠΕ φαίνονται να εκτιμούν τις χαμηλές τιμές και να ψάχνουν ένα δικό τους χώρο. Το θέμα είναι αν τελικά οι φοιτητές θα αγκαλιάσουν αυτοδιαχειριζόμενο, ή αν η αρνητική αντίδραση της πανεπιστημιακής Διοίκησης θα αποβεί καθοριστική.

 

πηγή: http://www.3pointmagazine.gr/Article.php?CatId=55&ArticleId=1329