Τα πάνω κάτω στο νόμο: Κοιμούνται ήσυχοι οι οφειλέτες του δημοσίου

Εφαρμόστηκε το προαπαιτούμενο της τρόικας με αύξηση των ορίων αποποινικοποίησης

Του Κώστα Καντούρη, kantouris@hotmail.com

Ποινικά ατιμώρητοι μένουν πλέον χιλιάδες οφειλέτες του δημοσίου και στα "μαλακά" πέφτουν φοροφυγάδες μετά την εφαρμογή του νόμου 4337 που ανατρέπει εντελώς τα δεδομένα της ποινικοποίησης οφειλών, στην .....

οποία είχαν στηριχθεί οι προηγούμενες κυβερνήσεις, στην προσπάθεια να συγκεντρωθούν περισσότερα χρήματα στα δημόσια ταμεία. Την περασμένη εβδομάδα δεκάδες κατηγορούμενοι στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης άκουσαν ότι απαλλάσσονται των κατηγοριών τους, ενώ πλέον δεν κινδυνεύουν να συλληφθούν επ’ αυτοφώρω.

Η ριζική αλλαγή στην ποινική αντιμετώπιση των οφειλετών του δημοσίου, ακόμη και τη διασφάλιση του ποινικού ακαταδίωκτου σε οφειλέτες που οφείλουν μέχρι και 100.000 ευρώ, αποτέλεσε ένα από τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας με την τρόικα. Ωστόσο προηγήθηκαν έντονες διαμαρτυρίες νομικών, οι οποίοι υποστηρίζουν πως δεν μπορεί οι υποθέσεις που είναι αρμοδιότητας των διοικητικών δικαστηρίων να μετατρέπονται σε ποινικά αδικήματα μόνο και μόνο για να ασκηθούν πιέσεις στους οφειλέτες να καταβάλουν τα χρήματα που χρωστούν.

"Στόχος ήταν να εξορθολογιστεί το συνολικό σύστημα έτσι ώστε να μεταφερθεί το ποινικό ενδιαφέρον από τα χαμηλά ποσά φοροδιαφυγής και χρεών στα μεγάλα ποσά. Προσπαθήσαμε να άρουμε τις αδικίες για τους μικροοφειλέτες. Είναι σύμφωνο το σύστημα με την αρχή της αναλογικότητας, αφού οι ποινές αφορούν τη μεγάλη φοροδιαφυγή και τη μη καταβολή μεγάλων χρεών προς το δημόσιο. Αυτό δεν σημαίνει ότι χαρίζεται το ποσό αυτό", τόνισε μιλώντας στη "ΜτΚ" ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης Κώστας Κοσμάτος.

Πληροφορίες αναφέρουν πως τόσο το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης όσο και αυτό του υπουργείου Δικαιοσύνης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κινητοποίηση ενός ολόκληρου μηχανισμού για την ποινικοποίηση των οφειλών ήταν εντελώς ασύμφορη. "Το σύστημα ποινικής καταστολής για τους μικροοφειλέτες δεν οδήγησε στην αύξηση των εσόδων από το δημόσιο", συμπλήρωσε ο κ. Κοσμάτος.

Ενδεικτικό είναι πως ενάμιση χρόνο μετά την εφαρμογή του… διαρκούς αυτοφώρου, το οποίο αποτέλεσε πρωτοτυπία για το δικονομικό μας σύστημα, καθώς έτσι αντιμετωπίστηκαν οι οφειλές σε βάρος του δημοσίου, τα επιτελεία του υπουργείου Οικονομικών εκείνη την περίοδο δεν μπορούσαν να αποτιμήσουν σε χρήμα το όφελος ή τη ζημία του μέτρου. Οι αυτόφωρες συλλήψεις οφειλετών είχαν σταματήσει από τον περασμένο Μάρτιο, με τον προηγούμενο νόμο, όταν και τότε τα όρια του ακαταδίωκτου μεγάλωσαν (από 5.000 σε 50.000 ευρώ οφειλής).

Οι αλλαγές

Η ουσιαστική κατάργηση των συλλήψεων από τον περασμένο Μάρτιο έγινε καθώς το αυτόφωρο επανήλθε στα… όριά του. Οι συλλήψεις είχαν στηριχθεί σε μία διάταξη σύμφωνα με την οποία το αυτόφωρο έφτανε μέχρι και το 1/3 του χρόνου παραγραφής της οφειλής. Η διάταξη αυτή καταργήθηκε και το αυτόφωρο παραμένει στο 24ωρο.

Από την άλλη, με το νέο νόμο που άρχισε να εφαρμόζεται μόλις την περασμένη Τετάρτη, στα ακροατήρια των δικαστηρίων άλλαξαν εντελώς τα όρια των οφειλών. Πλέον το όριο για να ποινικοποιηθούν οι οφειλές φόρου εισοδήματος από 50.000 ευρώ πήγαν στις 100.000 ευρώ, ενώ για όσους οφείλουν ΦΠΑ από το πρώτο ευρώ που ήταν μέχρι πρότινος τώρα ποινικοποιούνται οι οφειλές από τις 50.000 ευρώ και πάνω. Στη φοροδιαφυγή επίσης τα όρια έχουν μετατεθεί προς τα πάνω. Στα κακουργήματα παραμένει για τον φόρο εισοδήματος το όριο των 150.000 ευρώ, ενώ για τη φοροδιαφυγή φόρου προστιθέμενης αξίας από 75.000 ευρώ το όριο ανεβαίνει σε 100.000 ευρώ.

Αλλαγές υπάρχουν και στις διατάξεις για τα εικονικά τιμολόγια που από το όριο των 150.000 ευρώ ανεβαίνουν σε 200.000 ευρώ. Εδώ προστίθεται όμως ο όρος ότι τα εικονικά δεν θα χρησιμοποιηθούν για φοροδιαφυγή. Οι συγκεκριμένες διατάξεις έχουν προκαλέσει νομικές συγκρούσεις, καθώς η πλευρά των δικηγόρων υποστηρίζει ότι ο υπόλογος κατηγορείται δύο φορές για το ίδιο αδίκημα (εικονικά και φοροδιαφυγή), όμως εισαγγελείς και δικαστές έχουν την άποψη πως με τη νέα διάταξη ουσιαστικά μένουν ατιμώρητες οι πράξεις για εικονικά παραστατικά, αφού αυτά χρησιμοποιούνται κατά κόρον για φοροδιαφυγή.

“Είναι φανερό πως όλα αυτά έπρεπε να αλλάξουν. Κανείς δεν είπε να μην τιμωρούνται οι εγκληματίες. Όμως το να επιδιώκεις να συγκεντρώνεις χρήματα χρησιμοποιώντας το ποινικό δίκαιο ασφαλώς και δεν είναι ορθό”, υπογράμμισαν νομικοί στη "ΜτΚ".

Ενστάσεις: Στην… πυρά οι καλοπληρωτές

Ο νέος νόμος που ήδη εφαρμόζεται, αφού πλέον τα δικαστήρια εκδίδουν αφειδώς αθωωτικές αποφάσεις ή μετατρέπουν κακουργήματα σε πλημμελήματα, θεωρείται ότι έχει την παραφωνία να μην ανταμείβει με το ακαταδίωκτο τους καλοπληρωτές.

Ο προηγούμενος νόμος της γενικής ποινικοποίησης των οφειλών του δημοσίου διασφάλιζε την απαλλαγή στον οφειλέτη ο οποίος έδειχνε έμπρακτη μετάνοια, δηλαδή πλήρωνε όσα όφειλε. Αυτή η διάταξη δεν έχει περιληφθεί στο νέο νόμο με συνέπεια ακόμη και όσοι είχαν σκοπό να πληρώσουν για να διασφαλίσουν την απαλλαγή τους, τώρα πλέον το σκέφτονται. "Το μόνο που θα καταφέρουν αυτοί οι κατηγορούμενοι, ακόμη και να επιστρέψουν τα χρήματα, είναι να πάρουν ένα ελαφρυντικό έμπρακτης μεταμέλειας", υποστήριξαν νομικοί που μελέτησαν τις διατάξεις του νέου νόμου.

Ενστάσεις όμως διατυπώνονται και στην αύξηση των ορίων σε ορισμένες κατηγορίες οφειλετών και φοροφυγάδων, όπως διατυπώνεται από μία μερίδα νομικών. "Το να οφείλεις φόρο εισοδήματος 100.000 ευρώ και να διώκεσαι για πλημμέλημα δεν είναι λίγα χρήματα. Σημαίνει ότι τα κέρδη σου, ως επιχείρηση, είναι πολλαπλάσια και δεν τα έχεις αποδώσει”, έλεγαν παράγοντες της δικαιοσύνης. "Το συγκεκριμένο ποσό φτάνει σε τέτοιο επίπεδο με τις προσαυξήσεις", απαντούν οι υποστηρικτές του, επομένως δεν είναι μεγάλο. Οι οφειλές -παρά τη μεγάλη αποποινικοποίησή τους- παραμένουν διοικητικές παραβάσεις και για όσους χρωστούν κινούνται κανονικά οι διαδικασίες με τις διατάξεις του διοικητικού δικαίου, χωρίς όμως πλέον να απειλούνται να βρεθούν στη φυλακή

http://www.makthes.gr