Καμιά ΑΝΤΑΡΣΥΑ !... συμβιβασμός - Κώστας Κομπότης*

Οι ζυμώσεις που εντάθηκαν τις προηγούμενες βδομάδες για συμπόρευση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ με τη ΛΑΕ τελικά ευοδώθηκαν μόνο κατά το ήμισυ, με τις οργανώσεις ΑΡΑΝ - ΑΡΑΣ να αποχωρούν από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ για κάθοδο με το κόμμα Λαφαζάνη και τις υπόλοιπες να αποφασίζουν την αυτόνομη κάθοδο της ....

ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις εκλογές.

Η εξέλιξη αυτή, ακόμη και αν δεν περιλαμβάνει (τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση) την «όλη ΑΝΤΑΡΣΥΑ» αλλά ένα τμήμα της, είναι απόδειξη του πόσο κοντά βρίσκεται η λογική της ΑΝΤΑΡΣΥΑ με το σοσιαλδημοκρατικό, κεϊνσιανό πρόγραμμα διαχείρισης της ΛΑΕ. Οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πραγματοποίησαν συναντήσεις με τον Λαφαζάνη, απηύθυναν κάλεσμα πολιτικής συνεργασίας και ξεκίνησαν διεργασίες κοινής εκλογικής καθόδου, χωρίς τελικά να καταλήξουν (όλες οι συνιστώσες) σε συμφωνία. Και μόνο όμως ότι συζητά κανείς με δυνάμεις όπως η ΛΑΕ δείχνει τι γραμμή έχει, πόσο κοντά βρίσκεται το περιτύλιγμα του «μεταβατικού αντικαπιταλιστικού προγράμματος» με το πρόγραμμα φιλολαϊκής διαχείρισης του καπιταλισμού για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας που προβάλλει η ΛΑΕ.

Ετσι και αλλιώς, τα επιχειρήματα που πρόβαλλαν ΑΡΑΝ - ΑΡΑΣ για τη συνεργασία με το κόμμα Λαφαζάνη είναι σε συνέχεια, όχι σε ρήξη με τη συνολική λογική που πρόβαλλε συνολικά η ΑΝΤΑΡΣΥΑ το προηγούμενο διάστημα. Λένε: «Το πολιτικό πλαίσιο της Λαϊκής Ενότητας αποτυπώνει βασικές πλευρές του μεταβατικού προγράμματος (παύση πληρωμών και διαγραφή του χρέους, εθνικοποιήσεις, παραγωγική ανασυγκρότηση με κέντρο τις δυνάμεις της εργασίας, συντακτική εθνοσυνέλευση, έξοδος από ευρωζώνη, ρήξη και σύγκρουση με τις επιλογές και πολιτικές της ΕΕ, προοπτική αποδέσμευσης), αναφέρεται ρητά σε μια λογική οργανωμένου λαού, αυτοοργάνωσης, κλιμάκωσης των αγώνων, παραπέμπει σε μια πορεία κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων με σοσιαλιστική προοπτική. Αυτό το πλαίσιο επιτρέπει στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ να προχωρήσει σε εκλογική συνεργασία με τη Λαϊκή Ενότητα και άλλα κομμάτια που έρχονται σε ρήξη με το ΣΥΡΙΖΑ με λογική ριζοσπαστική και αγωνιστική».

Οι δυνάμεις των ΑΡΑΝ - ΑΡΑΣ ως φύλλο συκής για την προσχώρησή τους στη ΛΑΕ εφηύραν την επονομαζόμενη «αναγκαστική αντιφατικότητα» αυτής της εκλογικής συνεργασίας. Λένε: «Μέσα στην αναγκαστική αντιφατικότητα τέτοιων διαδικασιών ο χώρος της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς έχει τη δυνατότητα να δώσει τη μάχη ώστε να ηγεμονεύσουν κρίσιμες πλευρές μιας αντικαπιταλιστικής, ριζοσπαστικής οπτικής». Να λοιπόν πώς με μια λεξούλα μετατρέπεται η συμπόρευση με το πρόγραμμα ...φιλολαϊκής διαχείρισης του καπιταλισμού της ΛΑΕ σε «αντικαπιταλιστικό» δήθεν κρίκο συσπείρωσης.

Η συζήτηση εξάλλου περί των όρων συνεργασίας μέσα στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν είναι νέα, είναι σχεδόν ατέρμονη. Ούτε είναι νέο να μη συμφωνούν με κάποια πολιτική δύναμη σε μια φάση και να τα βρίσκουν σε επόμενη. Αυτό είναι που έγινε με τον Α. Αλαβάνο, με τον οποίο δεν κατάφεραν αρχικά να συμπλεύσουν στις Ευρωεκλογές του 2014, συμφώνησαν όμως και τελικά κατέβηκαν μαζί στις προηγούμενες βουλευτικές και τώρα ο Αλαβάνος μεταπήδησε πρώτος - πρώτος στη ΛΑΕ. Δεν άλλαξε ο Αλαβάνος, που μέχρι χτες κοπτόντουσαν τα στελέχη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ - και του ΝΑΡ ιδιαίτερα - ότι χωρούσε μετά βαΐων και κλάδων στο αντικαπιταλιστικό μέτωπο και σήμερα του δίνουν αφειδώς τηλεοπτικό χρόνο σε κανάλια τύπου ΣΚΑΪ, ούτε βέβαια άλλαξε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Είναι διπλή ένδειξη τόσο του τυχοδιωκτισμού (στην εκλογική συνεργασία) όσο όμως και της πραγματικής σύμπλευσης επί της ουσίας των δύο πλευρών.

Περισσότερα τους «ενώνουν» παρά τους χωρίζουν με τη ΛΑΕ

Αλλωστε, αν δει κανείς τελικά τους λόγους που «εμπόδισαν» την κοινή κάθοδο ΑΝΤΑΡΣΥΑ - ΛΑΕ δε θα βρει βαθιά χάσματα. Δικαιολογείται κυρίως σε δύο άξονες: ότι δεν υπάρχει συμφωνία στην πολιτική κατεύθυνση και ότι δεν εξασφαλίζονται όροι ισοτιμίας (στη σύνθεση των ψηφοδελτίων / μοίρασμα κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, και την προβολή του ονόματος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Βέβαια, όταν μια πολιτική συνεργασία φτάνει στο «παρά πέντε» και σε προχωρημένες συζητήσεις ώστε να μιλάμε για «όρους ισοτιμίας» μπορεί εύκολα κανείς να καταλάβει ότι δεν είναι το σοβαρότερο εμπόδιο αλλά απλά είναι κομμάτι του πολιτικού παζαριού ανάμεσα στα δύο μέρη (ισχυρότερου και λιγότερο ισχυρού), το οποίο μπορεί είτε εύκολα να ξεπεραστεί είτε να προβληθεί ως «δήθεν» αξεπέραστο εμπόδιο. Ας μπούμε λοιπόν στο ζουμί:

Λένε ότι σε προγραμματικό πλαίσιο δεν υπάρχει επαρκής συμφωνία καθώς «Ο χαρακτήρας του μετώπου που προτείνεται από τη ΛΑΕ ορίζεται ως ''αντιμνημονιακός, δημοκρατικός, πατριωτικός, προοδευτικός'', πράγμα που δεν εκφράζει τον ριζοσπαστισμό, την ταξικότητα και το πολιτικό βάθος του ΟΧΙ». Και ποια είναι η πρόταση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που τη χωρίζει «άβυσσος» από αυτό; Στο κάλεσμα πολιτικής συνεργασίας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ οι άμεσοι πολιτικοί στόχοι περιγράφονται ως εξής: 

1. «Ανατροπή όλων των μνημονίων». 

2. «''Μονομερής'' ικανοποίηση των αιτημάτων του εργατικού και λαϊκού κινήματος» (βλ. μισθοί, συντάξεις κ.λπ.), 

3. «Εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος και στρατηγικών επιχειρήσεων», 

4. «Παύση πληρωμών στους δανειστές τοκογλύφους, μη αναγνώριση και διαγραφή του χρέους». 

5. «Αμεση έξοδο από την Ευρωζώνη, ρήξη και αποδέσμευση από την ΕΕ». 

6. «Υπεράσπιση και διεύρυνση των εργατικών και λαϊκών δημοκρατικών δικαιωμάτων». 

Τι από αυτά δεν χωράει στο πρόγραμμα της ΛΑΕ; `Η μήπως αν έμπαινε μια διατύπωση παραπάνω για την ΕΕ και όχι μόνο για την Ευρωζώνη θα μετατρέπονταν σε επαναστάτες του μεταβατικού προγράμματος για το σοσιαλισμό ο Λαφαζάνης, η Ζωή και η Ραχήλ; Μαζί τους κάθεται ήδη ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου, απ' τα ιδρυτικά στελέχη του ΝΑΡ και από τους βασικούς αρθρογράφους του «Πριν» για μεγάλο διάστημα.

Αλλωστε, και μέσα στις δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που παραμένουν η απόφαση για μη-συνεργασία δεν πέρασε «αναίμακτα» (βλ. π.χ. κείμενο 24 στελεχών του ΝΑΡ που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο, πρόταση που μειοψήφησε στην ΠΕ του ΝΑΡ κ.ά.). Επίσης, η αποχώρηση ΑΡΑΝ και ΑΡΑΣ αλλάζει τα δεδομένα και τις ισορροπίες στο εσωτερικό της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με ΝΑΡ και ΣΕΚ να έχουν μείνει ως οι βασικές συνιστώσες και με βέβαιες τις έντονες διεργασίες που θα υπάρξουν ενόψει της συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η οποία ήδη πολλάκις έχει αναβληθεί.

Το «μεταβατικό» πρόγραμμα οδηγεί το λαό στην ενσωμάτωση

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ βρίσκεται αντιμέτωπη με τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα της δικής της γραμμής. Ολο το προηγούμενο διάστημα ακολούθησε γραμμή ουράς στον ΣΥΡΙΖΑ (την εκλογική νίκη του οποίου σχεδόν πανηγύριζε παρουσιάζοντάς την ως «αλλαγή σελίδας»), ενίσχυε το φλερτ με τις δυνάμεις της Αριστερής Πλατφόρμας που την αντιμετώπιζε ως τον «καλό ΣΥΡΙΖΑ», συμμετείχε στις φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις για τη διαπραγμάτευση, συμπαρατάχθηκε με το ψευτοδίλημμα του δημοψηφίσματος και τώρα αντικειμενικά βρίσκεται πολιτικά στην «αγκαλιά» του Λαφαζάνη. Εχει ευθύνες για την καλλιέργεια αυταπατών για τον ΣΥΡΙΖΑ και πολύ περισσότερο για τις δυνάμεις της ΛΑΕ, έχει ευθύνη για τον εγκλωβισμό εργατικού - λαϊκού κόσμου στο ψευτοδίλημμα καπιταλιστική Ελλάδα του ευρώ ή της δραχμής και στο δρόμο αστικής διαχείρισης που προβάλλει η ΛΑΕ. Και έκανε μάλιστα κριτική στο ΚΚΕ που ξεσκέπαζε τις δυνάμεις Λαφαζάνη και άλλων που εμφανίζονταν ως αντιπολίτευση μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι το ΚΚΕ τάχα δεν βλέπει τη δυναμική των διαφοροποιήσεων, ότι είναι ανθενωτικό και άλλα γνωστά. Ακόμη και τώρα, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δίνει άλλοθι στο κόμμα Λαφαζάνη, αντιμετωπίζοντάς το με μια λογική που λέει λίγο-πολύ ότι δεν είναι «τόσο» ριζοσπαστικό όσο πρέπει και συγκαλύπτει την πραγματική πολιτική του κατεύθυνση, την καπιταλιστική ανάκαμψη για το κεφάλαιο με δραχμή, που είναι εξίσου αντιλαϊκή με εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ.

Είτε με συμπόρευση με τον Λαφαζάνη είτε μόνη της, η περιβόητη γραμμή του «μεταβατικού προγράμματος» οδηγεί από διαφορετικούς δρόμους στον ίδιο προορισμό, στην ενσωμάτωση.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ όλα τα τελευταία χρόνια έριξε νερό στο μύλο του θολού αντιμνημονίου και έβαλε το λιθαράκι της στον αποπροσανατολισμό του λαϊκού κινήματος. Νοθεύει το ταξικό πολιτικό κριτήριο, προβάλλοντας το αντι-ευρώ και το αντι-ΕΕ ξεκομμένο από το ζήτημα της εξουσίας.

Οι αντιφάσεις του προγράμματος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι τόσο μεγάλες που επαναφέρει στα κείμενά της και ορισμένες διατυπώσεις όπως: «Δεν υπάρχει καμιά περίπτωση για φιλολαϊκές αλλαγές χωρίς ρήξη με την αστική τάξη», «χωρίς να κλονιστεί και τελικά να αφαιρεθεί ο πλούτος, η ιδιοκτησία και η εξουσία των δυνάμεων του κεφαλαίου» κλπ. Αν είναι όμως έτσι, γιατί αλήθεια κατηγορούν το ΚΚΕ ότι τα παραπέμπει όλα στο μέλλον και μιλάει για σοσιαλισμό χωρίς μεταβατικό πρόγραμμα; Πού βρίσκεται το μεταβατικό σε αυτή τη θέση; Και σε ποια βάση ασκούν κριτική στο ΚΚΕ που χαρακτηρίζει τη ΛΑΕ «ανάχωμα»;

Ωρα να βγουν συμπεράσματα

Η γραμμή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι προτάσεις της είναι χρεοκοπημένες από παλιά και η ίδια η πορεία της ζωής και της ταξικής πάλης τις απορρίπτει για ακόμη μια φορά. Κατηγορούν το ΚΚΕ για αναχωρητισμό και ηττοπάθεια. Ηττοπάθεια είναι να σέρνεσαι πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτα και τον Λαφαζάνη τώρα στις εκλογές και στο κίνημα. Γραμμή μαχητική, γραμμή ελπίδας είναι για το λαό η γραμμή και πρόταση πάλης του ΚΚΕ, που αποκαλύπτει την αλήθεια, που αρνείται να μπει στο κάδρο των αστικών σχεδιασμών, με όποιο πρόσημο και αν έχουν. Είναι καιρός να βγουν συμπεράσματα καθώς δοκιμάστηκε και η αριστερή κυβέρνηση αλλά και η λογική στήριξης και πίεσής της δια του κινήματος. Το ΚΚΕ έχει πρόταση εξουσίας για το λαό, όχι πρόταση για μια κυβέρνηση. Δουλεύει ακούραστα για την ταξική πολιτική συνειδητοποίηση και οργάνωση της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, για την ανασύνταξη του κινήματος, για να ισχυροποιείται το ρεύμα συνολικής αμφισβήτησης του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης. Αυτή η προοπτική μπορεί να δυναμώσει με την ενίσχυση, τη συμπόρευση με το ΚΚΕ και στις εκλογές, και στους αγώνες, και παντού.

*Ο Κώστας Μπορμπότης είναι μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ