Toυ Αλ. Χατζηκώστα*
Στη τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ του Δήμου Βέροιας για το 2009 η Δήμαρχος Βέροιας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση Συμβούλου ανακοίνωσε ότι από τη νέα χρονιά θα εφαρμοστεί στο Δήμο ο θεσμός του «Αστυνομικού τη γειτονιάς». Πρόκειται για την εφαρμογή ενός θεσμού κάθε άλλο παρά «αθώου» που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ανάλογα από τους πολίτες, ενώ θα έπρεπε να γίνει και ανάλογη συζήτηση στο Δ.Σ.
<Ας γίνουμε όμως πιο συγκεκριμένοι: 1. Όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα από τον αρμόδιο συντοπίτη μας Υπουργό, στο πλαίσιο της λεγόμενης προληπτικής αστυνόμευσης θα ενεργοποιηθεί ο «αστυνομικός της γειτονιάς» σε 18 αστυνομικά τμήματα της Αττικής, σε έξι της Θεσσαλονίκης και σε 21 τμήματα επαρχιακών πόλεων. Επίσης, θα ενεργοποιηθεί το Κεντρικό Συμβούλιο Πρόληψης Παραβατικότητας σε συνεργασία με την ΚΕΔΚΕ, ενώ θα συναφθούν μνημόνια συνεργασίας με τους δήμους για κοινές δράσεις της Ελληνικής Αστυνομίας με τις Δημοτικές Αστυνομίες, αλλά θα υπάρξει και συνεργασία με τους ΟΤΑ για την ανάπτυξη ...δράσεων προστασίας της νεολαίας. Θα συσταθεί δε διυπουργικό όργανο «συντονισμού δράσεων προληπτικής αντιεγκληματικής πολιτικής». Να υπενθυμίσουμε ότι όλα αυτά προβλέπονται από σχετικούς νόμους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Συγκεκριμένα, το 1999 το ΠΑΣΟΚ με νόμο καθιέρωσε τα λεγόμενα συμβούλια πρόληψης εγκληματικότητας και, στη συνέχεια, η ΝΔ το 2005 με άλλο νόμο «έστησε» το «Κεντρικό Συμβούλιο Πρόληψης Παραβατικότητας», που ανέλαβε το συντονισμό των τοπικών συμβουλίων. 2. Τα παραπάνω δεν αποτελούν «ελληνική πατέντα». Πρόκειται για θεσμούς και προγράμματα που έχουν εφαρμοστεί στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία, όπου οι αρχές θεωρούν πως «η πρόληψη του εγκλήματος είναι καθήκον όλης της κοινωνίας», και ας το γεννά η κυριαρχία του πλούτου, και προωθείται το μοντέλο της αστυνόμευσης με τη συμμετοχή της κοινότητας. Από το 1995 έως το 2000, 400.000 κάτοικοι του Σικάγου είχαν συμμετάσχει σε συναντήσεις όπου ανταλλάσσονταν πληροφορίες και απόψεις, αλλά και ιδέες για ανάληψη πρωτοβουλιών. Αυτή η στρατηγική της Αστυνομίας αφορά στην «αταξία», όπως έχουν χαρακτηριστεί ορισμένα κοινωνικά φαινόμενα. Η Αστυνομία του Λονδίνου πιστεύει πως «η συνεργασία και η κοινή δράση των γειτόνων σημαίνει ότι δεκάδες ματιών και αυτιών είναι έτοιμα ανά πάσα στιγμή να αντιληφθούν οτιδήποτε ύποπτο ή ανησυχητικό συμβαίνει στη γειτονιά». Σε πόλεις της Ολλανδίας, άνεργοι ελέγχουν και «συνοδεύουν» στα σπίτια τους νεολαίους, εκτελώντας παρα-αστυνομικά καθήκοντά. Έτσι, η τοπική κοινωνία αναλαμβάνει αστυνομικά καθήκοντά αντί να διεκδικεί ελεύθερους χώρους, σχολεία, θέσεις εργασίας. Μόνον που μ' αυτό τον τρόπο καθένας μπορεί να χαρακτηριστεί και να «καρφωθεί» ως ύποπτος για εγκληματική πράξη. Και βεβαίως αυτή η λογική επιδρά στη λαϊκή συνείδηση με τρόπο που να αναπτύσσεται η υπόνοια και η έχθρα ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους του μόχθου, έτσι που να διασπάται η ενότητά τους που πρέπει να οικοδομείται πάνω στα κοινά τους συμφέροντα, κόντρα στην κυρίαρχη πολιτική που επιβάλλει τον «αστυνόμο της γειτονιάς» ως το εργαλείο που μεγαλώνει τα βάσανά τους. Σε έρευνα που έχει γίνει παλιότερα στη Νεάπολη της Θεσσαλονίκης, όπου εφαρμόζεται ο θεσμός, το 75% των ερωτηθέντων απάντησαν πως ως κύρια αιτία που οδηγεί στη διάπραξη αδικημάτων θεωρούν οικονομικούς και κοινωνικούς λόγους, με πρώτο την ανεργία, και προκρίνουν την αναγκαιότητα εύρεσης θέσεων εργασίας. Μόλις το 5,9% θεωρούσε καθοριστικό παράγοντα για τη διάπραξη αδικημάτων την έλλειψη πολιτικών καταστολής και ζητούσε αποτελεσματικότερη αστυνόμευση. 3. Ο προωθούμενος θεσμός του αστυνομικού της γειτονιάς αποτελεί, δίχως άλλο, ένα μέτρο που εντάσσεται σε μια συνολικότερη πολιτική που αφορά τα ζητήματα της αστυνόμευσης και των λαϊκών ελευθεριών. Ο αστυνομικός της γειτονιάς δεν πρωτοτυπεί ως προς τη δικαιολόγηση του θεσμού. Επίσημα, στόχος είναι η αντιμετώπιση της ελαφράς εγκληματικότητας αλλά, όπως συνήθως συμβαίνει, υπό το πρόσχημα αυτό καλύπτεται η πραγματική βασική επιδίωξη των κατασταλτικών αρχών, που είναι η αντιμετώπιση του λαϊκού κινήματος. Ο «αστυνομικός της γειτονιάς» όμως προσθέτει ένα νέο στοιχείο. Αυτό είναι η ενεργός πολιτική παρέμβαση της Αστυνομίας στα κοινωνικά δρώμενα, στις διαδικασίες που γίνονται σε κάθε γειτονιά. Ο στόχος είναι, εκτός από την καθεαυτό καταστολή, να παίζει ένα ρόλο προώθησης της κοινωνικής συναίνεσης, κοινωνικής ειρήνης, να προλαβαίνει τα ξεσπάσματα, να πνίγει τους λαϊκούς αγώνες πριν καν αυτοί εκδηλωθούν. 4. O νέος θεσμός δε θα αλλάξει ουσιαστικά τα πράγματα στον τομέα του ελαφρού εγκλήματος (κλοπές, διαρρήξεις κλπ), αφού τα αίτιά του είναι κοινωνικο-οικονομικά άρα και ο τρόπος αντιμετώπισής του κυρίως τέτοιος πρέπει να είναι. Τον «εχθρό», την εγκληματικότητα, τον δημιουργεί η ίδια η καπιταλιστική μας κοινωνία, μια κοινωνία που ασκεί καθημερινά πολύμορφη βία στα λαϊκά στρώματα. Που διαπαιδαγωγεί στη λογική «ο θάνατός σου η ζωή μου». Που έχει καθημερινά το «μαστίγιο» του εργοδότη πάνω στον εργάτη, απαγορεύοντας τη δημοκρατία στους τόπους δουλιάς. Που υποβαθμίζει τις συνθήκες ζωής στις πόλεις, εντείνει την εκμετάλλευση των εργαζομένων και την ανεργία, την υποβάθμιση της εκπαίδευσης, της Πρόνοιας και των υπηρεσιών Υγείας. Άλλοι επομένως είναι οι αληθινοί στόχοι. 5. Σύμφωνα με όσα είχαν δει τα προηγούμενα χρόνια τη δημοσιότητα (και αποκαλύφτηκαν μέσα από σχετική αρθογραφία διαπρεπών νομικών) ο θεσμός αυτός, αν εφαρμοστεί στην πλήρη λογική του, πράγμα βέβαια που εξαρτάται και από το συσχετισμό των δυνάμεων, δημιουργεί συνθήκες αφόρητης αστυνομοκρατίας. Αυτό έχει συνέπειες όχι μόνο στο κλίμα αλλά και στα καταχτημένα δημοκρατικά δικαιώματα. Για παράδειγμα, με βάση το ισχύον Σύνταγμα απαγορεύεται η οποιαδήποτε αστυνομική παρουσία στις λαϊκές συγκεντρώσεις που γίνονται σε κλειστό χώρο, ενώ στις συγκεντρώσεις που γίνονται σε ανοιχτό χώρο επιτρέπεται μόνο η παρουσία ένστολης αστυνομικής δύναμης και μάλιστα όχι δυσανάλογα μεγάλης προς το πλήθος των διαδηλωτών. Είναι προφανές ότι ο αστυνομικός της γειτονιάς, με το πρόσχημα της καταπολέμησης του εγκλήματος θα μπορεί να παραβιάζει τις συνταγματικές αυτές επιταγές, αφού επιβάλλεται να συμμετέχει ακόμη και σε συνεδριάσεις μαζικών φορέων!Το «μυστικό» αυτής της μορφής αστυνομικής παρέμβασης είναι ο καλύτερος συνδυασμός καταστολής και ιδεολογικοπολιτικής παρέμβασης. Οι κατασταλτικές δυνάμεις διά του αστυνομικού της γειτονιάς προσπαθούν να προλάβουν το ξέσπασμα λαϊκών αγώνων ή να τους αποπροσανατολίσουν και μόνο αν οι προσπάθειες αυτές δεν αποδώσουν, να υπεισέρχεται η καταστολή. Ωστόσο, η παρέμβαση του αστυνομικού στη λογική του κοινωνικού διαλόγου και της συναίνεσης - υποταγής έχει, υπολογίζουν οι ιθύνοντες, περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας, γιατί με την παρουσία και μόνο του αστυνομικού θα υποβόσκει ο φόβος και η υπόνοια της καταστολής. 6. Στο ερώτημα γιατί το σημερινό αστικό κράτος, έχει ανάγκη μιας τέτοιας παρέμβασης θα μπορούσαμε ευθαρσώς να τονίσουμε ότι :; Επειδή διαισθάνεται ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι χειραγώγησης του λαού και καταστολής των αντιδράσεών του σε λίγο ενδέχεται να πάψουν να είναι αποτελεσματικές. Ο συνδυασμός του φόβου με την εκμαίευση της «κοινωνικής ειρήνης» στο πρόσωπο των ίδιων των δυνάμεων καταστολής φανερώνει την ανησυχία και συνάμα την αδυναμία της πλουτοκρατίας να ελέγξει τις μελλοντικές λαϊκές αντιδράσεις. Γνωρίζουν πως «θα θερίσουν θύελλες». Μένει να αποδειχθεί ότι τα σχέδια αυτά θα μείνουν στα χαρτιά. Από εμάς όλους εξαρτάται. 7. Υποστηρίζουμε ανεπιφύλακτα ότι «…Η καλύτερη απάντηση στους κατασταλτικούς σχεδιασμούς και τα "νέα δόγματα ασφάλειας" είναι ο μαζικός, λαϊκός, εργατικός ξεσηκωμός για τη διεκδίκηση του συνόλου των λαϊκών αναγκών, των δημοκρατικών ελευθεριών και των λαϊκών δικαιωμάτων. Ενας τέτοιος ξεσηκωμός μπορεί και πρέπει να ακυρώσει στην πράξη παλιούς και νέους κατασταλτικούς και χαφιέδικους μηχανισμούς». (Από την ανακοίνωση με τίτλο «Του λαού η πάλη θα σπάσει τα νέα κατασταλτικά μέτρα» που εξέδωσε πρόσφατα για το σύνολο των πρόσφατων εξαγγελιών του αρμόδιου Υπουργού η «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΑΪΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ». * Εκδότης "Η ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ" /span>
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου