«Το δίπολο Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να εκπροσωπήσει μεγάλο μέρος της κοινωνίας» / Γ. Βούλγαρης

Εφικτή είναι η κάθοδος στις ευρωεκλογές κοινού ψηφοδελτίου των ευρύτερων δυνάμεων του κεντροαριστερού και φιλελεύθερου χώρου, σύμφωνα με τον Γιάννη Βούλγαρη, ο οποίος εκτιμά ότι το δίπολο Ν.Δ.-ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να εκπροσωπήσει μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας. 

Ο καθηγητής στο Πάντειο, συγγραφέας του βιβλίου «Η Μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009» (εκδόσεις «Πόλις») και είς εκ των υπογραφόντων του κειμένου των «58» υποστηρίζει μέσω της «Εφ.Συν.» ότι η δημιουργία μιας υπολογίσιμης Κεντροαριστεράς «θα έδινε ειρμό στην επιδίωξη της ηγεσίας Τσίπρα να μετασχηματίσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα εξουσίας», ενώ «θα ενισχύσει και τις ...

κεντροδεξιές φιλελεύθερες δυνάμεις στο εσωτερικό τη Ν.Δ. που σήμερα περιθωριοποιούνται».   

«Η δημιουργία υπολο­γίσιμης Κεντρο­αριστεράς θα ενίσχυε τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού και του προοδευτικού ευρωπαϊσμού που υπάρχουν στον ΣΥΡΙΖΑ και θα έδινε ειρμό στην επιδίωξη της ηγεσίας Τσίπρα να τον μετασχηματίσει σε κόμμα εξουσίας»  

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Δημήτρη Κουκλουμπέρη   

• Στο επικαιροποιημένο βιβλίο σας για τη Μεταπολίτευση αναφέρετε ότι αυτή η περίοδος «απαιτεί μια σφαιρικότερη προσέγγιση ώστε να ερμηνευτούν οι επιτυχίες και οι αποτυχίες της, η εσωτερική της δυναμική και οι αντιφάσεις της». Ωστόσο, από πολλές πλευρές η Μεταπολίτευση έχει δαιμονοποιηθεί. 

  

Οι ψυχολογικοί μηχανισμοί της «δαιμονοποίησης» είναι ευδιάκριτοι. Η διάψευση και η απότομη πτώση των εντυπωσιακών επιπέδων ευημερίας που πέτυχε η μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009, προκάλεσε τη συνολική και άκριτη απόρριψή της. Αυτό όμως είναι σαν να κρίναμε μια σύνθετη περίοδο όπως εκείνη του Τρικούπη, αποκλειστικά υπό το πρίσμα της χρεοκοπίας του 1893-97. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η «δαιμονοποίηση» θα είναι μια πρόσκαιρη αποτίμηση που θα αλλάξει στο προσεχές μέλλον, αν δεν έχει αρχίσει ήδη να αλλάζει. Προσωπικά υπογραμμίζω ότι η αντιφατική δυναμική της μεταπολιτευτικής Ελλάδας προκάλεσε ένα χάσμα μεταξύ ιδιωτικού πλουτισμού και δημόσιας «φτώχειας», εννοώ την αδυναμία παραγωγής «δημόσιων αγαθών», όπως η αποτελεσματικότητα του κράτους, η υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος από την πολιορκία της ατομιστικής και συντεχνιακής ιδιοτέλειας. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται να θυμόμαστε ότι η «δαιμονοποίηση» της μεταπολιτευτικής περιόδου περιλαμβάνει και τη λοιδορία του μεταπολιτευτικού «δημοκρατικού κεκτημένου». Έτσι αφέθηκε ελεύθερο το πεδίο στη νεοναζιστική επέλαση και σε κάθε είδους αντικοινοβουλευτικές αντιλήψεις.   

• Ανδρέας Παπανδρέου: ο αναμορφωτής της μεταπολιτευτικής Ελλάδας ή «ολετήρας της δημοκρατικής παράταξης»;   

Ούτε αναμορφωτής ούτε ολετήρας. Η χαμένη ευκαιρία της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, θα έλεγα εξίσου επιγραμματικά. Η χαμένη ευκαιρία ενός λαϊκού εκσυγχρονισμού. Η συνένωση εκσυγχρονισμού και λαϊκότητας θα συμπαρέσυρε, θα άλλαζε τις βαθιές δομές και νοοτροπίες της Ελλάδας. Θα είχε οδηγήσει σε ένα ιστορικό ποιοτικό άλμα την Ελλάδα.  

 • Αν η πενταετία Κώστα Καραμανλή ήταν «η μοιραία πενταετία», όπως είναι ο τίτλος ενός άλλου βιβλίου σας, η διετία Γιώργου Παπανδρέου πώς μπορεί να χαρακτηριστεί;   

Θα πρέπει να βρούμε έναν όρο που να συνθέτει πολύ περισσότερα γεγονότα. Τη δημαγωγία ενός κόμματος όταν είναι αντιπολίτευση, που μεταφράζεται σε προγραμματικό αλαλούμ όταν γίνεται κυβέρνηση. Ιδιαίτερα επίκαιρη θα έλεγα υπόμνηση. Την ανεπάρκεια να καταλάβεις την κρισιμότητα της κατάστασης. Την πλήρη αδυναμία του κράτους ως συνόλου να διαπραγματευτεί με τους δανειστές στη βάση ενός δικού του εθνικού σχεδίου. Την αναποφασιστικότητα στην εκτέλεση των μεταρρυθμίσεων. Την έξαλλη και ανεύθυνη συμπεριφορά των αντιπολιτεύσεων. Τα λάθη του Μνημονίου και την απαράδεκτα μυωπική αντίδραση της Ε.Ε. στην κρίση της ευρωζώνης. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η διαχείριση της περιόδου που άνοιξε στη χώρα μας από την παγκόσμια κρίση του 2008 έως σήμερα, δείχνει μια ιστορική αποτυχία του όλου ελληνικού πολιτικού συστήματος, μνημονιακού και αντιμνημονιακού. Με άλλους όρους και άλλη κατάληξη, τέτοια αποτυχία είχαμε να δούμε απ’ το 1965-1967.  

 • Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η πρωτοβουλία για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς; Στις ευρωεκλογές είναι εφικτό να έχει συσταθεί ο νέος φορέας;   

Η έκκληση των «58» είχε αναμφισβήτητα ευρεία απήχηση, διακομματική θα έλεγα, καθώς από τα δημοσκοπικά στοιχεία φαίνεται ότι βρίσκει ανταπόκριση στο ΠΑΣΟΚ, αλλά και στη ΔΗΜΑΡ και στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι προφανές ότι μεγάλο μέρος των πολιτών εξακολουθεί να αισθάνεται ένα κενό αντιπροσώπευσης. Ομως, χρειάζεται η διορατικότητα και η αποφασιστικότητα των ενδιαφερομένων κομμάτων και συλλογικοτήτων, ώστε η διαπίστωση του κενού να γίνει νέα ενεργή αντιπροσώπευση. Ναι, στις ευρωεκλογές είναι εφικτό να υπάρξει ψηφοδέλτιο και πρόγραμμα που να εκφράζει ευρύτερες δυνάμεις του κεντροαριστερού και φιλελεύθερου χώρου. Κατά τη γνώμη μου, όμως, ο σχεδιασμός των ευρωεκλογών θα πρέπει να μην είναι το όριο αλλά ενδιάμεσο βήμα, ενταγμένο σε έναν ευρύτερο ορίζοντα που να φτάνει ως τις επόμενες εθνικές εκλογές. Εχω την εντύπωση ότι ο πολιτικός χρόνος θα τρέξει με δραματική ταχύτητα.   

• Μπορεί ένα νέο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, με δεδομένο ότι έχει ήδη δημιουργηθεί το δίπολο Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ;   

Ο όρος «σοσιαλδημοκρατικό» περιέχεται αλλά δεν εξαντλεί την ιδεολογική–πολιτική φυσιογνωμία του χώρου που αναφερόμαστε. Ούτε βεβαίως περιγράφει τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτά όμως είναι άλλη συζήτηση. Ναι, πιστεύω όχι μόνο ότι υπάρχει χώρος, αλλά υπάρχει αίτημα και ανάγκη συγκρότησης ενός τρίτου πόλου. Το νέο κομματικό σύστημα δεν έχει παγιωθεί, οι πολίτες δεν έχουν ακόμα ταυτιστεί με τα κόμματα που ψήφισαν, το δίπολο Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να εκπροσωπήσει μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας και, επιπλέον, ο μεταξύ τους κομματικός ανταγωνισμός αναπαράγει ήδη απελπιστικά όλα τα «τερτίπια» του παρελθόντος. Θέλω να το τονίσω με έμφαση. Υπάρχει σοβαρό ποσοστό πολιτών που ταυτίζεται ιστορικά, ιδεολογικά, πολιτικά με μια πλουραλιστική, φιλοευρωπαϊκή, προοδευτική δημοκρατική παράταξη, πολύ περισσότερο από ό,τι με τα κόμματα που κινούνται στον χώρο της. Αυτή η ταυτότητα της παράταξης είναι σήμερα πιο έντονη από την ταυτότητα των κομμάτων. Αυτή την παραταξιακή ταυτότητα κινητοποιεί η έκκληση των «58», και γι’ αυτό έχει ανταπόκριση.   

• Γιατί στο κείμενο των «58» χαρακτηρίζετε τον ΣΥΡΙΖΑ «νεοκομμουνιστικό μόρφωμα»; Σας έχουν καταλογίσει ότι δεν τηρείτε ίσες αποστάσεις με την αξιωματική αντιπολίτευση στην παρέμβασή σας, σε αντίθεση με τη Ν.Δ. και τις πολιτικές της...  

 Δεν ξέρω πού είδατε τον χαρακτηρισμό «νεοκομμουνιστικό μόρφωμα» για τον ΣΥΡΙΖΑ. Οχι, πάντως, στο κείμενο των «58», απλούστατα γιατί δεν υπάρχει. Αυτό που υπάρχει είναι η οριοθέτηση του τρίτου πόλου με τη φράση «ούτε Δεξιά, ούτε νεοκομμουνιστική αριστερά». Και οι δύο είναι όροι ιδεολογικοί και όχι ονόματα κομμάτων. Επί της ουσίας τώρα. Στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν δυνάμεις, περισσότερες είναι αλήθεια στην εκλογική του βάση παρά στο στελεχικό δυναμικό, που κινούνται στο πλαίσιο του δημοκρατικού σοσιαλισμού και του προοδευτικού ευρωπαϊσμού. Η δημιουργία μιας υπολογίσιμης Κεντροαριστεράς θα ενίσχυε αυτές τις δυνάμεις και θα έδινε ειρμό στην επιδίωξη της ηγεσίας Τσίπρα να μετασχηματίσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα εξουσίας. Αλλιώς, η «προσαρμογή» θα έχει τη σφραγίδα του οπορτουνισμού και της προγραμματικής σύγχυσης που προοιωνίζεται μια καταστροφική διακυβέρνηση. Δεν μπορεί π.χ. η προοπτική των συμμαχιών να είναι ο Καμμένος. Πέρα όμως από τον ΣΥΡΙΖΑ, η συγκρότηση ενός ισχυρότερου τρίτου πόλου θα ενισχύσει και τις κεντροδεξιές φιλελεύθερες δυνάμεις στο εσωτερικό τη Ν.Δ. που σήμερα περιθωριοποιούνται λόγω του βάρους της Ακροδεξιάς. 

Μιλώντας με όρους στρατηγικής, δηλαδή απλώνοντας τη ματιά πέρα από τις έκτακτες εθνικές συνθήκες που γεννά η ανάγκη παραμονής στην ευρωζώνη, η συγκρότηση της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης αποτελεί την καλύτερη απάντηση στο ενδεχόμενο μιας δεξιάς ηγεμονίας.   

• Αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα ή όχι για τη σύσταση ενιαίου κεντροαριστερού κόμματος η συγκυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με την Κεντροδεξιά;   

Τις πολιτικές συγκυρίες δεν τις επιλέγεις. Δρας μέσα σε αυτές. Σήμερα κανείς δεν έχει συμφέρον από την πολιτική αστάθεια και νέες εκλογές. Ούτε η Ελλάδα, ούτε η κυβέρνηση, αλλά ούτε και οι αριστερές αντιπολιτεύσεις. Το ΠΑΣΟΚ κατεξοχήν υφίσταται σήμερα την πρέσα των έκτακτων συνθηκών. Γι’ αυτό όμως πιστεύω ότι πρέπει να αντιστρέψει το πρόβλημά του. Εχει έναν επιπλέον λόγο να επιταχύνει την εμπλοκή του σε μια ανασυγκρότηση του χώρου, ενταγμένη στην προοπτική των εθνικών εκλογών, με συστηματική προσπάθεια ανάδειξης νέων ανθρώπων. Θα έλεγα «όλοι μαζί, και με το ΠΑΣΟΚ, πέρα από το ΠΑΣΟΚ». Αυτή είναι η άποψή μου, αυστηρά προσωπική, και προφανώς δεν εκφράζει το σύνολο των «58».

http://www.efsyn.gr/?p=142071