Η χειρόγραφη Πρωτομαγιά

του
Τάσου Κατιντσάρου


“Ρε παιδιά, κάτι αισθάνθηκα ν’ ανεβαίνει απ’ τα πόδια μου και να βγαίνει απ’ το κεφάλι μου”, είπε ο Στέλιος.

“Άσε τις μαλακίες, ανατρίχιασες, όπως κι εγώ, γιατί νομίζεις ότι κάνουμε κάτι σημαντικό”, απάντησε ο Νίκος.

“Σοβαρευτείτε!” είπε ο Μάκης κι έδειξε με το δάχτυλο μια πόρτα.

Ο Γιώργος έσκυψε και πέρασε μια προκήρυξη κάτω απ’ τη χαραμάδα.

Τρεις ώρες περίπου μάς πήρε να... τοποθετήσουμε όλες τις χειρόγραφες προκηρύξεις σε σπίτια, σε αυτοκίνητα, σε σημεία που να μπορεί κάποιος να τις πάρει και να τις διαβάσει.

Πέντε Περιστεριώτες 17-18 χρονών είχαμε μαζευτεί εκείνο το απόγευμα στη “γιάφκα”. Έκτακτη συνεδρίαση, είχαμε πει, για να μιλήσουμε για κάτι σημαντικό. Είχα πάρει το λόγο: “Ξέρετε, αύριο ξημερώνει μια σημαντική μέρα για όλους μας, μα προπαντός για τους εργάτες! Η Πρωτομαγιά δεν είναι μόνο γιορτή των λουλουδιών και της άνοιξης της φύσης, όπως μας λένε. Το 1886 στο Σικάγο είχε ξεκινήσει μια σημαντική απεργία για το 8ωρο…” Τα είπα όλα, επαναλαμβάνοντας τα λόγια σχεδόν του Τάσου Βέλα, όπως τα ‘χα αποστηθίσει από άλλη συνεδρίαση.

“Προτείνω, λοιπόν, να κάνουμε κάτι γι’ αυτή τη σπουδαία μέρα της εργατικής τάξης. Έχω φτιάξει ένα μικρό κείμενο… να σας το διαβάσω και, αν συμφωνείτε, να το κάνουμε προκήρυξη και να το μοιράσουμε το βράδυ…”

Ενθουσιασμένοι υπερθεμάτισαν όλοι και αρχίσαμε να γράφουμε… Δεν είχαμε άλλα μέσα, παρά τα χέρια, τα τετράδια, τα στυλό μας. Κάπου βρήκαμε και λίγα καρμπόν. Αυτά εξάλλου δεν είχαμε και στο Πολυτεχνείο, όταν γράφαμε το μήνυμα του αγώνα και το μοιράζαμε στους απέξω για να το μεταδώσουν;

Δουλέψαμε εντατικά και γράψαμε πάνω από πεντακόσιες προκηρύξεις! Τις μοιράσαμε όλες! Δεν κρατήσαμε ούτε ένα αντίτυπο για μας! Ευτυχώς, όλα πήγαν καλά και δεν πληρώσαμε την “άγνοια κινδύνου” που είχαμε επιδείξει. Οι μέρες εκείνες (μετά το Νοέμβρη, επί χούντας του Ιωαννίδη) ήταν απ’ τις πιο μαύρες για το κίνημα στα χρόνια της δικτατορίας, μιας και πολλές οργανώσεις είχαν ήδη χτυπηθεί και πολλοί αγωνιστές είχαν συλληφθεί και βασανιστεί…

Την Πρωτομαγιά μάλιστα, όσοι κατεβήκαμε στην Κοτζιά, δεν τολμήσαμε να κάνουμε το παραμικρό, γιατί υπήρχαν παντού ασφαλίτες με κόκκινα γαρίφαλα! Δεν χρειαζόταν και πολλή εξυπνάδα, για να καταλάβεις πως, αν φώναζες κάνα σύνθημα, θα είχες μπουζουριαστεί αστραπιαία!

Και, απ’ ό,τι φάνηκε εκ των υστέρων, άλλη προκήρυξη δεν είχε μοιραστεί στην Αθήνα τις παραμονές της Πρωτομαγιάς του 1974…

Πέρασε ο καιρός, αρκετούς μήνες μετά, όταν είχε καταρρεύσει πλέον η δικτατορία, σε μια απ’ τις πολλές διαδηλώσεις επί… δημοκρατίας, ανεβαίνοντας τη Φιλελλήνων, στρίβοντας στην Ξενοφώντος, εκεί κάπου, στην γκαλερί Ώρα, η πρώτη έκθεση αντιστασιακού υλικού. Ο Ηλίας μού ‘πε να μπούμε για να δούμε…

Κι εκεί, ανάμεσα σε ξύλινους πολυγράφους, σε σφραγίδες, παράνομες εφημερίδες, αφίσες και τρικάκια, καδραρισμένη σαν πίνακας ζωγραφικής, απαστράπτουσα και σε περίοπτη θέση, η χειρόγραφη προκήρυξή μας! Η πρώτη, λιτή και πανέμορφη στην απλότητά της, πρωτομαγιάτικη προκήρυξή μας…