Οι αντιφάσεις και τα κενά στο σχεδιασμό πολιτικής για την ψυχική υγεία που αντιμετωπίζουμε διαρκώς μας είχαν προετοιμάσει για τη νέα απόφαση που καταδικάζει μεγάλο μέρος των κοινοτικών δομών στην Ελλάδα. Η περικοπή 36,8 εκατ. Ευρώ από τον ΚΑΕ 2544 σύμφωνα με την απόφαση 000 15 00207 του Υπουργού Οικονομικών την 26-8-2011 οδηγεί σε άμεσο κλείσιμο των μονάδων ψυχικής υγείας που ....
λειτουργούν με την ευθύνη των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) και την επιστροφή στα ψυχιατρεία 1500 ψυχικά πασχόντων που φιλοξενούνται στις στεγαστικές δομές αφού όλο σχεδόν το εναπομείναν ποσό του προϋπολογισμού έχει ήδη απορροφηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2011.
Αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση των αρμόδιων υπουργών για ανατροπή αυτής της απόφασης:
■Ας πάρουν την πολιτική ευθύνη να ξανανοίξουν τα ήδη καταργημένα ψυχιατρικά άσυλα, να ενισχύσουν αυτά που έχουν απομείνει, να τροφοδοτήσουν τον ιδιωτικό τομέα, να διαλύσουν την ήδη μετέωρη προσπάθεια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, να φέρουν τη χώρα για ακόμη μια φορά να γίνει διεθνής περίγελως και στίγμα της διεθνούς ψυχιατρικής κοινότητας μέσω της «Λεροποίησής» της.
■Ας πάρουν την ηθική ευθύνη, να καταδικάσουν σε μη-ζωή, σε έναν κατήφορο κοινωνικής εξαθλίωσης, νομιμοποίησης της θυματοποίησης των «κοινωνικών αποβλήτων» και καταρράκωσης κάθε έννοιας ανθρώπινης αξιοπρέπειας, χιλιάδες ασθενείς με τις οικογένειες τους σε όλη τη χώρα και χιλιάδες εργαζόμενους σε μακρόχρονη ανεργία, καταδικάζοντας τη χώρα να χάσει οριστικά, ένα πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό και τεχνογνωσία σε αυτόν τον πολύ δύσκολο τομέα.
■Ας πάρουν την κοινωνική ευθύνη, με τα προσχηματικά και υποκριτικά επιχειρήματα λόγω Τρόικας να κόψουν ακόμα και τις πενιχρές συντάξεις των ασφαλισμένων ατόμων για να στηρίξουν δήθεν την κατάρρευση ενός συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας και Αλληλεγγύης που οι ίδιοι οι «πολιτικοί της χρεωκοπίας» δημιούργησαν πολύ πριν τα χρόνια του μνημονίου μέσα από την άνθιση της διαπλοκής, της ανομίας, της διαφθοράς, της συγκάλυψης της οργανωμένης φοροδιαφυγής – της ανικανότητας και ανεπάρκειάς τους.
■Ας πάρουν, τέλος, την ευθύνη της ύψιστης ιστορικής ύβρεως, που οι ολίγιστοι αυτοί πολιτικοί, καταδικάζουν τα πιο αδύναμα τμήματα του πληθυσμού, λόγω οικονομικής κρίσης στην εξαθλίωση και ελεύθερη πτώση. Η αλματώδης αύξηση των αυτοκτονιών, της κατάθλιψης, των ψυχοσωματικών και αγχωδών εκδηλώσεων που συνδέονται άρρηκτα με την απουσία και αδυναμία επένδυσης στην όποια ελπίδα για το μέλλον του κόσμου, φαίνεται να αποτελούν απλούς δείκτες περικοπής και τροποποίησης ενός προϋπολογισμού.
Tα ΝΠΙΔ, εδώ και 30 χρόνια, έχουν την ευθύνη λειτουργίας 210 Μονάδων Ψυχικής Υγείας (83 οικοτροφεία, 16 ξενώνες, 32 προστατευμένα διαμερίσματα, 42 κέντρα ημέρας, 13 κινητές μονάδες, 2 κέντρα Αλτσχάιμερ, 6 κέντρα ημέρας αυτισμού, 16 άλλες εξειδικευμένες μονάδες και προγράμματα) οι οποίες στην πλειοψηφία τους ιδρύθηκαν στα πλαίσια των προγραμμάτων αποασυλοποίησης (Λέρος Ι και ΙΙ) και στα πλαίσια του προγράμματος Ψυχαργώς (Α και Β φάση). Υλοποιούν δηλαδή ένα πολύ μεγάλο μέρος του προγράμματος Ψυχαργώς και παρέχουν ένα σημαντικό μέρος των δωρεάν παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας του Δημόσιου Εθνικού Συστήματος Υγείας. Οι Μονάδες αυτές έχουν μια πανελλαδική διασπορά και σε πολλές περιπτώσεις καλύπτουν αυτόνομα ολόκληρες γεωγραφικές περιοχές (π.χ. οι κινητές μονάδες σε Φωκίδα, Κυκλάδες, Έβρο, Κεφαλονιά και Κοζάνη). Έχουν λάβει εγκρίσεις για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ με σκοπό τη συνέχιση και εδραίωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης (!). Υλοποιούν δράσεις και προγράμματα σε συνεργασία με κορυφαίους επιστημονικούς και θεσμικούς διεθνείς φορείς, όπως είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Το συνολικό κόστος των 210 μονάδων και προγραμμάτων διαμορφώνεται περίπου σε 94 εκατ. Ευρώ, δηλαδή ήδη 12 εκατ. Ευρώ πάνω από το εγγεγραμμένο κονδύλι στον ΚΑΕ 2544 του Τακτικού Προϋπολογισμού για τα ΝΠΙΔ (82 εκατ. Ευρώ), εκ των οποίων 5 εκατ. Ευρώ θα καλυφθούν από τα νοσήλια των Ασφαλιστικών Ταμείων. Στο πλαίσιο αυτό, οι προϋπολογισμοί των ΝΠΙΔ έχουν ήδη περιοριστεί κατά 7 εκατ. Ευρώ, δηλαδή κατά 7,5%. Συνακόλουθα, λοιπόν, η αναφερόμενη μείωση των 36,8 εκατ. Ευρώ είναι απαγορευτική για τη συνέχιση της λειτουργίας των παραπάνω μονάδων, αφού προστιθέμενη στα 7 εκατ. Ευρώ που δεν εξασφαλίστηκαν παρότι αναγκαία, θα συνεπάγεται μια συνολική περικοπή της τάξης των 44 εκατ. Ευρώ, δηλαδή 52,5%.
Το Σύστημα Ψυχικής Υγείας αντιμετώπισε ήδη μια παρατεταμένη κρίση την πενταετία 2004-2009, δηλαδή πριν τη δημοσιονομική κρίση, λόγω πολιτικών επιλογών της προηγούμενης κυβέρνησης και παρά τις ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας τόσο προς τους ενήλικές όσο και προς τους έφηβους και τα παιδιά δυστυχώς συρρικνώθηκε βίαια. Η κατάσταση αυτή οδήγησε στην απώλεια πολύτιμων εκπαιδευμένων συνεργατών (περίπου 25 με 30% του συνόλου του προσωπικού), και καθήλωσε τους προϋπολογισμούς των μονάδων στα επίπεδα του 2005 με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η κρίση αυτή οδήγησε την Ελλάδα σε μια αυστηρή επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αυτή περιγράφηκε στο Σύμφωνο με τον Επίτροπο Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Σπίντλα στις 7-4-2009. Στην αντιμετώπιση της κρίσης αυτής είχε συνδράμει και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με την διοργάνωση της Εθνικής Διαβούλευσης για τη Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις στην οποία κύριος ομιλητής ήταν ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου στις 29 Μαρτίου 2009.
Η Ελλάδα σε αυτό το πλαίσιο έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και είναι υπό την στενή επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έχει θέσει πολύ συγκεκριμένους στόχους, τους οποίους και εσείς έχετε υποστηρίξει.
Εκτός από τα παραπάνω θα υπάρξει ένα τεράστιο κόστος αποζημιώσεων που επίσης θα βαρύνει τον Προϋπολογισμό αφού τα περισσότερα από τα στελέχη εργάζονται στο Ψυχαργώς από το 2002 ή και νωρίτερα και θα πρέπει να τους καταβληθούν αποζημιώσεις 6 μισθών και άνω. Πέρα από το κοινωνικό και θεραπευτικό έγκλημα που θα συντελεστεί, η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη Διεθνή Κατακραυγή και τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα απαιτήσει την επιστροφή των 1,4 δισεκατομμυρίων Ευρώ που έχει χρηματοδοτήσει την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα.
Η διάσωση της οικονομίας υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι αξεχώριστη από τη διάσωση της πατρίδας και της δημοκρατίας και από τη διαμόρφωση ενός νέου συλλογικού ήθους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
*Αν. Καθ. Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Αντιπρόεδρος Παγκόσμιας Εταιρείας για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (WAPR)
Αντιπρόεδρος Ομάδας Εργασίας για την Αναθεώρηση του «ΨΥΧΑΡΓΩΣ 2011 – 2020»
«ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ, ΗΛΙΘΙΕ»!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΈνα βιβλίο που τιμά, εκτός από το μεγαλείο της ιδεολογικής αντιπαράθεσης, τη δημοσιογραφία την ίδια.
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ, Ελευθεροτυπία, 16/7/2011 (για το βιβλίο του Νίκου Μπογιόπουλου)
«Η βαθύτερη αιτία των καπιταλιστικών κρίσεων βρίσκεται στη βασική και ανίατη αντίθεση του καπιταλιστικού συστήματος: στην αντίθεση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής, από τη μια μεριά, και στον ατομικό τρόπο ιδιοποίησης των αποτελεσμάτων της, από την άλλη».
Συγγραφέας των ως άνω, ο δημοσιογράφος Νίκος Μπογιόπουλος. Περιέχονται στο πρώτο κεφάλαιο του άρτι εκδοθέντος βιβλίου του με τίτλο
«Είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε»
και υπότιτλο
«Οι υπαίτιοι της Κρίσης και το "χρέος" της ανατροπής τους - Μια ευγενική απάντηση στους πραιτωριανούς των ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ» (εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη).
Ο Νίκος Μπογιόπουλος συμμετέχει χρόνια στο δημόσιο διάλογο (…). Η εμπειρία του αυτή τον βοηθά να δει πίσω από τα φαινόμενα και να φέρει στο φως τα ψεύδη, αλλά και τη σήψη του καπιταλιστικού συστήματος. Ενα άλλο όπλο που διαθέτει στον «πόλεμο» της ιδεολογικής αντιπαράθεσης είναι η ευρεία μαρξική του παιδεία, η «αποκάθαρση» που επιχειρεί στο μαρξικό λόγο από τη διαστροφή που έχουν επιφέρει αστοί, αλλά και «αριστεροί» αναλυτές του.
Ο συγγραφέας είναι ξεκάθαρος. Η διεθνής οικονομική κρίση δεν είναι προϊόν της κακής διαχείρισης του καπιταλιστικού συστήματος, όπως ανοήτως (σκοπίμως, όμως) ισχυρίζονται οι θιασώτες του• ούτε οφείλεται στα ανεπαρκή μέτρα διαφάνειας και ελέγχου στη διακίνηση των κεφαλαίων• ούτε, επίσης, στους αστρονομικούς μισθούς των golden boys και στελεχών των τραπεζών• ούτε στα φαινόμενα σκανδάλων και διασπάθισης του δημόσιου χρήματος• ούτε, τέλος, σ' εκείνους που βρήκαν ένοχο της κρίσης τον «καζινοκαπιταλισμό».
Η κρίση οφείλεται στη διακοπή του κύκλου αναπαραγωγής του κεφαλαίου, όταν δηλαδή τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια αδυνατούν να διαγράψουν τον κύκλο της διευρυμένης παραγωγής. «Η κρίση υπερπαραγωγής είναι το αναπόφευκτο φαινόμενο του καπιταλιστικού κύκλου παραγωγής και η δυσαναλογία μεταξύ παραγωγής - κατανάλωσης (υπό οποιαδήποτε διαχείριση, κεϊνσιανή ή φιλελεύθερη, περιοριστική ή επεκτατική κ.λπ.) το αναγκαστικό παρακολούθημά της. Και τούτο διότι ποτέ η κατανάλωση δεν μπορεί να υπερκεράσει την παραγωγή...».
Με περισσή άνεση ο Ν. Μπογιόπουλος διαλύει τους μύθους των υπερασπιστών του καπιταλιστικού συστήματος, περί επικράτειας τάχα της αγοράς, ανάγκης να ιδιωτικοποιηθεί η δημόσια περιουσία και όλα όσα επιτάσσει το Μνημόνιο.
Ξεσκεπάζει το ρεσιτάλ ανηθικότητας («όλοι μαζί τα φάγαμε», «κοπρίτες»...) αναλύοντας διεξοδικά τα έργα και τις ημέρες των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών, την απληστία, ασυδοσία, αυθαιρεσία του πολιτικού προσωπικού. Με ατράνταχτα στοιχεία αποδεικνύει ποιος, πού, πότε, πώς άρπαξε τον πλούτο της χώρας, βυθίζοντας στην ανέχεια, την ανεργία και την εξαθλίωση μεσαία, λαϊκά και μειονοτικά στρώματα.
Διπλά εξαιρετικό, με πολυεπίπεδη ανάγνωση. Από τη μια είναι ένα θαυμάσιο αρχειακό corpus και από την άλλη μια διεισδυτική ανάλυση των νόμων της αγοράς που οδηγούν στο καπιταλιστικό αδιέξοδο και τη συνεπακόλουθη φρίκη του συστήματος.
Και, βεβαίως, έχει τη δική του οικονομική πρόταση, τον πανεθνικό κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας της χώρας, που «κλειδί» της είναι «η αλλαγή των ξεπερασμένων ιστορικά κοινωνικών σχέσεων ιδιοκτησίας, που καθορίζουν το οικονομικό και πολιτικό σύστημα• προϋπόθεση είναι η απαλλοτρίωση της ατομικής ιδιοκτησίας και η μετατροπή της σε κοινωνική».
Ο μόνος δρόμος, υποστηρίζει, είναι ο σοσιαλισμός. Αλλως θα επικρατεί η (καπιταλιστική) βαρβαρότητα. Το βιβλίο τιμά, εκτός από το μεγαλείο της ιδεολογικής αντιπαράθεσης, τη δημοσιογραφία την ίδια.