Στη χώρα μας δυο είναι οι κύριες συνιστώσες της πολιτικής ζωής. Η συντηρητική παράταξη ή «δεξιά» και η προοδευτική και πολύπαθη παράταξη που από τον Τρικούπη και το Νεωτερικό κόμμα ,τον Ελευθέριο Βενιζέλο και το κόμμα των Φιλελευθέρων , μετά από πολλές περιπέτειες έφτασε να επανενωθεί το 1961 σε ένα πολιτικό σχηματισμό με το όνομα Ένωσις Κέντρου.
Το χώρο που ιστορικά κάλυπταν τα παραπάνω κόμματα ,σήμερα καλύπτει το ΠΑΣΟΚ ,τα πάθη του οποίου μου έδωσαν την αφορμή να αναφέρω ορισμένα στοιχεία και γεγονότα όχι για το ίδιο αλλά για το «προγονικό» κόμμα της Ε.Κ.
Ας ελπίσουμε ότι κάποιοι θα καταλάβουν το βαθύτερο νόημα όλων αυτών που διαδραματίστηκαν στο κόμμα αυτό και θα παραδειγματιστούν από το τραγικό τέλος του και τα επακόλουθά του.
Στις 19 -9- 1961 ιδρύθηκε μετά από μακρές διαβουλεύσεις του Γεωργίου Παπανδρέου με αρχηγούς άλλων σχηματισμών η «Ένωσις Κέντρου» που πρωτοεμφανίστηκε στις εκλογές «βίας και νοθείας» της 29ης Οκτωβρίου 1961.
Ήταν ένας ιδιότυπος συνασπισμός 8 κομμάτων ,ή καλύτερα κομματαρχών που αποτελούσαν και τη Διοικούσα Επιτροπή. Τα κόμματα αυτά προέκυψαν από την πολυδιάσπαση του χώρου που κάλυπτε προπολεμικά των κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου όπως και από ορισμένα κομμάτια του Λαϊκού Κόμματος καθώς και από στελέχη που ανδρώθηκαν μέσα από το ΕΑΜ και την Αντίσταση.
Αυτοί ήταν:- Το Λαϊκό Κοινωνικό Κόμμα του Στέφανου Στεφανόπουλου που από υποψήφιος αρχηγός του Ελληνικού Συναγερμού μετά το θάνατο του Στρατάρχη Παπάγου προσχώρησε στην Ε.Κ. μη κρύβοντας τις αρχηγικές του φιλοδοξίες. - Η εθνική Προοδευτική Ένωσις Κέντρου (ΕΠΕΚ) του Σάββα Παπαπολίτη που ήταν από τους πιο συνεπείς κεντρώους και αγωνιστές πολιτικούς. - Το Προοδευτικό Εργατοτεχνικό Κόμμα (ΠΕΚ) με αρχηγό τον Π. Κατσώτα.
-Το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό κόμμα του Γ.Παπανδρέου που είχε 45 χρόνια πολιτικής δράσης, διετέλεσε Πρωθυπουργός και Υπουργός πολλές φορές. - Το κόμμα Αγροτών –Εργαζομένων (ΚΑΕ) του Αλ. Μπαλτατζή. - Η Νέα Πολιτική Κίνηση (ΝΠΚ) με αρχηγό το Γ. Αθανασιάδη Νόβα ο οποίος αφού πέρασε από το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Μεταξά έμεινε γνωστός σαν ο Πρωθυπουργός της πρώτης Αποστασίας καθώς επίσης και για τις ποιητικές του ανησυχίες ως «γαργάλατας». Στο κόμμα του είχε προσχωρήσει μια ομάδα 10 Βουλευτών υπό των Κ. Μητσοτάκη με γνωστές αρχηγικές φιλοδοξίες και τελικό αρχιτέκτονα της Αποστασίας.
- Η Δημοκράτική Ένωσις (Δ.Ε.) του Ηλία Τσιριμώκου που από το ΕΑΜ και την εθνική Αντίσταση πέρασε στην Ε.Κ. για να καταλήξει αυτός που και μόνο που συζητήθηκε το όνομά του για την προεδρία της Βουλής ξέσπασε θύελλα διαμαρτυριών από το Παλάτι, Πρωθυπουργός της δεύτερης Κυβέρνησης των αποστατών. - Το κόμμα των Φιλελευθέρων του Σοφοκλή Βενιζέλου που διετέλεσε 5 φορές Πρωθυπουργός. Ο Σ. Βενιζέλος ήταν συναρχηγός της Ε.Κ. με ιδιαίτερες φιλοδοξίες που δεν συμβάδιζαν με την ευθυκρισία και την αγωνιστικότητα που απαιτούνταν.
Η ανάδειξη του Γ. Παπανδρέου ως αρχηγού δεν οφείλεται σ’ ένα αντιπροσωπευτικό συνέδριο, αλλά στη συγκατάθεση των ετερογενών πολιτικών δυνάμεων και προσωπικοτήτων όπου συνυπήρχαν τάσεις που άρχιζαν από τη Δεξιά και έφταναν μέχρι την Αριστερά.
Έτσι η Ε.Κ. λειτούργησε τελικά ως κόμμα στελεχών βασισμένο σε «τοπάρχες» που διέθεταν εκλογική πελατεία και όχι ως κόμμα αρχών και θέσεων ή μαζών όπως απαιτούσε η μεγαλόπνοη σύλληψη της ίδρυσής της.
Μέσα από τον Ανένδοτο Αγώνα που πρόσφερε διέξοδο στη συμπιεσμένη κοινωνική δυσαρέσκεια και διευκόλυνε τη συμπόρευση της λαϊκής βάσης Κέντρου κα Αριστεράς, προσδίδοντας την απαιτούμενη συνοχή στον κεντρώο χώρο και αυξάνοντας το ειδικό βάρος του αρχηγού της Γ. Παπανδρέου, η Ε.Κ. από συνομοσπονδία άρχισε να μετασχηματίζεται σ’ ένα ατελώς οργανωμένο κόμμα με ενδοκομματικές φυγόκεντρες τάσεις. Έτσι μετά από δυο εκλογικές νίκες το 1963 και το 1964 το εσωκομματικό τοπίο δεν άντεξε στην επίθεση των Ανακτόρων που τελικά ανέτρεψαν την Κυβέρνηση της Ε.Κ. και με την μέθοδο της σαλαμοποίησης που ακολούθησε, η Ε. Κ. μπήκε στο περιθώριο των πολιτικών εξελίξεων.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ενώ στις 16 Φεβρουαρίου 1964 η Ε.Κ. πήρε 52,72 % και 171 Βουλευτές μετά από την βασιλική εκτροπή του Ιουλίου του 1965 ο Γ. Παπανδρέου έμεινε με 126 Βουλευτές. Γ. Αθανασιάδης Νόβας ,Στ. Στεφανόπουλος ,Στ. Κωστόπουλος , Ηλίας Τσιριμώκος με την εποπτεία και την καθοδήγηση του «αρχιερέα» Κ. Μητσοτάκη ( που ακόμη και σήμερα επιμένει να τοποθετείται επί παντός επιστητού ξεχνώντας την ολέθρια συμβολή του τα ταραγμένα εκείνα χρόνια), στους πρώτους κλυδωνισμούς έφυγαν από το κόμμα κάτω από το οποίο εκλέχτηκαν, πρόδωσαν το λαό που τους εξέλεξε για να παραλάβουν θέσεις, οφίτσια, ή και κάτι άλλο…
Βέβαια η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται αυτούσια αλλά είτε ως φάρσα είτε ως κωμωδία. Οι «επίγονοι» της Ε.Κ. ας διαβλέψουν τις όποιες πολιτικές αντιστοιχίες και ας σκεφτούν καλά αν ο λαός που τους εξέλεξε ,ο λαός της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης ζητά από αυτούς την προσωπική τους προβολή, εξέλιξη και ανέλιξη ή την αποκαθήλωση της κυβέρνησης της συντηρητικής παράταξης.
Ας αναλογιστούν ότι αν οι όποιες διαφορές και διαφωνίες περάσουν στη Βάση της Παράταξης και την χωρίσουν τότε η επανασυγκόλληση θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Ας θυμηθούν ότι μια παρόμοια κατάσταση αντιμετώπισε ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδρύοντας το ΠΑΣΟΚ και αρνούμενος να αναλάβει την ηγεσία της Ε.Κ.
Το τίμημα ήταν η παραμονή στην Αντιπολίτευση από το 1974 ως το 1981.
Ας το σκεφτούμε…
Με τιμή
Γρηγόρης Γιοβανόπουλος
Δάσκαλος Αν. Γραμματέας της ΠΑΣΚ Εκπ/κών Ημαθίας
Το χώρο που ιστορικά κάλυπταν τα παραπάνω κόμματα ,σήμερα καλύπτει το ΠΑΣΟΚ ,τα πάθη του οποίου μου έδωσαν την αφορμή να αναφέρω ορισμένα στοιχεία και γεγονότα όχι για το ίδιο αλλά για το «προγονικό» κόμμα της Ε.Κ.
Ας ελπίσουμε ότι κάποιοι θα καταλάβουν το βαθύτερο νόημα όλων αυτών που διαδραματίστηκαν στο κόμμα αυτό και θα παραδειγματιστούν από το τραγικό τέλος του και τα επακόλουθά του.
Στις 19 -9- 1961 ιδρύθηκε μετά από μακρές διαβουλεύσεις του Γεωργίου Παπανδρέου με αρχηγούς άλλων σχηματισμών η «Ένωσις Κέντρου» που πρωτοεμφανίστηκε στις εκλογές «βίας και νοθείας» της 29ης Οκτωβρίου 1961.
Ήταν ένας ιδιότυπος συνασπισμός 8 κομμάτων ,ή καλύτερα κομματαρχών που αποτελούσαν και τη Διοικούσα Επιτροπή. Τα κόμματα αυτά προέκυψαν από την πολυδιάσπαση του χώρου που κάλυπτε προπολεμικά των κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου όπως και από ορισμένα κομμάτια του Λαϊκού Κόμματος καθώς και από στελέχη που ανδρώθηκαν μέσα από το ΕΑΜ και την Αντίσταση.
Αυτοί ήταν:- Το Λαϊκό Κοινωνικό Κόμμα του Στέφανου Στεφανόπουλου που από υποψήφιος αρχηγός του Ελληνικού Συναγερμού μετά το θάνατο του Στρατάρχη Παπάγου προσχώρησε στην Ε.Κ. μη κρύβοντας τις αρχηγικές του φιλοδοξίες. - Η εθνική Προοδευτική Ένωσις Κέντρου (ΕΠΕΚ) του Σάββα Παπαπολίτη που ήταν από τους πιο συνεπείς κεντρώους και αγωνιστές πολιτικούς. - Το Προοδευτικό Εργατοτεχνικό Κόμμα (ΠΕΚ) με αρχηγό τον Π. Κατσώτα.
-Το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό κόμμα του Γ.Παπανδρέου που είχε 45 χρόνια πολιτικής δράσης, διετέλεσε Πρωθυπουργός και Υπουργός πολλές φορές. - Το κόμμα Αγροτών –Εργαζομένων (ΚΑΕ) του Αλ. Μπαλτατζή. - Η Νέα Πολιτική Κίνηση (ΝΠΚ) με αρχηγό το Γ. Αθανασιάδη Νόβα ο οποίος αφού πέρασε από το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Μεταξά έμεινε γνωστός σαν ο Πρωθυπουργός της πρώτης Αποστασίας καθώς επίσης και για τις ποιητικές του ανησυχίες ως «γαργάλατας». Στο κόμμα του είχε προσχωρήσει μια ομάδα 10 Βουλευτών υπό των Κ. Μητσοτάκη με γνωστές αρχηγικές φιλοδοξίες και τελικό αρχιτέκτονα της Αποστασίας.
- Η Δημοκράτική Ένωσις (Δ.Ε.) του Ηλία Τσιριμώκου που από το ΕΑΜ και την εθνική Αντίσταση πέρασε στην Ε.Κ. για να καταλήξει αυτός που και μόνο που συζητήθηκε το όνομά του για την προεδρία της Βουλής ξέσπασε θύελλα διαμαρτυριών από το Παλάτι, Πρωθυπουργός της δεύτερης Κυβέρνησης των αποστατών. - Το κόμμα των Φιλελευθέρων του Σοφοκλή Βενιζέλου που διετέλεσε 5 φορές Πρωθυπουργός. Ο Σ. Βενιζέλος ήταν συναρχηγός της Ε.Κ. με ιδιαίτερες φιλοδοξίες που δεν συμβάδιζαν με την ευθυκρισία και την αγωνιστικότητα που απαιτούνταν.
Η ανάδειξη του Γ. Παπανδρέου ως αρχηγού δεν οφείλεται σ’ ένα αντιπροσωπευτικό συνέδριο, αλλά στη συγκατάθεση των ετερογενών πολιτικών δυνάμεων και προσωπικοτήτων όπου συνυπήρχαν τάσεις που άρχιζαν από τη Δεξιά και έφταναν μέχρι την Αριστερά.
Έτσι η Ε.Κ. λειτούργησε τελικά ως κόμμα στελεχών βασισμένο σε «τοπάρχες» που διέθεταν εκλογική πελατεία και όχι ως κόμμα αρχών και θέσεων ή μαζών όπως απαιτούσε η μεγαλόπνοη σύλληψη της ίδρυσής της.
Μέσα από τον Ανένδοτο Αγώνα που πρόσφερε διέξοδο στη συμπιεσμένη κοινωνική δυσαρέσκεια και διευκόλυνε τη συμπόρευση της λαϊκής βάσης Κέντρου κα Αριστεράς, προσδίδοντας την απαιτούμενη συνοχή στον κεντρώο χώρο και αυξάνοντας το ειδικό βάρος του αρχηγού της Γ. Παπανδρέου, η Ε.Κ. από συνομοσπονδία άρχισε να μετασχηματίζεται σ’ ένα ατελώς οργανωμένο κόμμα με ενδοκομματικές φυγόκεντρες τάσεις. Έτσι μετά από δυο εκλογικές νίκες το 1963 και το 1964 το εσωκομματικό τοπίο δεν άντεξε στην επίθεση των Ανακτόρων που τελικά ανέτρεψαν την Κυβέρνηση της Ε.Κ. και με την μέθοδο της σαλαμοποίησης που ακολούθησε, η Ε. Κ. μπήκε στο περιθώριο των πολιτικών εξελίξεων.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ενώ στις 16 Φεβρουαρίου 1964 η Ε.Κ. πήρε 52,72 % και 171 Βουλευτές μετά από την βασιλική εκτροπή του Ιουλίου του 1965 ο Γ. Παπανδρέου έμεινε με 126 Βουλευτές. Γ. Αθανασιάδης Νόβας ,Στ. Στεφανόπουλος ,Στ. Κωστόπουλος , Ηλίας Τσιριμώκος με την εποπτεία και την καθοδήγηση του «αρχιερέα» Κ. Μητσοτάκη ( που ακόμη και σήμερα επιμένει να τοποθετείται επί παντός επιστητού ξεχνώντας την ολέθρια συμβολή του τα ταραγμένα εκείνα χρόνια), στους πρώτους κλυδωνισμούς έφυγαν από το κόμμα κάτω από το οποίο εκλέχτηκαν, πρόδωσαν το λαό που τους εξέλεξε για να παραλάβουν θέσεις, οφίτσια, ή και κάτι άλλο…
Βέβαια η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται αυτούσια αλλά είτε ως φάρσα είτε ως κωμωδία. Οι «επίγονοι» της Ε.Κ. ας διαβλέψουν τις όποιες πολιτικές αντιστοιχίες και ας σκεφτούν καλά αν ο λαός που τους εξέλεξε ,ο λαός της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης ζητά από αυτούς την προσωπική τους προβολή, εξέλιξη και ανέλιξη ή την αποκαθήλωση της κυβέρνησης της συντηρητικής παράταξης.
Ας αναλογιστούν ότι αν οι όποιες διαφορές και διαφωνίες περάσουν στη Βάση της Παράταξης και την χωρίσουν τότε η επανασυγκόλληση θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Ας θυμηθούν ότι μια παρόμοια κατάσταση αντιμετώπισε ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδρύοντας το ΠΑΣΟΚ και αρνούμενος να αναλάβει την ηγεσία της Ε.Κ.
Το τίμημα ήταν η παραμονή στην Αντιπολίτευση από το 1974 ως το 1981.
Ας το σκεφτούμε…
Με τιμή
Γρηγόρης Γιοβανόπουλος
Δάσκαλος Αν. Γραμματέας της ΠΑΣΚ Εκπ/κών Ημαθίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου